Wat is jouw verhaal bij Alphabet? 'Onmisbaar wanneer je van het onderwijs houdt'
13 september 2014
De onderwijsfilm Alphabet, vanaf donderdag 18 september in diverse steden te zien in de bioscoop, is een ode aan de menselijke verbeelding, in de vorm van een aanklacht tegen hiërarchisch, op competitie en kwantificeerbare resultaten gericht onderwijs. Schoolleider Jeroen Goes zag de film, liet zich meevoeren en inspireren, ten einde zijn eigen verhaal, zijn eigen legitimatie verder te ontwikkelen en te vormen. Los van alle vragen en kanttekeningen staat voor hem een ding vast. 'Ook deze werkelijkheid is het waard om te gaan aanschouwen. Onmisbaar wanneer je van het onderwijs houdt.'
Wat doe je wanneer alle werkelijkheid geen werkelijkheid meer blijkt te zijn? Wanneer je op een dag als vandaag wordt geconfronteerd met een nogal rauw beeld in de documentaire 'Alphabet’ en een inspirerende lezing van Prof Dr Luc Stevens over de door ons gecreëerde werkelijkheid? 'In onzekerheid worden nieuwe zekerheden gecreëerd,' zo vertelde een bevlogen Stevens. Ik, in mijn onzekerheid, probeer het in woorden te vatten en schrijf dit blog. Met één zekerheid: 'Niets is geheel waar, en zelfs dat waarschijnlijk niet.' (vrij naar Multatuli)De documentairemaker Erwin Wagenhofer creëert in de documentaire 'Alphabet' zijn eigen werkelijkheid. Kiest zijn beelden, de situaties en snijdt de woorden zodat er een verhaal ontstaat; zijn verhaal. Ik wil het ook niet zien als een werkelijkheid, maar zie deze documentaire als een mogelijkheid om ons aan te zetten tot denken, of tot handelen. Wie daartoe in staat is om het als zodanig te gaan bekijken, raad ik deze film van harte aan. Want ja, ook deze werkelijkheid is het waard om te gaan aanschouwen. Onmisbaar wanneer je van het onderwijs houdt.
Er zijn nogal wat rauwe beelden te zien zoals het harde leerlingenbestaan in China. De nummer één op de ranglijst van Pisa, én nummer één op de ranglijst van zelfdodingen rondom de examenperiodes. 'Onze kinderen winnen aan de start, maar verliezen aan het einde.'
Alphabet laat veel mensen aan het woord, waarvan de voormalig directeur van het Duitse Telekom misschien het meest indruk op mij maakte. Wat maakt het toch dat mensen aan het eind van hun carierre het licht lijken te zien? Zo vraag ik mij af. In een bevlogen verhaal vertelt hij dat het huidige onderwijssysteem volledig moet worden afgebroken, om een geheel nieuw systeem op te kunnen bouwen. Zijn woorden verwarren mij, immers dankzij het huidige systeem bouwde hij zijn imperium op, en toch deze harde veroordeling. In al zijn bevlogenheid kan ik hem geen ongelijk geven, daarvoor zijn de verhalen in de film te overtuigend.
Of het meisje dat haar betoog tegen het onderwijssysteem in de Duitse krant geplaatst wist te krijgen. De film vertelt ons niet wat er van haar is geworden, of zij haar bevlogenheid heeft gehouden. En zo creëert de film nog een vraag er bij, in plaats van een antwoord te presenteren.
Langzaam bouwt het verhaal zich in de film op. Ik word er in meegezogen, zak dieper weg in de bioscoop stoel. Geniet van prachtige verhalen van de musicus, componist, journalist, schrijver, André Stern die zonder school in het traditionele concept is geworden wat hij nu is. 'Niemand maakte zich zorgen dat ik niet kon lezen. Ik ken geen examenvrees.'
Ik word verdrietig van het uitzichtloze verhaal van de Duitse jongere die met amper tien Euro per dag moet rond zien te komen.
Hij droomt van een betere toekomst, hij droomt, nog steeds.
De verhalen in de film wisselen elkaar af, onderbouwd met wetenschappelijke waarheden. Maar ook hier: wat is waar? En hoezeer heeft de documentairemaker gezocht naar de wetenschappelijke feiten om zijn verhaal te onderbouwen?
Na 107 minuten sta ik weer buiten, het zonlicht verblindt mijn zicht. Overdonderd door de beelden en de verhalen krijg ik weer langzaam zicht. En zoek ik nu al dagen naar mijn eigen waarheid hierin. De waarheid waarin wij onze kinderen onderwijs laten genieten. Om zichzelf te kunnen zijn, zichzelf te kunnen ontwikkelen en onze wereld tot een mooiere wereld te laten zijn.
In die zoektocht past Alphabet en ben ik geneigd veel van wat er wordt gezegd tot mijn waarheid te laten worden. Daarvoor ga ik hem eerst nog eens bekijken en bespreken, laten landen.
.Het spel moet serieus worden genomen, niet het leven’. (Arno Stern - pedagoog en wetenschapper)
Jeroen Goes is schoolleider op De Werkplaats in Bilthoven. Hij bekeek Alphabet als een van de bloggers van hetkind in de persvertoning.
Jouw verhaal?
Vertel ons wat de film in jou oproept en stuur het naar [email protected]?
Vanaf 18 september in:
Amsterdam: Het Ketelhuis, De Balie Amsterdam
Rotterdam: LantarenVenster
Den Haag: Filmhuis Den Haag
Utrecht: 't Hoogt Filmtheater
Nijmegen: LUX Nijmegen
Den Bosch: Verkadefabriek
Groningen: Groninger Forum
Zelf een vertoning organiseren?
Wil je zelf een filmvertoning organiseren voor een vereniging, een club of gewoon voor een groepje geïnteresseerden? Contacteer ons dan rechtstreeks via de distributeur Imagine Filmdistributie: 020-6252653 of [email protected]
De documentaire Alphabet neemt de stelling van onderwijsexpert Sir Ken Robinson als uitgangspunt: we beschikken over de buitengewone kracht van de verbeelding, maar dit talent vernietigen we systematisch in onze kinderen en in onszelf. We vragen bezoekers en onderwijsbetrokkenen naar de impact, naar het verhaal dat de film in jou oproept. Dat krijgt dan weer een plek op dit platform van hetkind.
Meer over de film en de steden waarin Alphabet draait op: http://www.alphabet-film.nl
Reacties