Onderwijspraktijk in de vertraging: 'Slow down wordt hier meerdere keren gezegd. We willen en doen teveel'

5 november 2016

Mission Hill School is een primary-school in Boston met 250 leerlingen, maar met meer dan 500 kinderen op de wachtlijst. Dat zegt veel, weet ook bestuurder Adrie Groot die deze week op studiereis is door de Verenigde Staten en zich een beeld wil vormen van Essential Schools en die inspiratie wil meenemen naar zijn eigen praktijk van stichting Flore, ruim 25 basisscholen in en rondom Heerhugowaard. Zijn derde blog: Onderwijspraktijk in de vertraging. 'Slow down wordt hier meerdere keren gezegd. We willen en doen teveel.'

Mission Hill is een school van Kindergarten (groep 1-2 heeft leeftijd van 3 en 4 jaar) tot oudste groep (6-7-8^ste graad en dat is 13-14 jaar). De kinderen zijn verdeeld over 14 groepen (ik hoor je rekenen) en in elke groep zijn meerdere volwassenen aanwezig. Naast de lead-teacher, ook assistant-teachers en student-teachers. Ongeveer 30 procent heeft een SEN-indicatie en daarvoor ontvangt de school extra geld. Ook 30-40 procent  van de kinderen heeft Engels niet als eerste taal.

We worden verwelkomd door Dani die ons veel over de school vertelt o.a. dat bijna alle inkomsten bijna in de persoon, de mensen  gaan zitten. Dat is het belangrijkste in de ontwikkeling van kinderen. Gebouw en materialen zijn secundair en worden aan alle kanten bij elkaar geschooid.

Bij het bezoek aan deze school richt ik me op  “Democracy en Equity” - als een van de Ten Common Principles van de Essential Schools. Dani gaf aan dat bijna het gehele budget onder de verantwoordelijkheid van de school, het team en de directeur, valt. Zij maken gezamenlijk de keuzes hoe het geld uit te geven. Een ander treffend voorbeeld vind ik het gegeven van ontbijt en lunch. In het verleden, zo’n acht jaar geleden, konden gezinnen - door het invullen van een groot geel formulier - een gratis ontbijt of lunch aanvragen. Dat werkte enorm stigmatiserend: 'Oh, jij bent arm want je loopt met zo’n formulier.' Obama heeft er voor gezorgd dat iedereen een gratis ontbijt en lunch op school ontvangt.  'Thank you Obama,' riep Dani uit.

Opmerkelijk, ook op deze school, is dat het helder maken wie je bent en waarom je hier bent heel belangrijk is. Op alle scholen waar we inmiddels zijn geweest doen leerkrachten, maar ook ouders dat. Dani geeft aan dat ze ons graag wil leren kennen, deelt veel van haar drijfveren, maar wil die van ons ook weten. En ze is heel nieuwsgierig naar onze vragen, want die helpen haar bij haar zelfreflectie.

We gaan de klassen in en voor het eerst zien we dat de komende presidentiële verkiezingen een plek krijgen in het onderwijs. Een opvallende plek. Kinderen worden uitgedaagd om zich hierin te verdiepen, maar ook om zich te verplaatsen in de ander. De wijze waarop zij dit doen én vorm geven is soms ontroerend.





Xander wordt  uitgedaagd om zich in een ander te verplaatsen, in dit geval de toekomstige president van de USA.

Dani geeft aan hoe belangrijk het is dat de visie van de school, altijd zichtbaar en voelbaar is in de school en in het handelen van leerkrachten en leerlingen. Het is daardoor constant onderwerp van gesprek is. Vooral leerkrachten zagen in het verleden de eigen ontwikkeling als luxe, een keuze. Oh, als ik er tijd voor kan vinden wil ik wel een cursus volgen. Maar leerkrachten hebben echt zelf tijd moeten vinden om dagelijks-wekelijks met elkaar werkervaringen uit te wisselen en door vragen en aanvullingen tot leren te komen. Dat betekent dat het gehele onderwijs in de vertraging zal moeten. “Slow down” wordt meerdere keren gezegd. We willen en doen teveel.

En dan tenslotte het portfolio. Op deze school werken kinderen, vanaf Kindergarten (3-4 jaar) met een eigen portfolio en dat gaat hun hele schoolloopbaan mee. Kenya, een 8^ste grader (14 jaar) vertelt ons, met trots, over haar portfolio . In de laatste twee jaar heeft ze een adviseur uitgekozen uit het team dat haar ondersteunt bij de laatste stappen. Immers, de inhoud van het portfolio en jouw presentatie is belangrijk voor overgang naar het laatste jaar en daarna naar High School. Die presentaties zijn twee keer  per jaar. Bij de jongste kinderen vindt dit thuis plaats als een soort huisbezoek. Bij de oudere kinderen zijn familie en leerkrachten aanwezig. Bij de laatste presentatie in de 8^ste graad ook nog iemand van de gemeenschap (de wijk),

Met verbazing luisteren wij als Nederlandse  basis- en voortgezet onderwijs leerkrachten, met welke enorme zelfkennis Kenya dit portfolio presenteert. Ze is trots op wat ze gedaan heeft, maar kijkt ook goed terug op haar school en de leerkrachten en gaat met vertrouwen naar High School. De kinderen hebben ook een reflectiedocument opgesteld op het gehele portfolioproces en van dit prachtige boek heb ik van het hoofdstuk van Kenya een foto mogen maken.



Duidelijk is dat het werken met een portfolio, als kernelement in het onderwijs van deze school, en het eigenaarschap bij de leerling, richtinggevend is voor je onderwijsaanbod, de organisatie en de professionals om het kind heen. Het portfolio als reflectiedocument en via een presentatie laat je zien wat je bereikt hebt.

 

Een prachtige een leerzame dag  op deze wonderbaarlijke Mission Hill School in Boston

2 november, Boston.

Adrie Groot is op studiereis naar de Essential Schools, met 20 andere onderwijsbetrokkenen, leraren en schoolleiders. het is een jaarlijks initiatief van Rikie van Blijswijk van De Leerschool.