Uitstappen

25 januari 2024

De groep thuiszitters groeit. Joost Vriens ziet een jongen die als enige van zijn leeftijdsgenoten niet instapt in de bus. Zou dat een leerling zijn die op school buiten de boot valt? Wat is er voor hem en anderen nodig als de school niet past?

Het bushokje was helemaal gevuld met een groep middelbare scholieren. Wachten op de bus. In stilte. Er was veel schermaandacht. Een aantal jongeren leverden bij het instappen wat mij betreft een superprestatie: op hun mobiel kijken en met de andere arm, geroutineerd het pasje voor het apparaat. Toen de bus wegreed zat er nog een jongen in het bushokje. Die keek niet op of om.

Onmiddellijk doken er verklaringen op in mijn lerarenhoofd. Het eerste wat me te binnen schoot was dat zijn scherm zo zijn aandacht opslokte dat hij niet in de gaten had dat zo’n twintig soortgenoten in de bus waren gestapt.

De tweede verklaring was dat hij zich niet lekker voelde in deze groep, misschien werd hij zelfs nog wel gepest en wilde hij een kalme terugreis dus pakte hij de volgende bus?

In de bus keek ook ik op mijn scherm. Een nieuwsalert. Een steeds groter aantal kinderen blijft huis van school, las ik. Ze passen niet meer in het systeem. Ik keek om me heen. Hoeveel van deze jongeren vinden de school en de manier van leren fijn, hoeveel kunnen het net hebben, hoeveel vervelend en hoeveel van deze mensen zetten elke dag de tanden op elkaar omdat het op de een of andere manier niet past? Welke mensen zitten hier eigenlijk in de verkeerde bus?  Hoe en hoelang houden ze dat vol?

Ik dacht opnieuw aan de jongen. Misschien is hij wel een van de leerlingen voor wie dit systeem echt niet past. Stel je voor dat hij heel gevoelig is voor drukte. Dan is de reis naar school voor hem een uitdaging. Hij stapt dus al overprikkeld het lokaal in. De hele dag in zijn hoofd en lijf de onrust: ik moet straks nog terug.

Het kan zijn dat hij dit niet goed volhoudt en uitvalt. Het kan zijn dat hij er iets van durft te zeggen en dat er iemand echt luistert. Is er een kans dat hij de vorm van onderwijs krijgt die hij nodig heeft? Misschien heeft hij geen wiskunde nodig, maar iets anders om zichzelf sterker te maken, dichter bij zichzelf. Want hij groeit op in een maatschappij die overloopt van prikkels.

Ik moest denken aan Isa, een thuisblijfster in de documentaire Schoolziek. Zij was in een soort tussenjaar gestart met het leren van basgitaar spelen, Japans en kickboksen. Dat zijn geen vakken op de middelbare school. Vooral dat Japans leren raakt me. Een andere taal. Omdat je hoofd anders denkt. En als je dan een taal leert die past bij dat hoofd. En dan word je sterker en kunt misschien weer naar school. Wat zou de jongen die in het bushokje bleef zitten nodig hebben? Welke potentiële vaardigheid zit er in hem die hij niet kan contacten via zijn mobiel. Wel via zelfonderzoek, nieuwe dingen doen, gesprekken met anderen.

Wat kunnen we deze kinderen bieden?

In de online onderwijs-Sangha staan we stil bij dit soort uitdagingen. Om van elkaar te leren en goed voor onszelf te zorgen. Dan kunnen we ook goed voor de kinderen zorgen.  Meer informatie over ons vind je hier.  Je bent van harte uitgenodigd om online deel te nemen komende zondagavond. Als je deel wilt nemen, kun je een mail sturen naar Baltus van Laatum, die je dan een link stuurt van onze bijeenkomst.

Joost Vriens was docent Levensbeschouwing en is nu bezig om een bijdrage te leveren aan het verbinden van mindfulness met onderwijs en onderwijsvernieuwing.