Als ouders scheiden: 'Papa maakt nog grapjes, maar zijn ogen lachen niet meer'

18 april 2017

'Alles is anders. Hij heeft niet veel tijd gekregen om te wennen aan alle veranderingen. Wel fijn dat hij nog in het oude huis woont. Maar wat mist hij mama.' Martine Huurman geeft een inkijkje in het leven van een kind van gescheiden ouders. Dit verhaal werd eerder gepubliceerd in het magazine Nieuw Gezin.

---

In aanloop naar de Onderwijsavond van 19 april met theologe Christa Anbeek, publiceren wij een aantal verhalen over kwetsbaarheid, rouw, levenskunst en wat Anbeek 'contrastervaringen' noemt: ontregelende, openbrekende ervaringen, die ons confronteren met onze fundamentele kwetsbaarheid en de oncontroleerbaarheid van het bestaan.

Meer informatie over de avond en kaarten.

In dit interview kan je meer over haar gedachtegoed lezen: 'Je kunt niet authentiek zijn zonder kwetsbaar te zijn.' 

---

Papa is anders sinds mama weg is. Hij maakt nog wel grapjes, maar zijn ogen lachen niet mee. Papa brengt hem en zijn zusje nu altijd 's avonds naar bed. Maar ook dat is anders. Papa leest de verhaaltjes anders voor. Sneller. Hij zegt dat hij snel naar beneden moet omdat hij nog telefoontjes moet plegen.

Mama woont nu in een ander huis. Met een andere man en met andere kinderen. Maar die zijn er niet altijd. Het was beter voor hem en zijn zusje dat ze bij papa bleven wonen. Dat was makkelijker met het naar school gaan. Papa vond het goed. Hij kon het regelen met zijn werk. Gelukkig.

Hij ging altijd graag naar school. Daar voelde hij zich thuis. Nu vindt hij vooral de pauzes leuk. Hij speelt graag voetbal met de jongens uit zijn klas. Lekker rennen en knallen met die bal. De pauze gaat veel te snel voorbij.

De laatste tijd lijken dingen op school ook te veranderen. Het lukt allemaal niet zo. Hij moet op school veel aan papa en mama denken.
Een paar dagen geleden hoorde hij een gesprek tussen papa en mama. Dat weten ze niet. Hij was ervan geschrokken. Ze deden zo boos tegen elkaar. Papa was daarna heel verdrietig. Hij hoorde hem snikken. Die nacht kon hij helemaal niet slapen.

Sinds dat telefoontje wil hij liever niet naar school. Want misschien wordt papa dan weer verdrietig. En dan wil hij papa kunnen trootsen. Misschien is het beter als papa niet meer met mama belt. Als hij weer naar mama gaat zal hij extra lief doen tegen haar. En tegen haar nieuwe vriend. Misschien dat papa en mama dan minder ruzie maken.

De juf moet de laatste tijd steeds vaker zeggen dat hij door moet werken. Maar het lukt hem gewoon niet. Hij doet echt zijn best. Maar de juf weet dat niet.  Soms wordt ze zelfs een beetje boos. Dat vindt hij heel erg. Maar hij kan niet uitleggen waarom het niet lukt. Het wordt hem ook niet gevraagd. Hij weet eigenlijk niet eens of de juf wel weet dat mama bij een andere man woont.

De juf weet ook niet dat hij eigenlijk altijd een beetje zenuwachtig is als hij naar mama gaat op vrijdag. Dan heeft hij de hele dag een bal in zijn buik. Net op de dag dat hij heel hard aan zijn weekopdracht moet werken. Hij krijgt steeds vaker niet af.  Dan moet het mee naar huis. Maar hij durft het niet tegen papa of mama te zeggen. Die hebben al zo veel problemen.

Soms wil hij ontploffen. Zijn hoofd voelt dan zo vol. Er is één iemand die hem een beetje begrijpt. Een meisje uit zijn klas. Haar ouders wonen ook niet meer bij elkaar. Haar vader woont met een nieuwe vrouw en kinderen in een huis.

Het meisje heeft hem een keer heel erg geholpen. Het gebeurde zomaar opeens. Tijdens de taalles. De opdracht was: ‘schrijf een verhaaltje over de zomervakantie met je gezin’. De bal in zijn buik werd ineens zo groot dat hij er rood van werd. Hij voelde tranen naar boven komen. Het voelde net als toen hij door het gat moest zwemmen met zwemles en hij niet durfde.

‘Vakantie met je gezin’. Hij weet helemaal niet waar hij in de vakantie is. Bij mama met haar nieuwe vriend? En papa dan? Die kan toch nooit zo lang alleen blijven. En gaat hij dan met die nieuwe kinderen op vakantie? Die kent hij niet eens. Mama doet altijd een beetje anders als zij er ook zijn...

Het duizelde hem. Hij kraste op het papier en legde zijn potlood weg. De bal werd iets kleiner. De juf zag zijn gekras en werd boos. Ze zei tegen hem dat hij dat niet mocht doen en nog een kans kreeg om een verhaaltje te schrijven.  De bal in zijn buik groeide weer. Hij kraste opnieuw en de tranen liepen over zijn wangen. Het meisje zag het en kwam naar hem toen. Ze vroeg of hij het lastig vond om over zijn gezin en de vakantie te schrijven.

Hij keek haar aan en knikte. Ze zei dat zij het ook heel lastig vond. Ze vertelde hem dat ze dan altijd zomaar iets bedacht. Een soort fantasie van hoe ze het graag zou willen. De juf weet toch niet of het echt is of niet en ze lachte ondeugend naar hem.

De bal verdween. Hij schreef een kort verhaaltje.  De juf kwam langs en keek. 'Zie je wel dat je het kunt. Wil je voortaan niet meer zo raar doen. Dat is nergens voor nodig.'

De bal was terug. Hij voelde zich onbegrepen en alleen. Hij keek naar het meisje. Ze keek naar hem en glimlachte. De bal in zijn buik werd een heel klein beetje kleiner. Een heel klein beetje maar…

Martine Huurman is leerkracht geweest, locatiedirecteur, intern begeleider en behandelcoördinator in het speciaal onderwijs voor kinderen met (ernstige) gedragsproblemen. Ze werkt nu vanuit haar eigen organisatie Streep.