VO Leraar van het jaar Joke de Jong stelt zich voor

26 november 2016

Begin oktober werd bekend gemaakt wie dit jaar de titel ‘Leraar van het Jaar’ kreeg in het po, vo, so en mbo. Een mooie benoeming op een feestelijke dag. Maar wie zijn de titeldragers precies? En hoe vullen zij hun pedagogische opdracht in? Eerder al spraken we PO Leraar van het jaar Daisy Mertens, nu is de beurt aan Joke de Jong, Leraar van het Jaar in het voortgezet onderwijs, lerares Drama op Het Schoter in Haarlem.

• Wat zijn je plannen en waar sta je voor?

‘Daar vraag je me wat... Wat zou ik veranderen als ik een tijdje op de stoel van staatssecretaris Dekker zou zitten...  Ik zou in ieder geval heel goed luisteren naar het veld, naar de leraren die elke dag met leerlingen werken. Er worden te vaak plannen bedacht, zonder dat er wordt gekeken of dat in de klassen wel echt werkt.

De vraag is niet helemaal een utopie, ik mag mij gaan voorbereiden op invloed. Als leraar van het jaar VO schuift ik wellicht een aantal keer per jaar aan bij de bewindslieden om over de staat van het onderwijs te praten.

Maar het antwoord is ook mijn speerpunt. Eerst luisteren en observeren en dan pas handelen. Zo doe ik het ook in de klas en juist daarom ben ik genomineerd door een moeder van mijn mentorleerlingen voor de wedstrijd. Een puber is van nature niet intrinsiek gemotiveerd: ze praten door je heen en hebben geen zin om je opdrachten te doen. Dat is heel normaal, ze zitten in een fase waar ze zichzelf moeten leren kennen en dat doen ze door grenzen op te zoeken. Maar je moet als docent proberen om ze toch te motiveren.

Hoe? Je hebt niet een klas voor je neus, maar dertig individuen en die leren allemaal op een andere manier. Als je ziet wat die kinderen nodig hebben, kan je als docent echt het verschil maken. Uiteindelijk wil ieder mens zich ontwikkelen. Als je weet waar je sterke punten liggen, krijg je plezier in het leren. Je krijgt discipline om dingen te doen en te laten.’

• Wie was/is jouw favoriete leraar en waarom?

‘Uit mijn eigen jeugd herinner ik mij meneer Swanink. Hij gaf Frans  en Aardrijkskunde. Hij duwde mij het podium op en gaf mij plezier in het leren. Hij zag dat ik creatief was en zorgde voor leervormen waar ik dat talent in kon gebruiken. Hij heeft me ook aangespoord om toneel te spelen. Door hem deed ik auditie voor de theaterschool.
Ik kwam door de audities maar werd alsnog uitgeloot voor de opleiding tot dramadocent. Ik was zo teleurgesteld. Ik wilde niets meer met theater te maken hebben. Ik ben verpleging gaan studeren. Daar leerde ik veel. Levenslessen die ik ook later in de klas kon gebruiken toen ik na een paar jaar werken in de verpleging toch de opleiding tot dramadocent oppakte. Je moet niet naar de kwaal kijken maar naar de mens. Wat heeft die nodig?’

• Waarom ben je docent geworden?

Nou ja, docent, ik noem mijzelf liever leraar. Docent klinkt alsof ik alleen aan het zenden ben. Maar als ik dat in een klas doe, mis ik veel belangrijke signalen. Je moet ook kijken of iets landt en daarop inspelen. Leerlingen die moeite hebben, meer uitleg bieden en de slimmeriken juist moeilijke opdrachten geven.

Met die boodschap trek  ik het land  in en met deze belangrijke vraag: “De wereld verandert zo snel, leiden we onze leerlingen nog wel op met de juiste vaardigheden? Als robots veel processen overnemen, moeten de leerlingen dan niet oplossingsgerichter worden? En hoe passen wij ons onderwijs daarop aan?” Als ambassadeur probeer ik daar antwoord op te vinden.’

Joke de Jong is Leraar van het Jaar in het VO en werkt als docent Drama op het Schoter in Haarlem