De invaller voor de klas: 'Over het algemeen zijn kinderen graag bereid om het samen met jou te doen. Zodat het niet zij, maar wij wordt'

26 februari 2017

'Om half acht gaat de telefoon. Half verdwaasd neem je hem aan. Om te horen dat je binnen drie kwartier op een school moet staan. Je springt uit bed, wurmt je in je kleren en racet naar de school in kwestie. Je bent nog net op tijd voor een snelle hand van de directeur, voordat je de klas in gaat. Dertig gezichten kijken naar je op. Als je geluk hebt. De kans is echter groter dat je dertig ruggen ziet. Met af en toe verholen blikken op jou.' Natasja de Kroon schetst een dag van een invalleerkracht: 'Door op deze manier te beginnen, kun je de verantwoordelijkheid delen met de kinderen.'

Je schraapt je keel en probeert de aandacht te trekken. Na tien minuten kun je jezelf eindelijk verstaanbaar maken. Op de gang kijkt een ouder door het raampje. Haar blik brandt in je rug. Tijd om te voorbereiden heb je niet. Je stelt je voor en werpt een snelle blik op het rooster. Je hebt geluk, de dag start met zelfstandig werken. Je vraagt de kinderen om aan het werk te gaan. Maar dan begint het. De een na de ander roept dat juf het heel anders doet. Kinderen werpen veelbetekende blikken naar elkaar, terwijl het voelt alsof de klas zich tegen je keert.

Dan zwaait de deur open. Ineens zitten alle kinderen in het gelid. “Alles onder controle hier? Je moet ze kort houden hoor, anders gaan ze met je aan de haal.” Het is de directeur die even om met hoekje kijkt. De deur zwaait weer dicht. Je voelt je wangen rood worden. Wat nu?

Binnenkomen in een klas is niet makkelijk. Je kent de kinderen niet en zij kennen jou niet.
Ze weten niet wie jij bent en of ze je kunnen vertrouwen.
Ze nemen een rugzak vol bagage mee waar jij geen weet van hebt. En ze zullen je testen. Omdat ze willen weten of het de moeite waard is om naar jou te luisteren. Ze zoeken naar bevestiging bij elkaar. Omdat ze zich niet veilig voelen. Het kan zijn dat je de neiging hebt om je gezag te laten gelden. Even flink uit de slof te schieten, zodat de kinderen weten waar ze aan toe zijn. Maar als je ze echt wil laten weten waar ze aan toe zijn, begin je bij jezelf:

“Als je me echt zou kunnen zou je weten dat ik een uur geleden nog lekker in mijn bedje lag. Tot de telefoon ging. Ik was heel blij dat ik bij jullie aan het werk mag, maar ik vind het ook spannend. Omdat ik jullie nog niet ken. En jullie mij nog niet kennen. En ik snap dat dat voor jullie best vervelend is. Om zo maar een vreemde leerkracht voor jullie neus te krijgen. En ik kan me goed voorstellen dat jullie nu aan het bedenken of jullie het zien zitten om met mij aan het werk te gaan vandaag. Maar weet je wat? Ik heb er heel erg veel zin in. ik wil er vandaag een leuke dag van maken."

"Is er iets wat jullie van mij willen weten voor we verder gaan? Of is er iets van jullie dat ik moet weten? Kijk, ik heb mijn gebruiksaanwijzing meegenomen. Ik vind het heel fijn om jullie te leren kennen. En ik vind het niet fijn om mijn stem te moeten verheffen. Dus als ik begin te praten, vind ik het fijn als jullie elkaar een seintje willen geven zodat iedereen dat weet. Vinden jullie het goed om daar rekening mee te houden? Wie heeft er nog meer een gebruiksaanwijzing waar ik rekening mee moet houden? Zijn er nog regels of afspraken die ik moet weten? "

"Ik heb vandaag echt jullie hulp nodig, want ik weet nog niets. Wie van jullie wil de tijd voor mij in de gaten houden? En wie van jullie kan mij uitleggen hoe jullie dat altijd doen met zelfstandig werken?”

Door op deze manier te beginnen, kun je de verantwoordelijkheid delen met de kinderen. Je zet de deur op een kier en prikkelt hun nieuwsgierigheid. Hoe zij reageren is niet met zekerheid te zeggen. Maar over het algemeen zijn kinderen graag bereid om het samen met jou te doen. zodat het niet zij maar wij wordt.

En als het niet lukt? Dan heb jij in ieder geval je morele kompas laten zien. Wat denk jij? Wat is het ergste wat er kan gebeuren?

Natasja de Kroon studeerde in 1995 af als orthopedagoog. In 2005 richtte ze haar eigen kindercentrum op, de Buitenkans in Heerenveen. In haar huidige werk als Happy Coach en Geluksvogel combineert Natasja haar liefde voor kinderen met haar passie voor onderwijs.