'Vallen is belangrijker dan stevig geworteld staan, niet-weten belangrijker dan weten'

2 juli 2014

'Weten, is dat nou zo interessant? Wie weet is niet langer nieuwsgierig; het antwoord is het sterven van de vraag.' Rob Bekker zit bij een dansvoorstelling van zijn leerlingen en probeert te duiden wat hem raakt, wat er gebeurt in de ontwikkeling die de leerlingen doormaken. Men is een rups bij binnenkomst, men vertrekt als een vlinder; wat gebeurt er in de pop? Zouden zijn collega's er woorden voor hebben, de leerlingen of hijzelf? Zijn overdenking. 

De deur van mijn lokaal staat open. Dat is niet enkel naar binnen, zo kan ik er ook uit.

De leerlingen gaan op een dag naar buiten en ik ga kijken naar hoe ze met professionele dansers op de Mariaplaats in Utrecht een voorstelling geven. Er verschijnen tranen op mijn wangen. Het ontroert mij hoe gelijkwaardig de dansers in de dans zitten, de dansmeesters en de dansgezellen. Dit zouden we met alle collega’s moeten zien. Het is zaterdagmiddag, we zijn met vier man.

'Dit wil ik op school ook', zegt een van onze leerlingen.
Ik vraag door: Wat is ‘dit’?

Voor mij is 'dit', de Gouden Momenten:Hoe vaak zijn zij (deel van) een 'wij' in de Nederlandse samenleving? Wat ik al van de professionals hoorde: vertrouwen. Dat schrijf ik bij deze voorstelling in aangepast Engels: confidance.

(Hoe) Is er sprake van ontwikkeling in de schakelfase van een leerling van mijn school, de Internationale Schakelklassen? Men is een rups bij binnenkomst, men vertrekt als een vlinder; wat gebeurt er in de pop? Men vindt zijn basis en dat is ook wat er moet gebeuren om daarna te ontwikkelen – dus nee, dat gebeurt niet pas nadat ze bij ons weg zijn. De basis vinden, met je voeten tasten tot je vaste grond hebt. Niet meer zweven, fladderen, dromen maar ergens goede weerstand vinden. Dan heb je ‘schakelklasse’.

Hoe zien mijn collega’s hun bijdrage aan het gronden van onze leerlingen? Hoe beschrijven zij de verandering die ze bij de leerling zien?  (En andere vragen die ik al eerder  noteerde in de samenvatting van Het Poëtisch Argument? Ik zoek ze erbij voor een blogfeuilleton).

Geregeld probeer ik het uit of ze me al [kunnen] missen en de uitkomst is dit jaar vaak nog teleurstellend. Er is nauwelijks volwassenheid in deze groep. Het hoofd draait naar mij als zhij zelf geen idee heeft, het niet weet, het voor het eerst doet. Ik geef ze dus een zee van ervaringen, ze doen ervaring op. Zijn het eigen ervaringen, vreten ze het op, verandert het hun doen plus hun denken? Komt er denken aan te pas? Een denker is een individu, niet iemand die een publiek nodig heeft, niet iemand met een doel.

Later stond hij in de Lichte Gaard

naar de sterren te kijken. 

Nu had hij bij zijn verdriet

nog de hik gekregen.  

C.C.S. Crone (1914-1951)

De kortste verbinding tussen twee punten is een rechte lijn. Een rechte lijn verplichten is onvrijheid en zekerheid. De kortste lijn in mijn universum is een stippellijn. Elke weg is de kortste weg, ook een langere. Komt er een passant in ons leven met een meetlat die niet weet dat een rechte lijn de kortste afstand tussen twee klootzakken is (kwijt van wie ik dit citaat leen). Weten, is dat nou zo interessant? Wie weet is niet langer nieuwsgierig; het antwoord is het sterven van de vraag (die parafraseer ik van Luc Stevens).

Ik vind NIET-WETEN tegenwoordig een belangrijker invalshoek, [vallen is ook vele malen belangwekkender dan stevig geworteld staan; want] een startpunt. Weten geeft geen richting en geen beweging.

Rob H. Bekker is docent Nederlands op de Internationale Schakelklassen in Utrecht, een openbare school voor leerlingen die geen of weinig Nederlands spreken en die zich voorbereiden op een toekomst waarin het gebruik van de Nederlandse taal een belangrijke rol speelt.