Post-Summit-story: 'Toetsen en assessments als Trojaanse paarden in onderwijssysteem'

5 april 2013

Leraren bedachten toetsen. Ten einde de effectiviteit van hun werk en de kennisoverdracht te meten. Maar dit middel is in de onderwijspraktijk verworden tot een Trojaans paard en lijkt zich tegenwoordig in het systeem, tegen de leraar én de leerling te keren.  Op de International Summit on the Teaching Profession in Amsterdam spraken betrokkenen onder meer over de betekenis van 'tests and assessments' voor de toekomst van de lespraktijk. In de New York Times vat Don David Guttenplan de Summit samen. 'Finse leraren zijn goed opgeleid, worden vertrouwd en zijn heel onafhankelijk. Dat zal dramatisch veranderen als we Big Brother over onze schouder laten meekijken.'



Bij de bijeenkomst in maart waren onderwijsministers, leiders van lerarenvakbonden en beleidsmakers van 25 verschillende landen bij elkaar gekomen om met 150 leraren uit de hele wereld de huidige staat van zaken in de klas te bespreken.

Hot topic was het ‘meten is weten’ in onderwijspraktijken. ‘Leraren hebben het evalueren, het meten, uitgevonden. Om deze reden willen zij het op juiste wijze gebruikt zien worden,’ aldus David Edwards, oud leraar Duits uit Ohio en representant van Education International. ‘Het probleem is dat het evalueren meer wordt gebruikt als wapen in plaats van een instrument voor verbetering, en dat drijft onze terug in de bunker.’

De IJslandse onderwijsminister Katrin Jakobsdottir had vragen bij de Britse en Amerikaanse neiging om toetsen die leerlingprestaties meten als indicator te gebruiken voor leraarcompetentie.

Brendan O’Sullivan, hoofddocent bij de Leixlip National School voor jongens in Ierland, bekritiseerde ook de ‘hele smalle prestatie-maat, waar leerlingprestaties worden gedefinieerd in termen van lezen en rekenen. Hoe zit het met creativiteit? Flexibiliteit in denken? Zelfvertrouwen en sociaal bewustzijn? Deze zaken kunnen niet zo makkelijk gemeten worden,’ voegde hij toe.

Prestatie-gebaseerd loon leidde ook tot verdeeldheid in de zaal. Pascal Smet, onderwijsminister van België, wees het systeem af: ‘Ik wil geen leerkrachten die worden betaald naar prestatie. Iedere leerkracht zou goed moeten zijn. Als je een slechte leerkracht hebt, dan moet je die ontslaan. Dat is gewoon management.’  In Zweden heeft een zwaar tekort aan leraren zojuist geleid tot een verhoging in salarissen om meer mensen aan te trekken.

Jakko Meretniemi, een leraar uit Finland, denkt dat deze maatregel niet gaat werken. ‘Passie is de sleutel. Het verschil tussen Finland en andere landen is dat hoogpresterende studenten van universiteiten doceren als een aantrekkelijke beroepskeuze zien.’

Meretniemi eindigt met de woorden: ‘Lenin zei: ‘Vertrouwen hebben is goed, controleren is beter.’ Ik ben het daarmee niet eens. Finse leraren zijn goed opgeleid, worden vertrouwd en zijn heel onafhankelijk. Dat zal dramatisch veranderen als we Big Brother over onze schouder laten meekijken.

Lees hier het originele artikel uit de New York Times.