‘Over gelukkig zijn, slagen in het leven, over weerbaar en sociaal zijn’

15 februari 2017

Op bezoek in Heerhugowaard neemt de voorzitter van de Stichting Flore, Adrie Groot, hetkind-redacteur Rikie van Blijswijk mee naar één van ‘zijn’ scholen: Campus Columbus. Deze Daltonschool is voor kinderen van 0-12 jaar en staat in een nieuwbouwwijk van Heerhugowaard. Het draait bij de school om de kernwaarden zelfstandigheid, vrijheid én verantwoordelijkheid, samenwerken, doelmatigheid en reflectie. Het tijdschrift Slow Management publiceerde een aansprekend artikel over Campus Columbus, waarin we uitgebreid kennis maken met het team en de kinderen: ‘Over gelukkig zijn, slagen in het leven, over weerbaar en sociaal zijn.’

Het is vrijdagmiddag op Campus Columbus in Heerhugowaard.
Tijd voor taart. Want deze Daltonorganisatie reikte niet alleen tot de finale van de ‘Cultuurschool Noord-Holland 2016’, maar sleepte daar ook de publieksprijs in de wacht. ‘Een erkenning voor de aandacht die we aan muziek, musea, literatuur en ons cultureel erfgoed besteden’, zegt directeur Stef van Wickeren. Hij begon in 2005 met een handvol kinderen.

Nu telt deze Daltonschool, onderdeel van de stichting Flore, 340 kinderen en 25 fte’s en is een opnamestop ingelast. De Onderwijsinspectie en de visitaties van de Nederlandse Dalton Vereniging geven goede beoordelingen en de scores van de kinderen liggen grosso modo keurig op het landelijk gemiddelde.

Campus Columbus is voor kinderen van 0 tot 12 en omvat kinderdagverblijf, peuterspeelzaal en basisschool. Campus staat voor ‘open ruimte’, Columbus staat symbool voor moed en de ontdekkingsreis die groeien en leren zouden moeten zijn. De gedachte daarachter: wanneer je de ontwikkeling van kinderen werkelijk centraal stelt, kun je niet werken met standaardmethoden en -werkvormen. Vandaar ook de Columbusboot centraal in de gang, vorig jaar door de kinderen zelf gemaakt ter gelegenheid van het tienjarig jubileum.

Weerbaar en sociaal

Van Wickeren is enthousiast en houdt van openheid. Met zijn leerkrachten drinkt hij ’s morgens de eerste kop niet in een ‘docentenkamer’, maar gewoon in de hal waar iedereen binnenkomt. Van middelmanagers houdt hij niet: ‘We hebben hier geen intern begeleiders, adjunct-directeuren of remedial teachers. In het huidige onderwijs is die tussenlaag veel te belangrijk gemaakt. Wij hebben alleen onderwijsassistenten, voor de rest doen de leerkrachten alles zelf. Ik help waar nodig en fungeer als hitteschild richting de buitenwereld.’

Daltononderwijs gaat uit van vertrouwen in kinderen. Het draait bij de school in Heerhugowaard om de kernwaarden zelfstandigheid, vrijheid én verantwoordelijkheid, samenwerken, doelmatigheid en reflectie. Geen waarden die naadloos stroken met ons huidige onderwijssysteem, beaamt Van Wickeren: ‘Inderdaad, dat is nog steeds erg Angelsaksisch ingericht. Een kind is pas goed als hij met hoge cijfers van school komt. Dus worden basisscholen beoordeeld op output, op de prestaties van kinderen in rekenen en taal. Maar vraag aan ouders wat ze hopen voor hun kinderen. Dan gaat het nauwelijks of niet over hoge cijfers, maar over gelukkig zijn, slagen in het leven, over weerbaar en sociaal zijn.’

Kinderen zonder vrees

Marieke Affourtit zag haar dochter tot een paar jaar geleden iedere dag met buikpijn naar de basisschool gaan. ‘Ze was verdrietig, dacht dat ze niks kon. Terwijl er niks mis is met haar leercapaciteiten. Ze had wel wat moeite met rekenen. Als een kind naast haar het dan wel begreep, blokkeerde ze. Ze kreeg niet de kans het werk in haar eigen tempo te doen.’ Affourtit concludeerde dat haar dochter, toen zeven jaar, een zetje nodig had zodat ze wat meer lef en zelfvertrouwen zou krijgen.

Haar zus werkt op Campus Columbus als leerkracht. ‘Zij zag zeker mogelijkheden voor mijn dochter. Ik ging ’ns kijken en vond het eerst nogal chaotisch overkomen. Maar vroeg je aan een kind of het leuk was op school, dan kreeg je een heel open antwoord. Het viel me op dat geen enkel kind een angstige indruk maakte, zoals mijn dochter destijds.’ Na de overstap naar Campus Columbus zag Affourtit haar dochter snel opbloeien. ‘Ze moest even wennen aan het type onderwijs. Maar ze verbeterde heel snel. Binnen een half jaar hadden we een totaal ander kind. Hier hebben ze oog voor haar kwaliteiten en voor punten waarop ze eventueel nog wat extra aandacht nodig heeft. Ik ben nog iedere dag blij met de overstap.’

Anne Koppelmans, moeder van twee kinderen op Columbus, vult aan: ‘Een school moet uitgaan van het welzijn van het kind. Dat is precies wat hier gebeurt.’ En daarbij ‘kinderen afleveren zonder vrees’, aldus destijds de Amerikaanse pedagoge Helen Parkhurst die aan de wieg stond van het Daltononderwijs. Koppelmans’ kinderen zitten al van jongs af aan op deze school. Ze waardeert de open en goede sfeer en de aandacht voor het individuele kind. Ze praat er geregeld over met……

Lees verder en bekijk de foto's in deze PDF

Tekst Paul Groothengel. Fotografie: Mirjam van der Linden

Dit artikel is eerder verschenen in Slow Management , nr. 37, Zomer 2016, en met toestemming geplaatst. Meer informatie over Slow Management op de website.