Een ander verschil is, dat de teams van Buurtzorg georganiseerd zijn rond cliënten, en binnen de teams aan voortdurende uitwisseling wordt gedaan over hoe die cliënten beter geholpen kunnen worden. Op dezelfde manier kan de gewenste eenheid in het onderwijs bereikt worden via het gesprek over, en mét de leerling. Door het gezamenlijke gesprek, tussen leraar en de leden van ‘de bestuurslaag’ te richten op wat we willen bereiken met en voor leerlingen, kun de huidige tegenstellingen overwonnen worden.

Dat vraagt moed, van alle partijen. Van schoolleiders en bestuurders, om hun angst over het niet voldoen aan inspectie-eisen niet ten koste te laten gaan van de sterke verantwoordelijkheid die leraren voelen om het beste te doen voor hun leerlingen. Van inspectie en overheid, om het huidige idée-fixe los te laten, dat alles wat niet meetbaar is, niet bestaat, waarmee ze onrecht doen aan de enorme complexiteit en diversiteit waarin onderwijs plaatsvindt. En uiteindelijk van leraren, om het gesprek met elkaar en hun leerlingen aan te gaan, over hoe ze iedere dag weer hun onderwijs kunnen verbeteren.

Dan zal blijken, dat er nu, binnen het huidige systeem, al heel veel mogelijk is. En wordt ook helder, welke elementen van de huidige structuren knellen, en maar beter aangepast kunnen worden.

Door het initiatief te nemen voor het gesprek, hoeven leraren én leidinggevenden geen autonomie te krijgen, maar ontwikkelen ze die zelf. En als zij samen voorleven hoe ze verantwoordelijkheid nemen voor goed onderwijs, zullen leerlingen niet alleen profiteren van dat goede onderwijs, maar ook het voorbeeld krijgen hoe je belangentegenstellingen kunt overwinnen.
Dit opiniërende artikel is afkomstig van Hartger Wassink en staat ook op het NIVOZ Forum.