'Professionaliteit en eigenaarschap terug bij de leerkrachten. Dat heb ik mooi voor elkaar, zo dacht ik'

17 november 2014

''Het meer beheren van het eigen leren’', was de visie die ik ooit beschreef tijdens mijn opleiding tot schoolleider. Daar zou ik op mijn eigen school dan ook flink op inzetten.' Miranda Loonstra zette inderdaad in op eigenaarschap van leraren en zat alweer te denken over de volgende stap die ze graag wilde maken, toen ze een rondje door de klassen ging lopen. 'Tja, je kunt wel heel hard aan het gras trekken, maar daarvan gaat het niet groeien.'

Als leerkracht wilde ik kinderen zo veel mogelijk betrekken bij hun eigen leerproces. Rapportgesprekken voerde ik met ouders en kinderen, waardevolle gesprekken. Totdat ik op een andere school kwam. Daar was het niet de gewoonte om kinderen te betrekken op deze manier. Het rapport was voor de ouders.

Zo kwam het dat ik prachtige plannen schreef voor kinderen, besprak en evalueerde met de ouders.

Er was een jongen in groep 6 die maar niet tot lezen kwam. Een rits aan handelingsplannen, maar niet verder gekomen. En de extra tijd die we met hem aan lezen besteedden was een crime. Ik ging maar eens in gesprek met hem, en wat bleek: Hij wilde niet leren lezen, want hij zou altijd bij zijn moeder blijven wonen en die zou voor hem zorgen.

Tja, je kunt wel heel hard aan het gras trekken, maar daarvan gaat het niet groeien.

Kinderen moeten zich aanpassen aan ons onderwijssysteem. Wanneer ik rekenen vervelend vind, of juist niet, moet ik rekenen op een moment dat het de leerkracht uitkomt. Maar misschien moet ik hier zeggen: ‘Het rooster’.

Mag je groeien in je eigen talenten, mag je keuzes maken in je schoolcarrière, of is de methode en het leerstof-jaarklassen systeem bepalend? Zijn kinderen wel in staat om hun eigen doelen te stellen?

Eigenaarschap, dat is wat ik wat ik belangrijkst vind. 'Het meer beheren van het eigen leren’, was de visie die ik ooit beschreef tijdens mijn opleiding tot schoolleider. Daar zou ik op mijn eigen school dan ook flink op inzetten.

Kinderen betrekken bij de school. Tijdens de open dag mochten de kinderen van groep 8 dan ook de rondleidingen geven. Goed dat ze dat deden! Zij vertelden het verhaal van de school en dat sloot naadloos aan op het verhaal dat ik vertelde.

Wellicht zou ik dan niet vertellen dat we vaak ruzie hebben met de kinderen van de buurschool, maar ach, het was een mooi extraatje waar potentiële ouders wel om konden lachen.

En dan de leerkrachten, een stroom aan veranderingen is de laatste decennia voorbij getrokken en ze hebben veelal hun stinkende best gedaan om daar steeds weer aan te voldoen. Dat hoorde er nu eenmaal bij.

De leerkracht in een coachende rol en weer zijn professionaliteit teruggeven. Het stond hoog op mijn prioriteitenlijstje. Vergaderingen werden onderwijsinhoudelijk en een ieder mocht voor zichzelf beslissen of het zinvol was om er bij te zijn en je mocht onderwerpen inbrengen.

Professionaliteit en eigenaarschap terug bij de leerkrachten, dat had ik maar mooi voor elkaar gekregen, zo dacht ik.

Ondertussen droomde IK verder van gecombineerde leergroepen, een school zonder muren, waarin we kinderen in overleg fantastisch verder zouden brengen. Hmmm, misschien moest ik dit eens delen met mijn team.

Bovenop de berg was het uitzicht namelijk fantastisch en dat wilde ik ze graag laten zien. Ik realiseerde me niet dat zij onderaan de berg stonden en de lange reis naar boven nog af moesten leggen.

Eigenaarschap? Ooh ja.

Ik deed een rondje door de school en stapte hier en daar de klas in om te kijken, proeven en voelen hoe het in de klassen gaat.

Aan een jongen van groep 5 vraag ik wat hij aan het doen was.

‘Ik maak de tafels.’

‘Ken je die dan nog niet?’, vroeg ik hem.

‘Jawel.’

‘Waarom maak je deze opdracht dan?’

Hij keek me verbaasd aan, speurde mijn gezicht af om te kijken of ik een grapje maakte; hij kende me een beetje. Toen hij zag dat ik het echt meende schudde hij zijn hoofd, verbaasd dat ik dat niet begreep. ‘Dat moet toch gewoon van juf.’

‘Ooh’, antwoordde ik. Ik besloot om maar niet verder te vragen, want het laatste wat ik wilde was verwarring zaaien..

Eigenaarschap in alle lagen, dat was wat ik voor ogen had.  We hebben nog een lange weg te gaan, mijn team en ik. Dat is niet erg, want ook al ga ik in mijn eentje lekker hard, samen komen we verder.

We gaan een prachtige reis tegemoet!

Miranda Loonstra is directeur van de Matthieu Wiegmanschool.