'Doe eens een speel- en scharrelcheck in en rondom je school'

23 april 2013

Angeline Smits herinnert zich het voorbeeld dat Jelle Jolles gaf in zijn lezing op 7 februari jl. bij hetkind. Hij beeld van een kind dat net iets te hoog in de boom klimt en er net iets te hard weer uit valt. 'NIET VOOR HERHALING VATBAAR' signaleert het brein. Efficiënte verbindingen worden verstevigd. 'Het is waardevol om je grenzen te verkennen met vallen en opstaan. Maar daar heb je vrijheid en speeltijd voor nodig.' Haar oproep: Doe eens een speel- en scharrelcheck in en rond je school.

Hoe zit dat met het spelen en scharrelen in en rond school?   Tijd voor een kleine speel- en scharrelcheck op een donderdagmiddag.    

Toen de winkel erg vol werd hebben een paar slimme meiden een tweede winkel opgericht. Wat ze gekocht hadden werd uitgestald…..en kon weer teruggekocht worden….vice versa. Nog teveel handel, dus hup, een marktkraam gemaakt. Weer gesloten wegens gebrek aan klanten. Ik heb gezegd tegen Laura (de marktvrouw) dat ze misschien een plekje moet zoeken dat wat meer ‘in de loop’ is.’

In de zandtafel zijn ondergrondse tunnels gemaakt.  

Aan de tekentafel heeft Kim van alle gekleurde stiften een 2 meter lange meetlat gemaakt door ze aan elkaar te klikken. Kim meet alles wat los en vast zit. Niks tekenen: meten is weten!  

Onder een tafel ontstaat een grote ondergrondse stad van lego en duplo.

En ’t schoolplein? Oké, er wordt gevoetbald en gefietst. Op de rand van de zandbak worden van zand, takjes en steentjes de meest fantastische maskers gemaakt. Maar verder? 

Is er veel teveel beton en veel te weinig groen.
Kun je nergens onderzoeken hoeveel pissebedden er onder die steen zitten. Er liggen geen stenen los, want dat is gevaarlijk.
Kun je nergens echt ontdekken dat je met zand, water, grint en takjes iets kan bouwen.
Er is geen plek om je terug te trekken, zodat je naar de wolken kunt staren.

Het blijft een uitdaging om in je onderwijs te werken aan een mooie mix van structureer, opdrachten en vrijheid. Ruimte voor spelenderwijs leren vraagt om een doordachte leeromgeving in en rond de school. Ruimte voor spelen en scharrelen betekent niet dat je op je knieën gaat voor kinderen. Door vragen te stellen (en ja: ook kleuters mag je daarin overvragen!). Ook in je taalgebruik kun je uitstralen dat je van kinderen iets verwacht. Door zelf een uitdaging aan te gaan, daag je je leerlingen uit om te onderzoeken en te leren.

Doe eens een speel en scharrel check in en rond je school. Want spelen is het werk van kinderen. Spelen is leuk. We zijn genetisch voorgeprogrammeerd om die dingen leuk te vinden die goed zijn voor ons voortbestaan. Daarom spelen kinderen overal ter wereld. Spelen is pure noodzaak!

Angeline Smits schijft een serie korte verhalen over haar onderwijsleven en -praktijk. Ze is werkzaam bij de Stichting Villa Primair en betrokken bij de Villa Academie. Daarnaast staat ze twee dagen per week voor de klas.