Onderwijsavond 7 oktober - 'Leraar: neem je positie in de gemeenschap in!'

29 september 2015

Edith Hooge, hoogleraar Bestuur en Governance in het Onderwijs, stelde in haar oratie, Besturing van autonomie, uit 2013 de mythe van de bestuurbaarheid van het onderwijs aan de kaak. Dit zorgde voor nogal wat verwarring en vestigde tevens haar naam in het publieke onderwijsdebat. Want bedoelde ze nu te zeggen dat onderwijs onbestuurbaar is? Dat niet direct: ze bedoelde vooral dat het onderwijsbestuur een zorgvuldige omgang vergt met de autonomie van scholen en leraren. Op 7 oktober geeft ze een lezing op de Onderwijsavond van hetkind/NIVOZ.


Het essay dat ze in 2014 schreef voor de Dag van het Onderwijsbestuur, Hoge verwachting, vrije uitvoering, stevige sturing, werd (helaas, naar mijn smaak) vooral bekend vanwege een zijdelingse opmerking over het aantal parttime-aanstellingen in het onderwijsveld. Minder aandacht kregen de behartenswaardige opmerkingen over het gebruik van gezond verstand en het belang van een ‘moreel reveil’ voor goed onderwijsbestuur.

Binnenkort verschijnt ‘Het Alternatief II: de ladder naar autonomie’, het vervolg op Het Alternatief, het bekende boek van René Kneyber en Jelmer Evers uit 2013. Edith Hooge schreef hiervoor het voorwoord. Met het voorwoord dat ze voor Het Alternatief II schrijft, lijkt ze nog een stap verder te willen gaan. Ze draagt een maatschappelijk perspectief aan met betrekking tot de vraag naar wat goed en juist onderwijs is.
En dat is een perspectief dat echter niet exclusief op bestuurders is gericht. Hooge benadrukt in haar werk de wijze waarop onderwijs een onlosmakelijk onderdeel van de maatschappij is. Dat maakt het complex om te besturen, maar geeft tegelijk weer dat die maatschappelijke verbinding geen exclusieve taak van bestuurders is. Iedereen die in het onderwijs werkt, heeft hierin een verantwoordelijkheid: bestuurders, leraren, en andere betrokkenen.

De NIVOZ-onderwijsavond die ze verzorgt op woensdag 7 oktober a.s. heeft als titel ‘Een goede onderwijsbestuurder is een gemeenschapsdenker’. Hierin gaat ze in op hoe de school niet alleen ingericht moet zijn op de samenleving van morgen, maar ook op de samenleving van nu. Haar verhaal is niet alleen relevant voor bestuurders en leidinggevenden, maar ook voor leraren.
'Leraren zullen het uiteindelijk zelf moeten doen', schrijft ze in het eerder genoemde voorwoord voor Het Alternatief II. En lees ik niet al een dreigement, maar veel meer een uitnodiging en een oproep tot actie; om als lerarenprofessie zelf het heft in handen te nemen, de eigen autonomie beter te benutten en zo een bijdrage te leveren aan bestuurbaarheid van het onderwijs.

Er zijn nog kaarten beschikbaar voor de lezing, en bestellen kan hier. Het voorwoord voor Het Alternatief II is hier te downloaden.

Het boek, Het Alternatief II, is te bestellen op de website van de uitgeverij (bij voorinschrijving 5 euro korting).