'Yes, nooit meer rekenen!' - Tot de Pabo docent het verschil maakte
19 februari 2014
Martine Huurman zag zichzelf nog zitten. Het meisje dat buikpijn kreeg zodra het rekenboek open moest. Het beeld kwam bovendrijven tijdens de Onderwijsavond met Monique Volman, die het had over leeridentiteiten (het beeld dat je van jezelf als lerende hebt). Martine ervaarde echter ook hoe het anders kon, toen zij op de Pabo weer achter een rekenboek zat en haar een authentieke helpende hand werd uitgestoken. 'Een ruimzittend donkergroen colbert, een rossige baard, een kalend hoofd én een ronde bril, daar kwam de nieuwe docent binnen.'Een meisje, bang voor rekenen. Buikpijn op het moment dat het rekenboek open gaat. Sommen die eerder behandeld zijn niet herkennen. Vragen om uitleg is net zo lastig. Als je niet begrijpt waar je naar moet vragen, dan houdt het op. ‘Wat snap je dan niet?’ Schouders ophalen, rood hoofd en zuchtend bedenken ‘Laat maar.'
Rekenen wordt wiskunde. Bijles. Geluk of pech hebben met de docent. Een vader die met enorm veel geduld duizend concrete voorbeelden kon bedenken en er zijn humor niet bij verloor. Dan komt het moment dat je het vak mag laten vallen.‘Nooit meer (wiskunde) leren.'
Opeens komt het vak rekenen weer terug. Tijdens de tweejarige Pabo opleiding voor volwassenen. Dezelfde kriebels als het boek open gaat. Weer niet je vinger opsteken omdat het bijna genant is als je nu nog moeite hebt met rekenen. De vaste docent rekenen wordt ziek en daar is… Jimke!
Jimke komt het leslokaal binnenstormen. Een ruimzittend donkergroen colbert, een rossige baard, een kalend hoofd én een ronde bril. 'Goedenavond samen, stoelen in een kring.' Met een plof zet hij een grote ton met kastanjes midden in de ruimte. 'Ik ga koffie drinken. Als ik terug ben vertellen jullie mij hoeveel kastanjes daar in zitten.' En weg is hij. De jaspanden flapperend achter hem aan. Dat was de introductie van zijn eerste rekencollege.
Tentamens, daar deed Jimke niet aan. Alhoewel… niet de standaard tentamens op basis van boekenkennis. Ieder trimester kregen we een door hemzelf samengesteld opdrachtenboek. 'Het land van Okt' werd behandeld en alle mogelijke leerstrategieën hebben we zelf mogen (her)ontdekken. In groepjes. Dat was interessant, iedereen leerde op een andere manier…
Waar rekenen eerder een bron van angst was, ontstond iets bijzonders. Een rekentalent openbaarde zich tijdens de colleges van deze bevlogen docent. Het talent om foutieve rekenstrategieën te herkennen en verklaren. ‘Hoe is deze leerling tot zo’n raar antwoord gekomen, waarom heeft die leerling dat gedaan?
Er begon iets te stromen, daar waar ik de foutieve strategieën kon verklaren tegenover de medestudenten, begon de angst voor rekenen te verdwijnen. Sterker nog, er begon iets te groeien. Begrip, inzicht, de drang om middelen te bedenken om het de zwakke rekenaars makkelijker te maken. Opluchting, ik kan rekenen en eigenlijk meer dan dat! Op de afstudeeropdracht schreef Jimke met potlood ‘prachtig stukje werk’. De blijdschap en trots die ik toen voelde was zo groot als die van een kind.
Daar op de pabo heeft de docent het verschil voor mij gemaakt. Waar Jimke destijds het kind in mij begreep en een talent deed ontwaken, mag ik nu hetzelfde doen. Kinderen begrijpen en samen tot oplossingen komen. Ik kan daarom niets anders zeggen dan: Jimke, duizend maal dank voor de wederzijdse betrokkenheid!
Drs. Martine Huurman is leerkracht geweest, locatiedirecteur, intern begeleider en behandelcoördinator in het speciaal onderwijs voor kinderen met (ernstige) gedragsproblemen. Ze werkt nu vanuit haar eigen organisatie Streep.
Reacties
Jimke Nicolai
Hallo Martine, Hier Jimke! Wat is het toch een wonderlijke wereld he. Kom je mekaar weer tegen op NIVOZ. Mooi stukje heb je ervan gemaakt. Ik geniet nog telkens volop van getallen en rekenwiskundeontdekkingen van kinderen en volwassenen. Als rekenen moeilijk is, komt dat vaak doordat we leerplannen en de daarbij horende methodeboeken laten prevaleren boven mensen, emotie, motivatie en relatie. Helaas gebeurt dat ook op lerarenopleidingen, maar ik heb mijn best gedaan me daar altijd aan te onttrekken. Goed te lezen dat dat in elk geval bij jou heeft gewerkt. Ik val bij al mijn werk (en leven) terug op Célestin Freinet. Hij schreef dat je geen slaaf moet worden van de methodeboekjes: 'Een onderwijzer smeedt geen ketenen maar verspreidt voedsel en licht'. En als het om rekenen gaat: hou het levend! Geniet ervan! Veel plezier en succes bij al je werk en andere activiteiten.