PO-leraar van het jaar Daisy Mertens stelt zich voor

28 oktober 2016

Begin oktober werd bekend gemaakt wie in 2016 de titel 'Leraar van het Jaar' kreeg in het po, vo, so en mbo. Een mooie benoeming op een feestelijke dag. Maar wie zijn de titeldragers precies? En hoe vullen zij hun pedagogische opdracht in? We spraken Daisy Mertens, Leraar van het Jaar in het basisonderwijs, werkzaam op De Vuurvogel in Helmond, over haar 'vonk' en kregen stevige antwoorden. Daisy gaat overigens ook blogs schrijven over haar onderwijspraktijk, dus watch this space!

 

Waarom ben je leraar geworden?

In eerste instantie vond ik kinderen gewoon ‘leuk’, dus wilde ik juf worden. In het tweede jaar van de pabo kreeg ik een “twijfel” voor mijn stage. Ik zou te veel gericht zijn op de pedagogische kant. Ik was in de eerste twee jaar daar niet zo’n voorbeeldige student. Er móest veel en ik was me niet zo bewust van wat ik op de pabo nou kwam doen. Dat veranderde toen in het derde jaar een docent aan mij vroeg: ‘Wat zijn jouw waarden?’ Ik ben gaan nadenken en kwam al snel uit bij zelfvertrouwen, autonomie, verbondenheid, reflecteren, samen leren en verantwoordelijkheid nemen.

Deze vraag heeft me sinds die tijd altijd beziggehouden. Het antwoord dat ik een paar weken daarna op de vraag gaf, is hoe ik het nog steeds voel. Het is datgene wat ik de kinderen elke dag mee wil geven. Dit is wat ik doe, wie ik ben als juf, collega en mens. Vandaag, morgen, iedere seconde van de dag.

Ieder kind verdient kwalitatief hoogstaand onderwijs en een juf of meester die onvoorwaardelijk tegemoetkomt aan de (psychologische) basisbehoeften. Ik ben leraar geworden om een bijdrage te leveren aan díe ontwikkeling van het kind. Ik vind het heel belangrijk om verantwoordelijkheid te geven aan kinderen en ze leren keuzes te maken. Niet zozeer alleen kennis verwerven, dat kan tegenwoordig al op zoveel manieren. Het gaat mij om het ontwikkelen van de zijnskwaliteiten van kinderen. Dat is méér dan in het woord individu besloten ligt. Het gaat over de eigen ervaringen en persoonlijkheid en hoe die verbinding maakt met anderen. Dat zíjn maakt hoe een kind kan leren. Leren is de bovenste laag, wie je bent ligt daaronder en vormt het fundament.  

Iedere dag ga ik de ontmoeting met mijn kinderen opnieuw aan. De kern van mijn beroep is voor mij het op zoek zijn naar verbondenheid en ontmoeting vanuit oprechte nieuwsgierigheid, waarin iedereen zichzelf mag zijn. Ontmoeting is een breed woord en voor mij betekent het dat er een basishouding van liefde onder ligt.

 

 

Wie was/is jouw favoriete leraar en waarom?

Ik kan niet echt een leraar noemen, maar wel mensen die mij inspireren zoals Nelson Mandela en moeder Theresa. Zij hebben gekeken naar wat de wereld nodig heeft, wat de ménsen nodig hebben. Dat probeer ik ook bij leerlingen teweeg te brengen, hun eigen behoeften te onderkennen en die van de ander. Het gaat mij om de oprechtheid, dat inspireert mij. Je hoeft je niet altijd aan te passen aan de ander, blijf ook authentiek en durf te reflecteren. Dat begint volgens mij bij jezelf kwetsbaar op durven stellen. Durven zeggen: ‘het is goed’ én steeds nadenken over hoe het morgen een beetje beter kan.  

Als we het hebben over belangrijke momenten in de tijd dat ik zelf op school zat, moet ik denken aan groep 8. Ik had voor mijn cito toets een uitslag die erop wees dat ik naar vmbo-basis moest, maar ik kreeg een havo-vwo advies. Mijn leraar zei: ‘Het kwartje valt bij jou altijd iets later.’ Hij kende en accepteerde mij. Hij wist wat ik kon en had vertrouwen in mijn kunnen. Ik werd me op dat moment bewust dat het even wat langer duurt voordat ik sommige dingen snap. Die tijd geef ik mezelf nu nog steeds, dat accepteer ik en hoort bij mij.

 

 

 

 

Heb je voor jezelf een pedagogische misse/opdracht in gedachten? Zo ja, hoe ziet die eruit?

Naast de professionalisering van de leerkracht vind ik burgerschap een heel belangrijk onderwerp. Niet zozeer hoe dat nu gedefinieerd is, maar meer als: Wat heeft een kind nodig om als een evenwichtig persoon te kunnen functioneren? Leren reflecteren draagt daar bijvoorbeeld aan bij. Daar heb je in elke fase van je leven wat aan, later ook in je gezinsleven. Daarnaast wil ik graag dat kinderen zich onafhankelijk kunnen voelen. Niet afhankelijk zijn van mijn toestemming of ze een nieuwe gum of potlood mogen pakken. Bovendien is het noodzakelijk dat ze zichzelf kunnen waarderen en gewaardeerd voelen in de groep. De belangrijkste regel in onze klas is dan ook ‘we zorgen dat iedereen verbonden is met elkaar.’

Die autonomie en verbondenheid komen samen tijdens het kringgesprek waarin we wekelijks terugkijken op hoe we met elkaar zijn omgegaan. Maar ook als ik met kinderen een Persoonlijk Ontwikkelings Plan opstel. Eén kind had daarin laatst geformuleerd dat ze wil leren om anderen niet te kwetsen. Ik ben tijdens het oudergesprek met dit kind daarover in gesprek gegaan. ‘Wat maakt dat je aan dit doel wil werken?’, ‘Hoe ga je dat aanpakken?’ ‘Wat zien anderen dan aan jou?’ Haar ouders knikten instemmend en verheugden zich over het reflectievermogen van hun kind. De coachingsopleiding die ik heb gedaan, draagt bij aan dat soort gesprekken. Het gaat niet alleen om de kunst van het vragen stellen. Het gaat erom dat het kind, de ouders en ik als leerkracht in een flow komen en samen werken aan wie we willen zijn, worden en blijven.

Daisy Mertens is in 2017 Leraar van het Jaar in het PO en werkt op basisschool de Vuurvogel in Helmond.