Zou 'jezelf leren kennen' niet het belangrijkste vak op lerarenopleiding moeten zijn?

1 januari 2018

‘De school is geen plek voor leraren die zichzelf niet kennen,‘ zei Ayla Gavins, directeur van The Mission Hill in Boston,  in haar NIVOZ-lezing. In de omgang met leerlingen is een leraar zelf zijn belangrijkste instrument. Hoe je je gedraagt in de klas wordt bepaald door wie je bent; je overtuigingen, je biografie, je sterke en zwakke kanten. Zou ‘jezelf leren kennen’ niet het belangrijkste vak van de lerarenopleiding moeten zijn? Wilma van Esch vindt van wel.

Lees hier het boeiende praktijkverhaal over de zoektocht van deze studenten naar zichzelf.  De uitnodiging aan de studenten was simpel: werk een jaar lang aan jezelf. En de resultaten verbluffend.

• Wat heb je altijd al eens willen doen of uitproberen?

• Waar ben je absoluut allergisch voor en zou je nooit willen doen?

• Wat wil je onderzoeken / uitproberen op professioneel en persoonlijk gebied?

De voorwaarden:

We gaven studenten vooraf de criteria:

140 investeringsuren, onderbouwing met literatuur, verbinding maken met de vakgebieden van de minor (communicatie, meerstemmige zelf, cultuur en mensbeelden) en vooral zelfgekozen onderzoeksmethoden als enquête, interviews, stages, excursies. Studenten moesten toewerken naar een eindproduct waarin het leerproces zichtbaar wordt. Geïnspireerd door Reggio Emilia’s 100 talen wilden we studenten uitdagen dit op een eigen wijze te doen. Film, een boek, zang, dans, toneel, schilderijen, collages. En natuurlijk was er ook ruimte voor dossiers en PowerPoints.

Grenzen: we bieden geen therapie maar het moet je een flinke stap verder helpen in je persoonlijke en/of professionele ontwikkeling.

Hartstikke leuk, maar nu?

Geïnspireerd door het concept ondernemingszin, waar creativiteit en zelfsturing de variabelen zijn, vallen de verschillen tussen de studenten direct op. Bij sommige van hen bruisen de ideeën vanaf dag 1, bij anderen geeft de bijna grenzeloze opdracht een onbehaaglijk gevoel.

Voor onze begeleiding geven de fasen binnen het concept ondernemingszin heldere kapstokken.

• Wil(len),

• Keuzes maken (richting bepalen),

• Scenario’s of strategieën bepalen en

• Afstand nemen,

Deze fasen maken dat je met studenten gericht kunt kijken naar wat zij nodig hebben om verder te komen. Waar loopt het goed, waar stagneert het? En direct wordt de creativiteit van studenten zichtbaar. Door de gesprekken met ons en met elkaar stapelen de ideeën, mogelijkheden en vormen zich op. Nu nog uitvoeren.

Kinderen? Brrr, écht niet

Lydie, studente Toegepaste Psychologie, heeft al aardig wat werk- en studeerplekken achter de rug. Om haar heen beginnen vriendinnen na te denken over kinderen krijgen. Ze ziet mensen daardoor veranderen en bekijkt dit deel van de mensheid met afschuw. Kinderen! In een vurig betoog begint ze al haar vooroordelen en aannames te spuien. Pagina’s lang: Ze zijn vies, knoeierig. Onaangepast. Huilen om alles. Trekken alle aandacht naar zich toe. Verpesten de sfeer in restaurants en winkels en zo gaat het nog heel ver door. "Gek he?’, zegt ze, "Eigenlijk voel ik ook wel dat dit niet klopt, maar mijn beeld wordt echt altijd en overal bevestigd".

Lees verder in  Jaargang 14_nummer 1_Contract in HBO onderwijs HR

Tekst is van Wilma van Esch/ Bron: EGOscoop jaargang 14 nummer 1