'Bemoedigen' als pedagogisch instrument kent veel wetenschappelijke fundering

24 juli 2013

Hartger Wassink stuitte gisteren twee keer op het woord ‘bemoedigen’, toch geen term die hij dagelijks gebruikt. Een keer in een lezing van Paul van Tongeren, uit 2006 alweer, over de bruikbaarheid van de deugdethiek in het alledaagse onderwijs. En een keer in een tweet over de lezing van Beate Letschert waarin bemoediging als pedagogisch principe wordt gehanteerd. Wassink zocht naar meer wetenschappelijke fundering voor de stelling dat het ongericht complimenteren van kinderen (‘Wat goed van je! Wat ben je toch knap!’) niet zoveel oplevert, omdat kinderen dan nog niet weten wát ze zo goed kunnen. Zijn blog.

Dit deed me onmiddellijk denken aan het geweldige boekje :59 seconds.Think a little, change a lot van Richard Wiseman (tip voor aan het strand!). Hierin wordt van een scala aan sociaal-psychologisch onderzoek besproken wat de praktische toepasbaarheid is. Zo ook onderzoek van de psychologen Mueller en Dweck van de Columbia University in New York, uit 1998 alweer. Zij hebben een aantal studies gedaan, die de stelling van Letschert nader onderbouwen. Om kort te gaan zijn hun conclusies:

• Het prijzen van kinderen om hun intelligentie werkt averechts;


• Kinderen die van zichzelf weten dat ze intelligent gevonden worden, zullen risicomijdend gedrag vertonen bij nieuwe opdrachten;


• Kinderen die geprezen worden om hun inzet, zien intelligentie als iets dat je kunt bereiken door hard te werken en zullen zich meer inspannen om een doel te bereiken;


• Kinderen die alleen geprezen worden om hun intelligentie, halen daarmee uiteindelijk lagere resultaten dan kinderen die geprezen worden om hun inzet.

Voeg dit bij de experimenten van Dylan William (derde filmpje), en het moet toch duidelijk zijn dat het openlijk geven van cijfers voor behaalde resultaten, laat staan het benoemen van kinderen, leraren of zelfs hele scholen als ‘excellent’, niet ondersteund wordt door wetenschappelijke inzichten. Beter zou het zijn, om de inspanningen die leerlingen, leraren en scholen hebben geleverd om zichzelf te verbeteren, beloond zouden worden. Interessante kost, wat mij betreft. Wanneer gaan we hier nu echt werk van maken in het onderwijs?