'Zie je leerlingen als je krachtbron, dat is je enige zekerheid'
12 september 2014
'De echte leerkracht ís er, met zijn waardenset, met zijn morele kompas. Hij of zij weet dat de werkelijkheid van de klas niet in een systeem of structuur te vangen is.' Jack Provily was erbij op 10 september, op de eerste Onderwijsavond met Luc Stevens met als titel: 'Uitzicht - over dienstbaarheid van kennis en verantwoord handelen in de klas. ' In een uitverkochte zaal sprak Stevens over de enige twee zekerheden die je hebt als leerkracht: de waarden verantwoordelijkheid en verbondenheid. Provily luisterde nauwlettend en kreeg daar het vocabulaire voor wat hij al geruime tijd voelde. Zijn samenvatting van de avond.
In de wereld waarin wij leven, proberen we grip te krijgen op wat er gebeurt. Met procedures en regels trachten we de werkelijkheid vorm te geven. Daardoor denken we ook dat de toekomst zal gaan verlopen zoals wij bedacht hebben. We creëren voor onze gemoedsrust daarmee (schijn)zekerheden.
Denk in het onderwijs aan pestprotocollen, aan verwachtingen van vaardigheidsscores, aan gestelde doelen, aan programma's, aan methoden, etc. Allemaal prima hulpmiddelen maar het zijn geen zekerheden! Helaas worden ze vaak zo wel gezien...
De echte, goede leerkrachten weten dit al lang! Ze halen hun schouders op als er weer een nieuwe zekerheid gepresenteerd wordt. De echte leerkracht weet dat er geen zekerheid is. De echte leerkracht weet dat de werkelijkheid van de klas niet in een systeem of structuur te vangen is.
Hij/zij weet dat je niet kunt voorspellen, kunt organiseren, kunt managen hoe het semester, de maand, de week, de dag, zelfs de ochtend verloopt! Leerlingen komen binnen met hun leefwereld als bagage en brengen dat in. De echte leerkracht anticipeert en neemt dat mee tijdens het werken. Maar je weet van tevoren nooit wat dat is...dat is zeker.
De echte leerkracht IS er, met zijn waardenset, met haar morele kompas. Dat is de enige zekerheid die er is. De grap is dat leerlingen dat ook voelen. De echte leerkracht is daardoor in verbinding met zijn/haar groep.
De echte leerkracht heeft vertrouwen, in zichzelf maar ook in de leerlingen. En dit vertrouwen zorgt voor groei, voor wording.
De echte leerkracht geeft ruimte, aan zichzelf maar ook aan de leerlingen. Door de ruimte verdwijnt de spanning en is er mogelijkheid voor nieuwe dingen.
Systemen proberen te beheersen, proberen zekerheden te creëren. Zo ook in het onderwijs. Als leerkrachten zich laten sturen door deze systemen, verliezen ze hun enige zekerheid, nl. wie zij zijn als leerkracht, als mens, met hun eigen waarden, in relatie met hun leerlingen.
Echte leerkrachten zullen zich hiertegen verzetten! Hulde!
Jack Provily is werkzaam geweest als leerkracht, intern begeleider en directeur in het Primair Onderwijs. Sinds augustus 2012 is hij onderwijsbegeleider. Dit is zijn website Zo Mooi Anders.
Alle foto's van de Onderwijsavond zijn gemaakt door Bob Barten: www.bobfoto.nl
Naar aanleiding van de avond werd er flink getwitterd. Een greep uit de reacties:
Het mooiste van vanavond vind ik nog dat ik voor zekerheid ging, onzekerheid kreeg, en daar nu een goed gevoel van heb! @hetkind @NIVOZ
— Meester Arthur (@MeesterArthur) September 10, 2014
Gun leerling ownership. Prachtige lezing van Luc Stevens over de zekerheid die onze kinderen ons bieden. Dank @NIVOZ en @hetkind
— Femke Cools (@CoolsFemke) September 10, 2014
Mens hou jezelf overeind, mens pas op je zelf, laat de systemen je niet sturen, neem je verantwoordelijkheid Luc Stevens @NIVOZ
— Edith van Montfort (@bososs) September 10, 2014
De vergelijkende veroordeling. Wonderlijk dat een kind voor zijn ontwikkeling een onvoldoende kan krijgen. Luc Stevens @NIVOZ — Suzan Baldinger (@suzanbaldinger) September 10, 2014
Dür: "het zijn niet de elementen die de werkelijkheid maken maar de betrekkingen" #LucStevens #onderwijsavond @hetkind @NIVOZ #Naskisoveral — Mark (@markderuijter) September 10, 2014
'Uiteindelijk zijn er voor de leraar twee zekerheden: verbondenheid en verantwoordelijkheid. Durf je op je waarden te oriënteren.' #Stevens
— Ellen Emonds (@ellenemonds) September 11, 2014
Waarom vraag je het niet aan #hetkind en de ouders? #ervaringsdeskundigen #zingeving @NIVOZ @hetkind ipv de zekerheid buiten te zoeken
— Elles Dam (@EllesDee77) September 10, 2014
Met @marcelvanherpen weet een vol theater Maitland nog zekerder... Dat we heel veel niet weten! #hetkind #nivoz pic.twitter.com/jJjbyLBnVQ
— Gérard Zeegers (@GZeegers) September 10, 2014
Reacties