Van controle naar verantwoording: van Inspectie 1.0 naar Inspectie 2.0

23 maart 2015

Het belangrijkste ontwikkelpunt ligt in de omslag van controle naar verantwoording. Dat is een verantwoordelijkheid op alle onderwijslagen. Is het basisonderwijs - leraren en schoolleiders - er aan toe om de verantwoording voor haar rekening te nemen? Of vinden we het toch wel fijn om afhankelijk te zijn van de werkwijze van de controleur? Een blog van bestuurder Adrie Groot. 'Van Inspectie 1.0 (controle) naar Inspectie 2.0 (verantwoording).'

'Ik vond het een prima inspectiebezoek.' Met deze woorden gaf Lianne, als leerkracht van groep 4, aan hoe zij de toch spannende inspectiedag had ervaren. Haar school - de Zonnewijzer in Heerhugowaard  - mocht zich verheugen in een inspectiebezoek, nieuwe stijl. Op deze zogenaamde pilotschool werd door inspectie en school ervaring opgedaan met een andere invulling. Wat met name als positief werd ervaren is de veel bredere blik van de inspectie. De kernwaarden van het Jenaplanonderwijs van deze school, de professionaliteit van de leerkrachten, de prachtige acceptatie van verschillen door kinderen in de heterogene groepen. Het werd allemaal besproken, kritisch bevraagd, en gewaardeerd in het gesprek. De interviews met de kinderen, leerkrachten en ouders waren stevig en de goede informatie kreeg zijn plek in de dialoog en in het eindverslag. En natuurlijk was er aandacht voor data en vastlegging. Een terecht onderdeel van verantwoording.

Het is hoopvol om te constateren dat de discussie over het Toezichtskader - de brede inbreng van verbeterpunten - op dit moment al leidt tot aanpassingen in het toezicht. De eerste stappen van controle naar verantwoording zijn gezet, maar we zijn er nog niet. Het volgende schema geeft een momentopname weer en nog een aantal verbeterpunten.



 

Het belangrijkste ontwikkelpunt ligt in de omslag van controle naar verantwoording. Is het basisonderwijs er aan toe om de verantwoording voor haar rekening te nemen? Of vinden we het toch wel fijn om afhankelijk te zijn van de werkwijze van de controleur?

Als we werkelijk de verantwoordelijkheid voor de onderwijskwaliteit willen nemen, dan zullen we ook de regie moeten nemen over een professionele verantwoording. Vanuit dat perspectief presenteert de school natuurlijk de onderwijskwaliteit aan de inspectie. En legt helder, duidelijk en professioneel uit wat goed gaat en wat beter kan. En wat al is gedaan, op grond van welk onderzoek of welke toets en wat de verwachtingen zijn. En natuurlijk wordt het eindverslag door de school zelf geschreven. Ongetwijfeld moet dit een aantal standaard-elementen bevatten, maar de inhoud is 'van ons'.

Het wordt tijd dat het onderwijs de verantwoordelijkheid voor onderwijskwaliteit echt neemt en daaruit ook invulling geeft aan verantwoording.

Adrie Groot is voorzitter van het College van bestuur van stichting Flore in Heerhugowaard, dat 30 basisscholen onder zijn verantwoordelijkheid heeft.