“Handelingsverlegen”, wat een rotwoord hebben we bedacht

30 juni 2017

Als je nog maar vijf jaar bent, maar al het gevoel hebt dat iedereen je in de steek heeft gelaten, dan is er altijd nog de leerkracht op school die er elke schooldag helemaal voor je is. Ondanks je soms lastige gedrag. Een voorbeeld daarvan zag Ton van Rijn deze week op een basisschool die hij begeleidt. Dit het verhaal van de vijfjarige Sjef en zijn woede-aanvallen.

Sjef komt op school. Hij is vijf jaar. Meteen pakt hij een stoel en smijt die door de klas. Hij schopt tegen andere stoelen aan en de kinderen kijken hem verschrikt aan. Hij roept dat ze maar van het dak moeten springen, dan ben je lekker dood, en nog veel meer ergs.  De ouders, die hun kinderen naar school brengen en in de klas staan, weten niet wat te doen. De leerkracht ziet geen andere mogelijkheid dan Sjef vast te pakken en naar het kantoortje te transporteren. Dat vastpakken heeft veel gekrijs tot gevolg.

In het kantoortje is Helga. Ze gaat naar hem toe en gaat door de knieën om op gelijke hoogte te zijn. Ze maakt contact met haar ogen, haar lijf en raakt hem aan. Meteen zakt de spanning uit Sjefs lijf. Hij praat en vertelt onsamenhangend en springend, maar hij vertelt. Hij zegt dat hij “HDAD” heeft en dat hij die boosheid voelt in zijn buik. Hij zegt dat hij dom is en dat hij altijd boos wordt en dat hij daar niks aan kan doen en hij is van de islam…….(Sjef is een blonde Hollandse knul). Na wat vragen en best een goed gesprekje wil hij leren tot 10 te tellen voordat hij zijn woede de klas ingooit. En hij gaat ‘sorry’ zeggen tegen de juf.

Zijn ouders bakken er weinig van. Ze zijn gescheiden, Sjef is waarschijnlijk niet gewenst, moeder heeft weer een nieuwe vriend, er is een stiefzusje en een vader die ze te vroeg terugbrengt en zegt dat hij die twee (Sjef en zijn biologische zus) niet meer hoeft. Zo gaan zijn weekenden. En dat moet een kind van vijf dan maar kunnen incasseren.

En dan is het maandag. En dan is er een zorgteam en dan wordt zo’n kind besproken en iedereen heeft het beste met hem voor, maar hij voelt zich een schaap, dat alleen staat. En telkens komt er weer iemand en telkens gaat die iemand ook weer weg. Hij weet het niet meer, maar hij voelt het wel. ‘Ik ben niet gewenst. Mijn eigen ouders willen me niet en anderen vinden mij maar raar en dan doe ik dingen, waardoor anderen ook bang van mij worden, maar ik weet echt niet hoe en wat.’

“Handelingsverlegen”, wat een rotwoord hebben we bedacht. ‘Als het ons kind was, zouden we……’ Juist, maar niemand kiest écht voor Sjef, gaat naast hem staan en blijft altijd bij hem. Niemand, geen enkele instantie, geen buurvrouw, niemand.

En de juf, die is er elke dag tijdens de schooltijden voor hem. Daar kan hij zijn gevoel, zijn irritatie en zijn ellende kwijt op een hele vervelende, lastige, zelfs bedreigende manier. Maar waar moet hij het anders kwijt? De enige die hem laat merken dat ze er voor hem is. De enige bij wie hij zijn ellende kwijt kan. De enige!

Er zijn er meer zoals Sjef. Veel meer, te veel.

Ton van Rijn heeft ruim veertig jaar onderwijservaring, waarvan hij de laatste negen als directeur werkte bij de innovatieve basisschool Wittering.nl in Rosmalen. Met zijn bedrijf Onderwijsgewoondoen.nl adviseert en begeleidt hij scholen die willen kantelen naar een meer kindgerichte benadering van het onderwijs.

Ton is ook verbonden aan het NIVOZ, waar hij zich met name richt op het thema Pedagogisch Leiderschap en als begeleider verbonden is aan de Coalitie.