Kokervisie van 50 onderwijskundigen: 'Dit is een farce, maar er gloort licht aan de tunnel'

30 juli 2013

Jeroen Goes bevond zich in een angstaanjagende koker, samen met nog zo'n 50 anderen uit het onderwijs. Een bijeenkomst waarop de resultaten van vele scholen met elkaar werden vergeleken en er werd ingezoomd op de resultaten De conclusie: het moet beter, hoger, meer, meer, meer!  Het angstzweet breekt hem  uit, omdat hij als schoolleider van De Werkplaats in Bilthoven de ouders van de kinderen spreekt, die worstelen met het knellende systeem. Worstelen met het welzijn van hun kind in dat systeem; omdat zij anders zijn, maar niet anders kunnen zijn; de school het niet meer kan zien, omdat zij zich focussen op zoveel andere zaken behalve dan het kind. Zijn verhaal: 'Het is een farce en we weten het allemaal, maar er gloort licht aan de tunnel.'


Ik bevond mij in een angstaanjagende koker, samen met nog zo'n 50 anderen uit het onderwijs. Een bijeenkomst waarop de resultaten van vele scholen met elkaar werden vergeleken en er werd ingezoomd op deze gegevens om te komen tot betere resultaten.

Terugdenkend aan die bijeenkomst breekt het zweet me nog uit. Ik sputterde tegen, zuchtte, steunde, probeerde de aandacht van de sprekers te krijgen. Met ingehouden woede die zich van mij meester maakte, een tegengeluid te laten klinken. Slechts een paar medestanders lieten hun goedkeuring over mijn afwijzende reactie blijken, maar het was een kleine club.

De bijeenkomst ging voort, zoomde verder in op de vernauwende blik op de leerlingresultaten. Het was een koker waaruit ik mij bevrijdde, nog niet wetend waar ik terecht zou komen.

Het is inmiddels enige tijd geleden, maar het voelt nog als gisteren en het werd vandaag weer aangewakkerd door de berichten die ik van generzijde meekrijg. Ik lees over goede tot zeer goede resultaten op het gebied van begrijpend en studerend lezen, maar men heeft besloten er met elkaar verder op in te zoomen, want de maatschappij vraagt meer. Beter, hoger. inzoomen op de cognitieve resultaten.

Van dezelfde club scholen lees ik elders soortgelijke verhalen. Men heeft de Parnassys-resultaten nog eens geanalyseerd, en geconcludeerd, het moet beter, hoger, meer, meer, meer!

En het zweet breekt mij weer uit, omdat ik weet dat Parnassys slechts de cognitieve kant meet. En wanneer de scholen slechts die kant als uitgangspunt nemen, al het andere lijkt te zijn uit gesloten, of als sluitpost zal dienen. Techniek als project wordt gegeven, creativiteit van ondergeschikt belang.  Het eigen maken van meningen, persoonlijkheid, ruimte voor het kind te geven om zich breed te ontwikkelen. Meer dan de optelsom van de 'a' tjes en 'b' tjes bij de Cito.

Het angstzweet breekt mij uit omdat ik de ouders van de scholen spreek, die worstelen met het knellende systeem. Worstelen met het welzijn van hun kind in dat systeem, omdat zij anders zijn, maar niet anders kunnen zijn. De school het niet meer kan zien, omdat zij zich focussen op zoveel andere zaken behalve dan het kind.

Het zweet breekt mij uit, omdat de beleidsmakers met hun veranderingen op Passend Onderwijs denken dat zij door hun beleid en verschuivende geldpotten denken dat het kind nu echt beter tot zijn recht kan komen. Met een project als 'kind op de gang' denken dat scholen en leerkrachten anders gaan denken en handelen?
Het is een farce, en we weten het allemaal.

Arthur Japin schreef deze dag in een ontroerende column dat hij en andere kinderen eigenlijk niet naar een school zouden moeten gaan. (zie hier het artikel) En juist daar slaat hij de spijker op zijn kop. En dat is hartverscheurend treurig. Een treurigheid die niet wordt opgelost met de voortdurende focus en kokervisie op de 'a-tjes' van de Cito.

Er is een wereld te winnen. Er gloort licht aan de tunnel. Wanneer de leerkracht zich loswringt van de resultatenmachine en het handelen en het hart met elkaar te verbinden.
Los te komen uit de kokervisie. Voor al die kinderen die zich bekneld voelen in het systeem.

Het kan!

Echt!

Jeroen Goes is schoolleider op De Werkplaats in Bilthoven