Schoolreportage RKBS de Bras in Den Haag: 'Open onderwijs, zover als leerlingen mogelijk maken'
26 februari 2013
‘Wat kinderen op De Bras leren, horen we in speciale leergesprekken', zegt directeur Jan Bos. ' Deze gesprekken worden op video vastgelegd en dienen ter legitimering voor het handelen van de leraren.' In de serie schoolreportages ging Rikie van Blijswijk met kinderen mee op expeditie in Doe- en Brasland. 'Kijken naar alle mogelijkheden, ontdekken wat je het leukst vindt en dan verder met onderzoeken.'
Op NIVOZ-platform hetkind vind je meer schoolportretten en video's. Klik hier
RKBS De Bras biedt adaptief onderwijs. Autonomie, competentie en relatie vormen daarbinnen centrale begrippen. Directeur Jan Bos, zelf afkomstig uit het ErvaringsGerichtOnderwijs (EGO) heeft naast welbevinden ook betrokkenheid als belangrijke pijler aan het schoolconcept toegevoegd. Daarmee zijn deze twee begrippen maatstaf geworden voor het handelen van leerkrachten, maar gelden zij tegelijkertijd als richtinggevend voor verdere ontwikkeling. Met andere woorden: op RKBS De Bras leert niemand voor zichzelf alleen. Kennis is per definitie dienende kennis. Het belangrijkste uitgangspunt is collaboratief werken, ofwel samenwerken in wederzijdse afhankelijkheid.
De school is hard aan het werk om nog meer vraag- en ontwikkelingsgericht te worden. Dat gebeurt door bijvoorbeeld in de thema’s ' Taal' en ' Rekeninhouden' meer toepassing te geven. Binnen het thema ‘de Ruimte’ kunnen meten en wegen, afstand en snelheid geïntegreerd aan de orde komen.
De Bras wil authentieke leervragen van kinderen aangrijpen en gaandeweg meer ervaringsgericht onderwijzen. ‘We willen het onderwijs zo open mogelijk realiseren, zover als leerlingen mogelijk maken.’
In de Bras zijn vier lokalen speciaal ingericht rond Wetenschap en Techniek . Het accent ligt op de actieve en de
onderzoekende houding van kinderen. De kinderen tot 4-7 jaar in Brasland kunnen in Doeland koken, timmeren en uit creatieve activiteiten kiezen. In Verwonderland brengen verschillende activiteiten hen tot verwondering over de wereld .
In Braswereld - een omgeving voor kinderen tussen 7-12 jaar - is Mens en Expeditie ingericht. Kinderen worden uitgedaagd tot onderzoek en experimenten in een aanbod dat henzelf aanspreekt. Ze doen wat hen het meest interessant lijkt. Er is ruimte voor eigen initiatief van kinderen, individueel of samen met anderen.
‘We gaan vanmiddag op expeditie. Kijk eerst eens naar alle mogelijkheden en wat je daarin het leukste lijkt. Je kunt alleen of met z’n tweeën werken’, nodigt Tessa leerlingen van Brasland uit. De kinderen in het Mens en Expeditie-lokaal bekijken op hun gemak het aanbod. Zodra elk kind een kaart met een opdracht heeft gekozen, met of zonder maatje, wordt het materiaal bij elkaar gepakt en zoeken de kinderen hun eigen werkplek uit. Er is genoeg waaruit gekozen kan worden. Binnen no-time gonst het van de activiteiten:
- Twee meisjes proberen met Stocks een tent te bouwen, maar dat lijkt gemakkelijker dan het is. Hoe maak je de tent zo stabiel mogelijk?
- Twee jongens zijn hard bezig de grootste knikkerbaan ooit te construeren. Hoe hoog kun je gaan zonder dat hij omvalt?
- Anissa maakt een eigen Electro spel: hoe zorg je ervoor dat er bij het juiste antwoord een signaal gaat?
- Een klasgenoot onderzoekt de organen van een torso. Ze kiest er een paar uit en tekent die op de goede plaats op een wit T-shirt. Ze gaat heel precies te werk!
- Sem stelt een stroomkring samen met Spektro mini en bedenkt vervolgens nog andere manieren.
- Vier meiden bedenken een filmscript m.b.v. story cubes en nemen die meteen op. Dan moet je aan veel dingen tegelijk denken, zoals zonlicht en timing.
- Andere kinderen maken watermuziek op flessen gevuld met water en opgehangen aan een rek. Hoe weet je welke noot eruit komt en klopt dat wel?
- Tenslotte meten twee meisjes hun bloeddruk; ze onderzoeken vervolgens wat er gebeurt als je hard rent of springt met die bloeddruk. Hoe komt dat nou toch?
Alle kinderen zijn geïnteresseerd en gemotiveerd aan het werk en hebben de tijd om zichzelf vragen te stellen. Door Tessa worden ze aangemoedigd en uitgedaagd als het onderzoek even dreigt vast te lopen. Ze zijn actief en vooral heel nieuwsgierig. Dit is in flow werken. Sem en Anissa zijn volhardend in hun taak en werken rustig en uiterst geconcentreerd. De kinderen gaan zorgvuldig om met de materialen en het werk van elkaar. Met hun welbevinden en betrokkenheid zit het wel goed!
In de kring vertellen ze aan elkaar wat ze gedaan en geleerd hebben:
‘Het electrospel heeft mij geleerd dat ijzer geleidt’,
‘We moeten veel rustiger zo’n film opnemen’
‘ De knikkerbaan is 76 cm hoog . Dat is een cruciaal punt; hoger kan niet’
Je hoort ze aan elkaar uitleggen. Elly en Alice geven tot slot een miniconcert op het flessenrek
Er komen meer onderzoeksvragen vanuit de kinderen. Deze worden in de andere ruimtes, zoals Mens en Natuur, opgeroepen. Die kunnen in Mens en Expeditie door hen verder worden onderzocht en verkend. Er is al een idee van een leerling om een eigen maliënkolder te maken. Die kans wordt hem zo snel mogelijk gegeven. Er ontstaat een inspirerende wisselwerking tussen leraren en kinderen: door ervaringsgericht observeren op betrokkenheid, ontdekken leraren wat kinderen bindt en boeit.
Op de Bras wordt excellentie voor alle leerlingen nagestreefd: afstemming wordt gerealiseerd op specifieke niveaus en kenmerkende leerbehoeften van alle leerlingen. De Bras werkt aan meer zelfsturing van en een heldere evaluatie met de kinderen, waarin ze verantwoording afleggen over hun opbrengstgericht leren, talentontwikkeling en het proces van hun eigen onderzoeksvragen. ‘ Het is mijn streven dat kinderen hun kennis en vaardigheden als wendbaar en toepasbaar ervaren en samen met ons en hun peers, de overtuiging krijgen dat ze elke dag betekenisvol bezig zijn, dat wat ze hier leren en doen ertoe doet’, zegt een ambitieuze Jan Bos.
De kinderen spreken zich hierover uit in de leergesprekken. Deze 1-op-1 gesprekken aan tafel tussen het kind en de leraar legt de school vast op beeld. Daarmee is het een krachtige verantwoording aan zowel de ouders als de inspectie. Tevens zijn deze opgenomen leergesprekken een legitimering voor ons eigen handelen. Het maakt inzichtelijk waar we voor staan. En als directeur kan ik hierop sturen’, aldus Jan Bos.
Meer informatie over de school vindt u op de website
RKBS de Bras
Oeverwallaan 104
2498 BZ Den Haag
015-3698243
Verdiepend artikel
Reacties