‘Willen we in onze kinderen meer zien, dan moeten we minder gaan registreren’

12 november 2014

Wie ziet er meer: de toerist met een leerzaam reisgidsje en een fraaie camera van waarachter hij alle tempels en paleizen vastlegt? Of de reiziger op de bonnefooi, die zich laat leiden door wat de dag hem brengt? De eerste kan vast meer ‘must-sees’ afvinken aan het eind van zijn reis, maar heeft hij ook werkelijk iets waargenomen en contact gehad? Onderwijsbegeleider Lonneke Bindels vergelijkt de registratie- en administratiedruk in het huidige onderwijs met die eerste toerist: ‘Willen we in onze kinderen meer zien, dan moeten we minder gaan registreren.’

De afgelopen jaren zijn leerkrachten steeds meer gaan registreren. Die enorme -al dan niet digitale- papierwinkel is ontstaan door onder andere de bureaucratie rondom het verlenen van indicaties en rugzakjes, het handelings- en opbrengstgericht werken en de eisen van het vervolgonderwijs, inspectie en -niet te vergeten- ouders.

Door al deze ontwikkelingen hebben scholen bedacht dat ze zich het beste konden indekken door van alles te gaan registreren en vastleggen in protocollen en formats. Met als gevolg dus een enorme administratieve lastendruk voor de leerkracht. En als veel aandacht en tijd uit moet gaan naar administratie, dan kan ieder weldenkend mens je vertellen dat er minder aandacht en tijd zal uitgaan naar goede lessen en goed onderwijs voor de leerlingen. En dat is vreemd, want alle ontwikkelingen zijn er toch juist op gericht om beter onderwijs voor de leerlingen te organiseren.

In verschillende wetenschappelijke onderzoeken is aangetoond dat de leerkracht de belangrijkste factor is in de klas. Leerlingen leren zoveel meer bij een leerkracht die aandacht en tijd kan besteden aan de aan haar toevertrouwde kinderen en haar lessen grondig en met creativiteit kan voorbereiden. Een leerkracht die werkelijk contact met hen kan maken, flexibel is en een lesprogramma kan aanpassen aan wat haar groep nodig heeft. Als een leerkracht veel tijd kwijt is aan registreren zal ze vaker gebruik maken van de methodelessen in het voorgeschreven aanbod en minder kijken naar wat haar groep nodig heeft. En dat is logisch.

Willen we in onze kinderen meer zien, dan moeten we minder gaan registreren. We zijn in het onderwijs verworden tot toeristen die alles wat ze zien vastleggen met een camera maar niet werkelijk proberen te ontdekken wat ze nu eigenlijk vastleggen.

Leerkrachten moeten alleen datgene vastleggen wat direct effectief en efficiënt is voor hun leerlingen. Kom in opstand tegen alles dat leerlingen niet direct ten goede komt en word weer regisseur in je klas in plaats van administrateur. Het kan! Dat is wat ik ook uitleg en laat zien in de presentaties die ik geef.

LEES VERDER.

Lonneke Bindels is trainer/coach in het onderwijs en blogger.