Overvallen door moedeloosheid en frustratie: 'Even niets meer zeggen, gewoon stil zijn en luisteren'

23 juli 2015

Soms word je overvallen door een gevoel van moedeloosheid en frustratie, schrijft Karin Donkers. Een meisje, net 12 jaar, dat na twee uithuisplaatsingen weer 'thuis' is, terwijl je weet dat de situatie nog steeds niet stabiel is. En opnieuw vinden er gesprekken plaatst met de leerlingen, hulpverlening en moeder. Het lijkt alsof het kind hier een 'draaideurcrimineel' is. Hoe vaak moet dit meisje haar verhaal nog doen? Wat maakt dat we niet ‘kiezen’ voor het kind?

Even niets meer zeggen, gewoon stil zijn en alleen maar luisteren.
De woorden komen aarzelend, maar daarna volledig ongecontroleerd.
Zinnen onafgemaakt, vragend maar ook vol met wanhoop en radeloosheid.

Ik kijk recht in haar ogen om te ontdekken wat haar echt bezighoudt.
Ik zie de angst en het verdriet, de grimas van spanning in haar gezicht.
Ik hoef niet meteen een antwoord te geven, ik mag er best over nadenken.

Deze woorden schieten door mijn hoofd, wat moet ik doen of zeggen?
'Ik kan je alleen helpen als ik er met je moeder of voogd over mag praten.'

Ze deinst terug, gevoel van spanning en bang voor wat er gaat komen.
Ze wil dit niet horen, het is haar moeder die haar  zoveel pijn doet.
Ik pak haar hand en heel zachtjes knijp ik, is het echt of toch een nachtmerrie?
'Het mag niet, het mag nooit en het moet stoppen nu meteen,' zeg ik dan.

Ik schrik van mezelf, omdat ik weet dat ik deze belofte niet kan nakomen.
Om haar mond verschijnt een flauwe glimlach en ik zie haar wat ontspannen.

“Als ik maar geen ruzie maak, doe wat er gezegd wordt en niet opval.”
“Als mama maar niet gaat drinken met de buurvrouw die ook alleen is.”
“Ik wil ook gewoon ‘s morgens door iemand wakker gemaakt worden.”
“Samen in het weekend leuke dingen doen, dat hoeft niet veel te kosten.”
“Een moeder die me ophaalt of naar een presentatie komt kijken in de klas.”
“Ik wil gewoon zijn, net als andere kinderen en vriendinnetjes mee naar huis.”

Even daarvoor heeft ze me verteld dat haar moeder in razernij kon uitbreken.
Om zich heen kon slaan en mateloos geïrriteerd kon reageren op geluid.
Vaak kon ze op tijd wegduiken, maar een andere keer incasseerde ze klappen.
Totdat het weer rustig werd in huis en moeder in haar bed haar roes uitsliep.
Maar dan was ze alleen en eenzaam, zelfstandig en veel te vroeg volwassen.
Ze zorgde voor zichzelf zoals ze het als voorbeeld had gekregen,
dus niet goed.

Een meisje van van 12 jaar en al twee keer eerder uit huis geplaatst.
Om na twee weken crisisopvang en zes weken pleeggezin weer naar huis te moeten.
Heen en weer gesold om vervolgens weer terug te keren in dezelfde situatie.
Beloftes worden gedaan, een voogd wordt toegewezen en beterschap beloofd.
Hulpverlening in het gezin, begeleiding en therapie voor moeder opgestart.

Hoe vaak moet dit meisje haar verhaal nog doen?
Wat maakt dat we niet ‘kiezen’ voor het kind en ouders zoveel kansen krijgen?

Ik kan dit niet veranderen, ik kan er alleen maar zijn, samen met de leerkrachten.
Keer op keer het verhaal aanhoren en proberen oplossingen te vinden.
Zorgen voor een veilige en prettige plek op school en in de klas.
Het systeem in beweging proberen te zetten om dit kind en vele anderen te redden.

Maar wat is het systeem log en wat wordt er een geduld gevraagd van slachtoffertjes.
Realiseren we ons dan niet dat deze kinderen getekend zijn voor het leven?

Oh, wat zou ik graag het verschil willen maken.

Karin Donkers schoolleider op een
school voor OntwikkelingsGericht Onderwijs
Twitter; @kardonsch