Voortijdige schoolverlaters: 'Niet te veel over geld en cijfers ouwehoeren, maar onze schouders eronder zetten'

27 april 2015

Reinoud van Uffelen houdt zich bezig met de voortijdige schoolverlaters, ook vaak de thuiszitters genoemd. In de statistieken ziet hij dat er minder uitval is, maar hij wil nuanceren: er staan genoeg kinderen op een school of opleiding ingeschreven die niet naar school gaan. Daarom zijn blog over de relevantie en stand van zaken van deze groep kinderen. 'Het zijn jongeren met psychische klachten, jongeren met een heel ingewikkelde thuissituatie, jongeren met een angststoornis of zelfs jongeren waarvoor alle drie geldt.'

De afgelopen maanden had ik een aantal gesprekken met collega’s die verstand hebben van communicatie. Ik vind het leuk om te schrijven, maar deze professionals vertelden mij dat ik dat niet altijd volgens de regels doe.

VSV.

De drie letters kunnen verwijzen naar een voetbalclub uit Velserbroek of naar het gelijknamige boek van schrijver Leon de Winter, maar in onderwijsland bedoelen we er iets anders mee.

Het zijn drie letters die namelijk iedereen in het onderwijs wel kent. Het is een afkorting en de afkorting staat voor voortijdig schoolverlaten. Maar de betekenis van de afkorting is niet overal bekend en zelfs gerenommeerde kranten hebben het soms over vroegtijdig schoolverlaten. Wie ben ik om daar moeilijk over te doen. We weten inmiddels wel waar het over gaat. De afkorting, is mij nu gebleken, schrijf je volgens de regels met kleine letters.

Tien jaar geleden kende nog niemand de betekenis van de drie letters. De aanval op schooluitval wordt pas sinds 2008 stevig landelijk ingezet en daarmee werden de drie letters een regelrechte hype in onderwijsland.

Veel mensen zeggen er iets over, veel mensen willen er iets over zeggen. Meestal met goede bedoelingen, maar niet altijd met kennis van zaken. Dat geeft niet want het is een feit dat door de aandacht voor de drie letters scholen beter hun werk zijn gaan doen.

Ik ben verbonden aan het Koning Willem I College en daar zagen we het aantal vsv-ers (of schrijf je vsv’ers?) dalen van 909 jongeren in schooljaar 2005/2006 naar 433 jongeren in schooljaar 2013/2014. In de regio Noordoost-Brabant waar ik verantwoordelijkheid draag voor het vsv-beleid zagen we in de zelfde periode een daling van 1923 jongeren naar 813 jongeren. Het aantal jongeren dat thuiszit, is dus verminderd.

Het hogere doel van vsv-beleid is dat jongeren niet maatschappelijk uitvallen en hun weg vinden op de arbeidsmarkt.

In veel mbo-sectoren is er een overschot aan studenten en sluiten de curricula van de opleidingen niet aan op de arbeidsmarkt. Dat noodzaakt de mbo’s een nieuwe koers te varen en samen op te trekken en de Brabantse ROC’s proberen in Pact Brabant hun opleidingen toekomstbestendiger te maken.

In het vo, maar ook in het mbo, zijn er thuiszitters. Dat zijn jongeren met psychische klachten, jongeren met een heel ingewikkelde thuissituatie, jongeren met een angststoornis of zelfs jongeren waarvoor alle drie geldt. In het jargon spreekt men dan vaak over multi-problematiek. Exacte aantallen zijn moeilijk te geven, want deze jongeren staan gewoon ingeschreven, zijn dus geen vsv-er en niet zichtbaar in de statistiek.

We hebben veel winst geboekt, maar we hebben in het onderwijs ook nog een lange weg te gaan. Uit De staat van het onderwijs - het Onderwijsverslag 2013/2014 dat de Inspectie van het Onderwijs heeft gepresenteerd blijkt dat stapelen van opleidingen steeds minder voorkomt en laatbloeiers en kinderen uit lagere sociale milieus worden daar de dupe van.

Daarom herhaal ik nog maar eens mijn pleidooi voor het gebruik van die drie letters. In het onderwijs moeten we niet te veel over geld en cijfers ouwehoeren, maar samen onze schouders zetten onder het verbeteren van ons onderwijs.

Verstandig samen verbeteren.

Reactie van Jeanette Noordijk, voorzitter College van Bestuur Koning Willem I College

Leuke column, maar inhoudelijk ben ik het niet helemaal met je eens.

Het is niet juist dat het mbo niet goed aansluit op de arbeidsmarkt. Die mythe wordt steeds maar weer herhaald. Dat er geen banen zijn voor de zwakkere leerlingen is niet de schuld van het mbo en de arbeidsmarkt is grillig.

Het is ook niet zo dat er niet gestapeld kan worden. Iedere achterstandsleerling kan via het mbo nog steeds stapelend naar het hbo. In het vo wordt dat inderdaad moeilijker maar dat is ook terecht. Niet voor iedereen is de avo-route geschikt. De kern van het probleem is dat het avo-onderwijs nog altijd hoger in maatschappelijk aanzien staat, veel ouders daarom hun kinderen perse in die route willen hebben en de beroepskolom als minderwaardig beschouwen. 

LEES VERDER.

Reinoud van Uffelen werkt namens het Koning Willem I College als programmamanager voortijdig schoolverlaten voor de regio Noordoost-Brabant. Hij blogt over het onderwijs op zijn website.