Wat heeft het onderwijssysteem met onze angst voor afwijzing te maken?

27 maart 2015

In ons streven controle te houden over de problemen waarmee we ons geconfronteerd zien hebben we een maatschappij en organisaties gevormd die zo complex zijn, dat het ons steeds meer moeite kost daarin onze weg te vinden. Nóg een ingewikkelde benadering is logischerwijs geen oplossing, maar groeit de noodzaak tot een eenvoudige aanpak. Met het boek 'Weg van de eenvoud' (2012) trekt Godfried IJsseling de aandacht. Met zijn blog over afwijzing brengt hij het knellende systeem terug naar het individu en zijn eigen ontwikkeling.

Afwijzing is een heel belangrijke bron van pijn, voortkomend uit het contact tussen mensen. Dat je angst voor afwijzing heel gemakkelijk 'gewekt' wordt merk je bijvoorbeeld, wanneer iemand die je kent je op straat vergeet te groeten. Wat voel je dan? Meestal voel je wel 'iets': onzekerheid, irritatie of teleurstelling. Het wijst erop dat we de erkenning van anderen nodig hebben, en dat het ons pijn doet wanneer we die niet krijgen.

Wij richten ons leven grotendeels in met bewuste of onbewuste strategieën, die afwijzing moeten voorkomen. We leggen de lat hoog. We zorgen dat we nooit fouten maken. We zijn altijd vriendelijk. We laten ons niet teveel zien. Of we zorgen ervoor dat we de ander afwijzen voordat we zelf afgewezen worden. Allemaal overlevingsmechanismen om de stekende pijn van de afwijzing niet te hoeven ervaren.

Organisaties (samenwerkingsverbanden van mensen) maken gebruik van onze angst voor afwijzing, bijvoorbeeld via beloningssystemen. Maar ook machtsstructuren berusten op onze angst voor afwijzing. Onze angst voor afwijzing maakt dat sommigen (informele) macht hebben en anderen niet. Want hoe zouden zij je gedrag kunnen beïnvloeden als je niet uit bent op hun goedkeuring?

Lees verder

Godfried IJsseling (1963) begeleidt managers en professionals in hun professionele en persoonlijke ontwikkeling.