Of het nu iets met economie te maken heeft of niet, soms doet dat er niet toe...

17 oktober 2013

Samen met zijn broer Maurits is het de missie van VO-leraar Christiaan van Os om het onderwijs naar een hoger niveau te tillen. Dat doen zij onder andere door te delen hoe zij - op soms onverwachte manieren - hun lessen invulling geven. Christiaan vertelt hoe een klein filmpje leidde tot een vakoverstijgende, 'meta-opdracht' in zijn les economie. 'Geef een ander iets zonder er iets voor terug te verwachten. Wat je geeft, maakt niet uit. Het mag tastbaar zijn maar ook ontastbaar. Een lach, een knuffel, een cadeautje, alles. Enige voorwaarde is dat de persoon waar je iets aan geeft, daar ook echt iets aan heeft.' Deze column is afkomstig van de website van de broers.

Terwijl ik in het weekend achter mijn laptop zat, kwam ik onderstaan pareltje tegen op YouTube. Een filmpje met een fantastische, ontroerende boodschap (of misschien wel meer dan één). Ik besloot direct om het filmpje, op wat voor manier dan ook, op maandagochtend aan mijn leerlingen in de klas te laten zien. Of het nu iets met economie te maken had of niet, soms doet dat er niet toe...



de zondag en de momenten voordat ik mijn eerste les zou starten op de maandagochtend vormde er ergens achter in mijn hoofd al een plannetje. Ik zou het filmpje in ieder geval inleiden met een kort klassengesprek over het feit dat we in onze (westerse) maatschappij weinig doen, zonder dat we er iets voor terugkrijgen. Op bewust of onbewust niveau willen we altijd iets terug als we iets gegeven hebben. ‘If you scratch my back, I’ll scratch yours’.

Er ontstond in mijn 3e klas TTO (mijn Engelstalige economie klas) een mooi gesprek over of onze economie er niet een stuk beter voor zou staan als we minder bezig zijn met datgene wat we willen hebben en meer wat we zouden kunnen geven aan iemand anders zonder dat we daarvoor per sé iets terug verwachten. Was er dan wel crisis geweest? Had de financiële sector dan ook zoveel onverantwoorde risico’s genomen? De oorlog in Syrië werd zelfs even onderdeel van het gesprek. Zou er (minder) oorlog zijn als we onze focus verleggen naar wat onze medemens nodig heeft en hoe we elkaar daarbij zo goed mogelijk kunnen ondersteunen?

Mijn klas wist het wel.

Mijn doel was in ieder geval bereikt. Er werd nagedacht over iemand écht iets geven zonder er iets voor terug te verwachten. Op dat moment had ik over willen gaan tot de orde van de dag en verder  met ons economie lesprogramma, maar in een impuls besloot ik dat ik het anders aan zou gaan pakken. Ik gaf mijn leerlingen de opdracht om een essay te schrijven over het filmpje dat ze zojuist gezien hadden. Ik brandde van nieuwsgierigheid naar hun gedachten en hun gevoelens over datgene in het filmpje wat mij zelf zo raakte. Dit was groter dan het volgen van een lesprogramma en hartstikke spannend omdat ik geen idee had wat ik kon verwachten.

Ik kreeg veel meer dan dat ik ooit had verwacht. Maar dat komt zo.

Aan het einde van de les besloot ik dat het nog niet genoeg was geweest. Ik gaf mijn leerlingen de volgende huiswerkopdracht:

“Ergens in de komende twee dagen, geef je een ander iets zonder er iets voor terug te verwachten. Wat je geeft maakt niet uit. Het mag tastbaar zijn maar ook ontastbaar. Een lach, een knuffel, een cadeautje, alles. Enige voorwaarde is dat de persoon waar je iets aan geeft daar ook echt iets aan heeft. En kies het liefst iemand buiten je comfortzone. Schrijf daarna op wat je gegeven hebt, welk gevoel het je gaf en hoe de ander reageerde”.

Lees verder.

De Os-academie is opgericht door de broers Christiaan en Maurits van Os met een passie voor het onderwijs. Vol van enthousiasme en vernieuwende ideeën komen zij het Nederlandse onderwijs tegemoet. Zij willen samen met docenten en leerlingen de weg naar boven vinden: Het onderwijs naar een hoger niveau tillen. Naast blogs, maken zij onder andere e-books en lesvideos op hun website Osacademie.