Suggesties voor gewenste leergemeenschappen in lerarenopleidingen

22 juni 2013

NWO promovenda Inne Vandyck, werkzaam bij LOOK op de Open Universiteit, heeft onderzoek gedaan naar manieren om ‘community’-ontwikkeling in lerarenopleidingen te stimuleren. Op 17 juni is ze op dit onderwerp gepromoveerd. Het blijkt dat op de drie lerarenopleidingen waar zij onderzoek deed wel behoefte was aan zulke leergemeenschappen, maar hier nog weinig handen en voeten aan gegeven werd. En daar komt Vandyck om de hoek kijken met haar suggesties. Hieronder haar onderzoek zoals samengevat door NWO.





Een docent-community is een groep docenten die sociaal van elkaar afhankelijk zijn, samen discussiëren en beslissingen nemen, en kennis delen en ontwikkelen. Voor aankomende docenten zijn dit soort communities belangrijk om het vak te kunnen leren. Vandyck deed onderzoek op drie lerarenopleidingen en constateerde dat deze samenwerking tussen docenten in opleiding wel belangrijk vinden, maar niet systematisch implementeren. ‘Toch hebben lerarenopleidingen wel de potentie om dat te doen,’ aldus Vandyck.

Gelijkwaardige communicatie

De onderzoekster bestudeerde de ontwerpprincipes voor communities en andere factoren die een rol spelen bij de ontwikkeling en instandhouding ervan. ‘Er zijn vijf belangrijke principes: docenten moeten gelijkwaardig samenwerken, verplicht worden om een bijdrage te leveren, elkaar goed leren kennen, reflecteren op de samenwerken en de groep profileren als eenheid. Vooral het goed leren kennen van elkaar bleek een significante rol te spelen bij het reflecteren op ervaringen. Gelijkwaardige communicatie en het delen van bronnen stimuleert discussies over de inhoud van het vak.’

Leiderschapsstijlen 

Verder concludeerde Vandyck op basis van haar onderzoek dat lerarenopleiders en mentoren zich bewust zouden moeten zijn van hun leiderschapsstijl. ‘Ideaal is een balans tussen twee soorten activiteiten. De eerste soort zijn transformationele activiteiten waarbij een leider motiveert, inspireert, stimuleert en betrokkenheid toont. De tweede soort zijn transactionele activiteiten die gericht zijn op corrigeren en belonen. Zo wordt gespreid leiderschap mogelijk waarbij ieder communitylid leiderschap kan nemen en verwerven.’

Lees verder.