Hoogleraar sociologie: 'Vroege selectie in onderwijs veel te rigide'

8 september 2011

De Groene Amsterdammer publiceerde een interview met Herman van de Werfhorst, hoogleraar sociologie aan de UvA. Een fragment: ''Vroege selectie in het onderwijs is in Nederland veel te rigide. Op twaalfjarige leeftijd vindt een belangrijke selectie plaats, en dat is internationaal gezien bijzonder vroeg. Hoewel deze selectie voor sommige (cognitieve) vakken wellicht wenselijk is, is het volstrekt onwenselijk dat leerlingen worden gescheiden in aparte schoolgebouwen, voor de duur van meerdere leerjaren, en voor alle vakken.''
..............................................................................................................................................................................................................................

Wat is de meest dringende maatschappelijke kwestie van dit moment?

Vroege selectie in het onderwijs is in Nederland veel te rigide. Op twaalfjarige leeftijd vindt een belangrijke selectie plaats, en dat is internationaal gezien bijzonder vroeg. Hoewel deze selectie voor sommige (cognitieve) vakken wellicht wenselijk is, is het volstrekt onwenselijk dat leerlingen worden gescheiden in aparte schoolgebouwen, voor de duur van meerdere leerjaren, en voor alle vakken. Juist als het gaat om sociale vakken als maatschappijleer, geschiedenis of gymnastiek, zou het wenselijk zijn als leerlingen van verschillende leerwegen met elkaar in contact komen. Dit zal de betrokkenheid van jonge burgers bij de samenleving vergroten, omdat wederzijds begrip wordt gekweekt tussen groepen die sterk zijn gescheiden op basis van sociaal milieu en etniciteit.

Empirisch onderzoek toont aan dat personen opgeleid in het beroepsonderwijs minder burgerschapscompetenties hebben, en minder actief zijn als burger (stemmen bij verkiezingen, vertrouwen hebben in instituties, deelnemen aan vrijwilligerswerk) dan personen opgeleid in het algemeen-vormend onderwijs. Bovendien zijn de verschillen tussen verschillende onderwijstypen in Nederland relatief groot in vergelijking met andere landen. In landen waar vroeg geselecteerd wordt zijn deze verschillen groter dan in landen waar pas later wordt geselecteerd, zo blijkt uit onderzoek.



Wat is het meest onderschatte probleem in Nederland?

Nog los van de bekende problemen in het middelbaar en hoger beroepsonderwijs zijn er verschillende trends die het beroepsonderwijs in een spagaat plaatsen. Enerzijds bestaat er de overtuiging dat een sterk beroepsgericht onderwijsstelsel de... Lees verder

Herman van de Werfhorst is hoogleraar Sociologie aan de UvA. Hij doet onderzoek naar ongelijkheid in onderwijs en arbeidsmarkt. Hij publiceerde daarover vele artikelen in internationale tijdschriften; binnenkort verschijnt Onderwijs en stratificatie: Ongelijkheid, arbeidsmarkt en participatie in de afgelopen decennia bij Amsterdam University Press onder zijn redactie (samen met H. Ganzenboom).