René Peters over plofklassen: ‘Groepen van meer dan 30 leerlingen moeten niet onmogelijk worden gemaakt’

17 september 2015

‘SP wil einde aan plofklas: maximaal 29 leerlingen’. CDA-wethouder en voormalig leerkracht René Peters las vorige week deze kop in de krant, en zet daar zo zijn vraagtekens bij. Als er geen klassen van dertig kinderen mogen bestaan en niet iedere leerling een indicatie ‘zorgleerling’ kan krijgen, dan kunnen schoolbesturen niet anders dan kleine schooltjes sluiten, zo betoogt hij.

'Be careful what you wish for, you might just get it.' Dat dacht ik na het lezen van het volgende bericht in het Brabants Dagblad. 'SP wil einde aan plofklas: maximaal 29 leerlingen.' Kleine klassen zorgen voor beter onderwijs, zo is de redenering. En dus moeten groepen met meer dan 30 leerlingen via een initiatiefwet onmogelijk worden gemaakt. Het is de vraag of de overheid moet besluiten over de grootte van klassen. Maar buiten dat heeft zo’n wet onbedoelde negatieve effecten.

Voor iedere leerling krijgt een school een vast bedrag per jaar. Voor een zorgleerling is dat bedrag hoger. Een leraar binnen het primair onderwijs kan dus betaald worden wanneer die klas bestaat uit een bepaald aantal leerlingen. In veel dorpen en wijken staan kleine schooltjes. Daar kunnen geen volle klassen gevormd worden. Daarvoor zijn er gewoon niet voldoende kinderen. Schoolbesturen kunnen die schooltjes open houden zolang ze er voor zorgen dat de gemiddelde klassengrootte binnen hun stichting niet onder dat aantal leerlingen komt. Als er geen klassen van dertig kinderen mogen bestaan en niet iedere leerling een indicatie ‘zorgleerling’ kan krijgen, dan kunnen schoolbesturen niet anders dan kleine schooltjes sluiten. Is dat wat we willen?

Binnen het voortgezet onderwijs vinden we keuzevrijheid belangrijk. Een standaard vakkenpakket willen we niet meer. Maar ook daar moet een klas bestaan uit een bepaald aantal leerlingen om betaalbaar te zijn. Nu weet ik het niet precies. Maar tot voor kort was dat aantal ongeveer vijfentwintig.  Als dertig eersteklassers over gaan naar de tweede en er is één tweedeklasser blijven zitten, dan zou die klas verplicht ‘gesplitst’ moeten worden in een klas van vijftien en een klas van zestien leerlingen. Hoe betaal je dat als school? Ook in de bovenbouw van het gymnasium wordt Grieks en Latijn gegeven aan klassen die veel kleiner zijn. Hetzelfde kan gelden voor een vak als wiskunde D en enkele andere vakken. Voor één les die gegeven wordt aan tien leerlingen moeten er onherroepelijk drie gegeven worden aan dertig leerlingen. Als dat wettelijk niet meer mag dan wordt het gymnasium onbetaalbaar en houdt op te bestaan. En hetzelfde geldt voor andere ‘keuzevakken’. Ook zal er voor iedere leerling die in de tweede blijft zitten een brugklasser gevonden moeten worden voor wie hetzelfde geldt. Is dat wat de SP wil? Ik denk het niet.

Natuurlijk zou ik willen dat er veel meer geld voor onderwijs beschikbaar kwam. En natuurlijk zou ik willen dat dat geld dan ook gebruikt zou worden om leraren beter te belonen en klassen te verkleinen. En niet voor dure gebouwen en het verder uitbreiden van de overheadkosten bijvoorbeeld. Maar scholen kunnen goede redenen hebben om te kiezen voor kleine groepen. (En dus ergens anders voor grote groepen). Tenzij staatssecretaris Sander Dekker ergens een boel geld over heeft of letterlijk iedere leerling een geïndiceerde zorgleerling wordt,  zou ik tegen de SP zeggen: 'Be careful what you wish for. You might just get it.'

René Peters (CDA) is wethouder sociale zaken, jeugd, onderwijs en integratie in Oss. Begin 2014 werd hij door de website gemeente.nu verkozen tot de Meest Invloedrijke Persoon bij de Lokale Overheid. René blogt twee keer per week. Dat onderwijs vaak het thema van zijn beschouwingen vormt, is niet toevallig: behalve dat onderwijs in zijn portefeuille zit, is René Peters voormalig leerkracht en (interim) leidinggevende op scholen.