'Onze toekomst is aan kwaliteiten rechterhersenhelft'
2 mei 2012
De NIVOZ-lezing van Tex Gunning zette dr. Henk Witteman aan het schrijven. Onze toekomst ligt niet bij de producten van de linkerhersenhelft, maar bij de unieke kwaliteiten van de rechterhelft. ''Het is een stelling die ik al sedert mijn promotie op leerstijlen in 1997 poneer,'' vertelt Witteman. Dit is een eerste artikel ter onderbouwing.Onlangs werd ik door Roger Bozon van BrainStudio Maastricht geattendeerd op de NIVOZ lezing van 13 oktober 2011 uitgesproken door Tex Gunning, lid van de Raad van Bestuur van AkzoNobel. Dit is niet de plaats om zijn lezing getiteld Value Based Education integraal te bespreken. Mocht u echter kennis willen nemen van de volledige lezing klik dan HIER.
Een samenvattende video van ruim 9 minuten vindt u hieronder:
Onze redactie besteedt zoveel aandacht aan de lezing, omdat deze een voorbeeld is van het doorbreken van oude structuren en oude wereldbeelden. Deze beelden zitten ons in de weg. In ons woedt een voortdurende strijd tussen ons denken op korte termijn en ons denken op lange termijn.
Denken op korte termijn is een gevolg van onze evolutie. We zoeken veiligheid en daardoor bestaanszekerheid en wel NU. Duizenden, tienduizenden jaren zijn we in kleine groepen rondgetrokken over deze aardkloot. We leefden als jagers, zo’n beetje voor de vuist weg.
Dat veranderde zo’n tienduizend jaar geleden toen mensen grotere gemeenschapen begonnen te vormen en de voordelen van landbouw werden ontdekt. Een deel van de mensheid vond een nieuwe vorm van zekerheid. Een sedentair bestaan, met een vaste plek in plaats van een zwervend bestaan zoals jagers dat gewend waren. Zo’n tienduizend jaar geleden begon men dus pas de noodzaak te voelen om enige tijd vooruit te kijken. Landbouwers moesten immers weten wanneer men kon zaaien, wanneer de oogst moest worden binnengehaald, hoe men voorraden moest bewaren enzovoort, enzovoort.
Tienduizend jaar lijkt lang, maar evolutionair gezien is dit te kort om de mens wezenlijk te veranderen. Eigenlijk zijn we nog steeds jagers die op korte termijn denken. Met andere woorden in ons schuilt nog de mens van tienduizend jaar geleden. We hebben geleerd te plannen, vooruit te denken, maar ons rationele brein is zwak. Voor meer informatie klik HIER.
Wereldbeeld van na de tweede industriële revolutie
Deze tweede industriële revolutie heeft na de tweede wereldoorlog voor een grote welvaart gezorgd. Volgens Tex Gunning was “The American Dream” destijds het referentiekader. “Als je maar goed je best deed op school, kreeg je een goede baan. En als je hard werkte kon je veel geld verdienen en kon je mooie spullen kopen. En dan werd je gelukkig! Kent u het nog? De maakbare samenleving? Je gaf jongens poppen en meisjes timmergereedschap en het rollenpatroon was opgelost! Bedrijven zorgden voor innovatie en maximale winst. En zo bereikte men nagenoeg volledige werkgelegenheid. En groei was goed! De voorraden energie en grondstoffen waren onuitputtelijk en arbeid uit lageloonlanden was ook ruim voldoende voorhanden.
Het was duidelijk. Onze beide oudere breinen die gewend waren op korte termijn te reageren en bovendien veel ouder en dus krachtiger waren dan onze neocortex legden deze het zwijgen op. De toekomst was immers ver weg en lag in ieder geval buiten onze horizon. Om alles te financieren namen we kredieten op. We gingen lenen. Dit bracht en schijnwelvaart teweeg. We leenden zelfs van arme landen waar mensen voor $1 bereid waren te werken. We kochten hun goederen tegen spotprijzen en toonden daarmee aan dat lenen welvaart schept en volledige werkgelegenheid en dus GELUK!
De oude deugd van onze grootouders: zuinig zijn en sparen werd en wordt (vooral door enkele politici) als belachelijk gezien. Nog steeds zijn er politici die spreken over het kapot bezuinigen van de economie. Zij geven de voorkeur aan piramide spelen, die altijd eindigen met enkele winnaars en veel verliezers. Zie hieronder:
Het wordt nog erger: globalisering
Wij hebben ons steeds op de borst kunnen kloppen. Hebben wij geen enorme wetenschappelijke voorspong? Zijn onze jonge generaties niet geweldig opgeleid? Althans beter dan de jeugd in ontwikkelingslanden?
Maar nu lezen we dat grote westerse bedrijven hun productie verleggen naar lageloonlanden. Niet alleen omdat de lonen daar zo laag zijn, maar vooral omdat de jeugd daar bezig is met een geweldige inhaalslag! Wist u dat alleen al in India JAARLIJKS 350.000 ingenieurs afstuderen, die zich met een salaris van $1.000 per maand rijkelijk betaald voelen?
Tex Gunning zegt dan iets wat ik al sedert mijn promotie op leerstijlen in 1997 beweer:
Onze toekomst ligt niet bij de producten van de linkerhersenhelft, maar bij de unieke kwaliteiten van de rechterhelft.
We weten dat beide hersenhelften geheel andere functies hebben door het onderzoek van de neuroloog Roger Sperry, naar het verschil in functionen van beide hersenhelften. In 1981 kreeg Sperry hiervoor de Nobelprijs.
Ik geef u hier als slot de verschillen:
Gebruik van linkerhersenhelft - Gebruik van rechterhersenhelft
Gebruikt logica - Gebruikt gevoel
Richt zich op details - Oriëntatie op grote geheel
Laat de feiten spreken - Laat de verbeelding spreken
Woorden en taal - Symbolen en beelden
Nu en verleden - Nu en de toekomst
Exacte vakken - Filosofie en verbeelding
(vooral rekenen en algebra)
Analyse - Synthese
Volgorde - Ruimtelijke waarneming
Praktisch - Onstuimig
Zoekt zekerheid - Neemt risico
Serialisme en holisme zijn de corresponderende leerstijlen.
U kunt ze meten via de site Leerstijlmonitor.
In volgende artikelen ga ik u wekelijks uitleggen waarom de toekomst aan de rechterhersenhelft is.
Dit is een bijdrage van dr. Henk Witteman, die de laatste jaren ook regelmatig publiceerde op het blog Onderwijsvanmorgen.nl De test is wetenschappelijk gevalideerd door de Universiteit Leiden waar Henk Witteman in 1997 op leerstijlen promoveerde.
Reacties