Op weg naar derde Onderwijsavond in Heerenveen: 'Want als iets goed is, weet je het gewoon'

22 april 2015

Natasja de Kroon kijkt alweer uit naar de derde onderwijsavond in Heerenveen – op dinsdag 19 mei. Vorige week kwamen er in het fraaie Posthuis theater bijna 230 onderwijsmensen op de voorstelling van Peter Heerschop en Marcel van Herpen af. En – nog belangrijker – er bleven er na afloop veel hangen om met elkaar van gedachten te wisselen en in gesprek te gaan over goed onderwijs. Precies wat Natasja voor ogen heeft. Haar verslag.

Op de tweede Onderwijsavond zie ik veel bekende gezichten. Ik ontdek schoolteams, van mijn directe omgeving en waarmee ik heb gewerkt, maar ook teams van kinderdagverblijven, ouders en andere onderwijsbetrokkenen.

In een wervelend tempo nemen Marcel en Peter ons mee in hun kijk op onderwijs en opvoeding. Het is hun vierde voorstelling samen, nadat ze in Driebergen tijdens een nieuwjaarconference voor het eerst aan elkaar hadden geproefd.

Hun taalgebruik is een kunst op zich. Het publiek wordt meegenomen van het ene in het andere verhaal (en de emoties die het oproept). Er wordt hard gelachen, een traan gelaten en soms iets weggeslikt.

Want af en toe schuurt het. Als Marcel alle ‘hulpstukken’ uit ons onderwijs onder de loep neemt. Hulpstukken die echt contact met kinderen in de weg staan. Het stoplicht, het sjaaltje van de juf, de streepjes op het bord… Al deze dingen verwijderen ons van dat waar het écht om gaat, het kind. Het kind dat erbij wil horen. Dat zich bijzonder wil voelen

Eens te meer laten Heerschop en Van Herpen voelen dat hun publiek – de mensen in het onderwijsveld - echt het verschil kunnen maken in het leven van kinderen. Omdat elk kind een verhaal te vertellen heeft. Over momenten dat ze zich bijzonder voelen, dat ze het gevoel hebben dat ze erbij horen. ‘Dankzij deze verhalen leven wij – als leraar - voort. Beseffen we dat we ertoe doen.’

Prachtig is het verhaal van Peter over juffrouw Diemel. Juffrouw Diemel begon als invalleerkracht omdat de vaste juf - juffrouw Van Groningen zwanger werd. En juffrouw Diemel was bijzonder. Ze rook lekker. Ze droeg andere kleren. En ze kende de kinderen binnen een week bij naam. Maar ze deed meer. Ze vroeg Peter om zijn opstel voor te lezen. Omdat ze dacht dat hij dat heel goed kon. En dat terwijl Peter vier jaar lang zijn mond niet had opengedaan in de klas. Hij was immers doodsbenauwd voor juffrouw van Groningen.

Als Peter zijn opstel voorleest, krijgen we een inkijkje in zijn scherpe kijk op onderwijs. Als kind verbaasde hij zich al over de gang van zaken in de klas. Een klas waarin iedereen zich stil hield, uit angst voor de juf. Behalve die jongen die alles moeilijk vond. Hij zei of liet merken dat hij het niet snapte, ging ook liever tekenen. Maar kreeg niet de kans. Of dat meisje dat steeds vroeg of ze het goed had, terwijl ze dat al lang wist. Als zij eerder klaar was, mocht ze gaan tekenen. Maar ze kon helemaal niet tekenen. Zo’n klas waar de beste tekenaar van de klas nooit mag tekenen, en het kind dat door de leerstof heen rent, aan het tekenen wordt gezet.

Kinderen leggen de fouten in ons systeem feilloos bloot. En het verhaal van Peter laat ons zien dat kinderen heel goed weten wat er aan schort. En dat ze heel goed onder woorden kunnen brengen wat ze van ons nodig hebben. Soms zonder dat ze het direct door hebben. Neem het voorbeeld van de kinderen van de middelbare school met wie hij een ‘leerlingenvergadering’ na speelt. Zij lieten zien wat er mis was in het contact met een docent. Door simpelweg die docent te spelen

Pijnlijk (en herkenbaar) is het verhaal van Marcel over Sam. Hoe hij als kleuter door iedereen geknuffeld werd. Tot iemand van een schoolbegeleidingsdienst opmerkt ‘dat te veel liefde ook niet goed is voor een kind.’ Van de een op de andere dag stoppen de leerkrachten met het knuffelen van Sam. Sam ontwikkelt zich tot de schrik van de school. Hij slaat andere kinderen, vaak om niets. En niemand snapt waarom.

Totdat Marcel vroeg wanneer het gedrag van Sam was omgeslagen. Of er iets was gebeurd? Op dat moment viel er een kwartje. De volgende dag ging de leerkracht met Sam zitten. Ze vroeg hem of hij nog wist hoe het was toen hij kleuter was. Aan de glans in zijn ogen zag ze dat Sam zich het knuffelen nog goed herinnerde. En hij bevestigde dat hij het nog steeds fijn vond. Dus pakten ze samen de draad weer op. Elke dag weer. Vanaf dat moment hoefde Sam niet meer om zich heen te slaan. Hij voelde zich weer bijzonder.

De mannen sluiten af met een dringend beroep op alle aanwezige leerkrachten, begeleiders en ouders. Om zich niet te verschuilen achter methodes of vormen, maar om de relatie aan te gaan, elke dag opnieuw. Om in je werk te vertrouwen op je gevoel.

Want als iets goed is, weet je het gewoon.

Natasja de Kroon studeerde in 1995 af als orthopedagoog. In 2005 richtte ze haar eigen kindercentrum op, de Buitenkans in Heerenveen. In haar huidige werk als Happy Coach en Geluksvogel combineert Natasja haar liefde voor kinderen met haar passie voor onderwijs. Ze is initiatiefneemster van de Onderwijsavonden in Heerenveen, naar voorbeeld van de inspirerende plek die er in Driebergen is ontstaan.

3e Onderwijsavond in Heerenveen --> dinsdag 19 mei

In Heerenveen gaan we verder. Op dinsdag 19 mei is de derde onderwijsavond. We starten met de documentaire ‘Valt er hier nog iets te leren’. Aansluitend ontmoeten we elkaar in de foyer om verder te praten over de film. Klik hier om je aan te melden. (--> Ook in het nieuwe schooljaar 2015/16 zijn we van plan een aantal mooie onderwijsavonden te organiseren i.s.m. hetkind en het Posthuis Theater! )

Vijfde keer Heerschop en Van Herpen - 9 oktober!!

Op vrijdag 9 oktober komen Heerschop en Van Herpen opnieuw in actie,  in de Verkadefabriek in Den Bosch. Deze avond is in combinatie met een middagprogramma van de Geluksvogels: Gelukkige kinderen in een gelukkige klas: het kan! Natasja de Kroon, Merlijn Wentzel en Ingrid Nagtzaam – de drie Geluksvogels - gaan in op de meest gestelde vragen door leerkrachten. En spreken over de voorwaarden en de betekenis van een gelukkige klas.