Over pubers en grenzen: 'Als de moeder die je hebt, niet de moeder is die je wenst'

15 augustus 2015

Ieder mens heeft een rugzak met levensbagage. Daar zitten leuke dingen in en minder leuke dingen. Sommige kinderen sjouwen al op jonge leeftijd een flinke last met zich mee. Zoals Elsa (13), die bij Anita Matheij komt omdat zij het lastig vindt om nee te zeggen tegen haar leeftijdgenoten. Zij weet niet goed waar haar grenzen liggen en daardoor gaat zij er regelmatig overheen. Haar vader maakt zich zorgen, omdat zijn dochter inmiddels de leeftijd heeft bereikt waarop zij gaat experimenteren. Als zij niet weet waar de grens ligt, kan zij zichzelf in gevaarlijke situaties brengen. Lees hier meer over Elsa, haar gezinssituatie en wat Anita met haar bespreekt.



De ouders van Elsa zijn uit elkaar gegaan toen zij nog een baby was. Haar moeder is hertrouwd en het botert niet zo goed tussen Elsa en haar stiefvader. Haar moeder kiest onvoorwaardelijk partij voor haar man en het zoontje dat zij samen hebben gekregen. Daardoor krijgt Elsa het gevoel dat zij niet belangrijk genoeg is. Omdat dit te pijnlijk is om te voelen, heeft zij haar gevoel op slot gedaan.

De moeder die je wenst is niet altijd de moeder die je hebt

Elsa worstelt met een thema waar veel vrouwen mee worstelen. Als de moeder die je hebt, niet de moeder is die je wenst, raak je telkens weer teleurgesteld. Dan blijf je, vaak tegen beter weten in, hopen dat jouw moeder zal veranderen. Ik ken volwassen vrouwen die hier nog steeds mee worstelen. Totdat zij beseffen dat zij afscheid moeten nemen van het beeld dat zij hebben gecreëerd van de lieve, leuke, warme moeder. Een beeld dat niet overeenkomt met de werkelijkheid.

Door alles wat Elsa heeft meegemaakt, heeft zij zich gewapend tegen de wereld en daardoor komt zij over als een stoere meid. Deze uitstraling heeft haar populair gemaakt bij haar vrienden. Zij heeft een groep om zich heen gevormd met wie zij leuke dingen doet. Dat dit weleens uit de hand loopt, neemt zij op de koop toe. “Meestal denk ik achteraf pas: dat had ik misschien beter niet kunnen doen.”

Als je je hart op slot doet kan er niemand meer in

Om te weten waar jouw grens ligt, moet je in contact zijn met je gevoel. Maar Elsa heeft zich juist afgesloten van haar gevoel. Het voordeel daarvan is dat zij de pijn van de afwijzing niet hoeft te voelen. Maar er is ook een nadeel. Als je je hart op slot doet, kan er niemand meer in. Je laat niemand meer toe, ook niet de mensen die van je houden. “Is dat wat je wenst voor jezelf?”, vraag ik haar. Zij schudt haar hoofd: “Nee, dat wil ik niet.”

Samen brengen we alles in kaart dat haar belemmert. Elsa staat niet stevig in haar schoenen en daardoor is zij gemakkelijk te beïnvloeden. Zij kan heel moeilijk nee zeggen en daarmee brengt zij zichzelf in de problemen. Opvallend is dat er veel boosheid, woede en agressie in haar zit. Dat zou je niet zeggen, als je haar zo ziet. Maar achter het uiterlijk van deze prachtige ijsprinses gaat een kleine furie schuil. Dit leidt thuis regelmatig tot botsingen.

Het is confronterend om je eigen pijn terug te zien in je kind

De vader van Elsa herkent zich in zijn dochter. Ook hij heeft het nodige meegemaakt. Om zichzelf te beschermen tegen nieuwe teleurstellingen, heeft hij zich afgesloten van zijn gevoel. Hij heeft aan den lijve ervaren wat dat met je doet. “Ik heb allerlei fysieke klachten gekregen, omdat ik mijn gevoel niet uit. Dat is niet wat ik mijn dochter toewens.”

Tijdens het opsporen van belemmeringen stuiten we op een groep ''dwarsliggers''. Het zijn delen van Elsa, die de boel in de war schoppen. Ze zijn boos en verdrietig, omdat haar leven zo moeilijk is en omdat zij niet de steun en het vertrouwen krijgt die zij nodig heeft. Door met deze delen in gesprek te gaan, ontdekken we wat zij doen. Zij zijn met z’n allen om het hart van Elsa gaan staan, om haar te beschermen. En dat doen zij zó goed, dat niemand er meer in of uit kan. Ook Elsa zelf niet.

Lees verder.

Anita Matheij is kindertherapeute, blogt op haar website en heeft het boek Ken je kind geschreven.