Verhalen achter boosheid en emotie: 'Was het goed, was het fout?'

9 september 2016

Met Sascha was er even geen land te bezeilen. Schoolleider Karin Donkers en haar team kenden haar achtergrond, meestal wisten ze haar kwaaie buien wel te temperen. Tot vandaag. Voor haar zat een driftig, woedend en ongelukkig hoopje mens.  Karin voelt zich al snel geraakt en uitgedaagd. Een blog over het verhaal achter boosheid en de emotie. En over de keuze. 'Weet je dat ik ook dikwijls alleen ben, alleen woon en me soms ook alleen voel?'


Boos, kwaad, nijdig. Dat was duidelijk en de afgelopen weken was er geen land met Sascha te bezeilen. Terwijl ik naar haar luisterde en naar haar keek, voelde ik dat mijn mond half open stond. Een open mond van verbazing, ontreddering, boosheid en machteloosheid.

'Waarom zou ik nog praten. Er gaat toch helemaal niets veranderen.  Ik ben klaar met al die volwassenen die ruzie maken en schreeuwen tegen me.  Iedereen is altijd maar boos en dan moet ik wel aardig en lief zijn.  Helemaal geen zin meer in.'

Even daarvoor had Sascha verschrikkelijk boos gedaan tegen de intern begeleider die haar vroeg om toch nu ook te proberen om aan het werk te gaan. Ze kwam tot niets en was dwars en boos. Er waren al veel gesprekjes geweest en aanpassingen gedaan om haar wat ‘lucht’ te geven. Maar eigenlijk was ze nu echt alleen nog maar een storende factor in de groep.

Het lukte me altijd wel om haar kwaaie buien te temperen, maar nu was het toch anders. Natuurlijk wist ik dat dit meisje een hele moeilijke thuissituatie had. Een vechtscheiding, problemen met de opvoeding van oudere broers en het gezin werd al jaren begeleid door allerlei hulpverleners. Maar de laatste twee weken leek het wel of we haar niet meer konden motiveren en corrigeren.

'Waarom nu toch?' had ik Sascha gevraagd. 'Ik kan me niet bedwingen. Ik wil wel, maar het lukt me toch niet.' Het leek wel of ze zichzelf had opgegeven. Dat er toch geen "betere" tijd zou komen. Ze had zich teruggetrokken achter een dikke muur en een houding aangenomen die er eigenlijk voor zou moeten zorgen dat niemand haar meer verdriet kon doen. Continu in de vechtpositie en niet in de gaten dat haar eigen gedrag haar niet bracht waar ze eigenlijk hoopte. Het leverde alleen maar negatieve aandacht op.

Voor me zat een driftig, woedend en ongelukkig hoopje mens. Ik vergat mijn boosheid en keek haar aan. 'Ja, weet je? In ieders leven gebeuren er dingen waar we boos of verdrietig over zijn. We zullen daar toch mee moeten leren omgaan en ons eigen gedrag is dan best belangrijk.'

Vol ongeloof keek ze me aan en er verscheen een sarcastisch lachje om haar mond. 'Ja, hoor, dat kan jij makkelijk zeggen. Jij hebt echt alles, wat heb jij nou meegemaakt? Helemaal niets. Ik voel me altijd zo alleen.'

Even was ik stil en ik merkte dat ik een keer zuchtte. Diep van binnen gebeurde er iets bij me. De hardheid en boosheid van dit meisje maakte iets in mij los. Ik had enorme behoefte om haar te laten voelen dat het leven ondanks tegenslag of verdriet, zo de moeite waard was. 'Ik heb helemaal niet alles en net als jij ook best verdrietige en moeilijke momenten.'

'Oh ja, wat dan?' en haar gezicht stond op onweer. De blik in haar ogen verraadde haar ongeloof en onbegrip.
'Oh nee, je denkt toch niet dat ik op deze manier met je verder wil praten. Zoveel boosheid, ik vind het echt heel onprettig om zo met je verder te praten.'

Ik zag dat ze haar best deed om haar gezicht te ontspannen. Er verscheen een andere blik op haar gezicht en ze keek me vragend aan. Ik begreep plotseling dat ik nu echt wel over de brug moest komen met een voorbeeld van mijn verdriet of moeilijke moment. Wat ik nog nooit gedaan had, gebeurde nu wel. Gewoon in mijn kantoor met een "ontspoord" meisje uit groep 8.

'Weet je dat ik ook dikwijls alleen ben, alleen woon en me soms ook alleen voel.'
Nu viel haar mond open en vol ongeloof keek ze me aan. 'Ja hoor, ik dacht dat je gewoon een man had en kinderen. Dus jij bent ook gescheiden en hebt ook vaak ruzie. En waar zijn je kinderen dan, wonen die bij hun vader?'

Er zat plotseling een heel ander meisje voor me. 'Nee, ik ben niet gescheiden en de kinderen wonen niet bij hun vader. Mijn kinderen zijn geen kinderen meer en wonen in een eigen huis.' Ik keek haar aan en zag dat ze me vol verwachting en vragend aankeek. Ik twijfelde even, maar vond dat ik ook wat van mijzelf moest laten zien. Dit meisje had al meerdere malen haar hart gelucht, zich kwetsbaar opgesteld en mij in vertrouwen genomen, maar wilde nu iets terug zien. Had dit nodig om vooruit te komen en vertrouwen te houden.

Lees verder

Karin Donkers blogt regelmatig over haar onderwijspraktijk op haar eigen blog en binnen het collectief Onderwijswijven. Ze was schoolleider op de Cocon in Alkmaar, een school voor ontwikkelingsgericht onderwijs (OGO).