René Peters over moderne maakbaarheid: ‘Verwaarloos gerust je kind, een beetje’

27 december 2014

‘Lof van het rommelige leven’ heet de Nederlandse vertaling van Katie Roiphes essaybundel ‘In praise of messy lives’. Dat het allemaal wel iets losser mag in de moderne opvoeding, is één van de punten die de Amerikaanse maakt. Want het hedendaagse streven naar volmaakt geluk, volmaakte gezondheid, volmaakte kinderen benauwt Roiphe. De Osse onderwijswethouder René Peters las een recensie en is positief geprikkeld: ‘Teveel pamperen houdt kinderen klein. En alles doen voor en met de kinderen is bovendien dodelijk vermoeiend. En niet alleen voor ouders. Niet voor niets schijnt burn-out bij kinderen meer en meer voor te komen.’

“Ouders willen hun kind tegenwoordig overal voor beschermen. Terwijl je ze een grotere dienst bewijst door ze ook eens hun gang te laten gaan.” Dat schrijft Katie Roiphe in haar boek ‘Lof van het rommelige leven’. In haar eigen land (VS) roept Roiphe naar het schijnt nogal wat weerstand op. Maar volgens mij heeft ze hier een punt.

Elma Drayer schreef een geslaagde recensie van het boek in Trouw. Zij citeert: “We moeten eens stoppen met dat obsessieve streven naar volmaaktheid bij kinderen. Dat doet meer kwaad dan goed.” Voor de meeste mensen is het krijgen van kinderen een bewuste keuze. Ouders krijgen gemiddeld bovendien veel later en veel minder kinderen dan pakweg vijftig jaar geleden. Volgens Roiphe worden kinderen dan soms bijna een project. Een project dat niet mag mislukken. “Maar is al die intensieve bewonderenswaardige toewijding van ouders ook goed voor het kind?”

Iedere ouder wil het beste voor zijn of haar kind. En iedere ouder heeft de reflex het te willen beschermen tegen pijn, teleurstelling en verdriet. Het is een feit dat dingen die in mijn jeugd spannend, leuk en normaal waren nu om veiligheidsredenen door bijna alle ouders verboden worden. Bovendien denken we dat het beste vaak synoniem is met het hoogste. Voor sommige ouders is havo en zeker vmbo voor hun kind gewoon geen optie. Met veel dure (en soms vergeefse) Cito- en  examentrainingen tot gevolg. Nog afgezien van kinderen die teleurgesteld raken in zichzelf. Toen ik nog werkte in het onderwijs stelde ik eens gekscherend vast dat ieder advies lager dan vwo door ouders gewantrouwd wordt.

Maar een kind centraal stellen in een gezin en overal voor beschermen werkt averechts. Teveel pamperen houdt kinderen klein. En alles doen voor en met de kinderen is bovendien dodelijk vermoeiend. En niet alleen voor ouders. Ik hoorde laatst zonder gekheid een kind van een jaar of acht vertellen dat ze thuis na moest kijken of een speelafspraak over twee weken agenda technisch wel mogelijk was. Niet voor niets schijnt burn-out bij kinderen meer en meer voor te komen. Lees verder…

René Peters

René Peters (CDA) is wethouder sociale zaken, jeugd, onderwijs en integratie in Oss. Begin dit jaar werd hij verkozen tot de Meest Invloedrijke Persoon bij de Lokale Overheid 2013 door de website gemeente.nu. Peters blogt twee keer per week. Dat onderwijs vaak het thema van zijn beschouwingen vormt, is niet toevallig: behalve dat onderwijs in zijn portefeuille zit, is René Peters voormalig leerkracht en (interim) leidinggevende op scholen. René schreef dit blog in oktober 2013, ten tijde van de verschijning van Roiphes boek in het Nederlands.