'Now some folks are born into a good life. Other folks, they just get it anyway anyhow'

23 november 2014

'Now some folks are born into a good life. Other folks, they just get it anyway anyhow'. Arno van Uden luistert naar Darkness on the edge of town van Bruce Springsteen uit 1978. Het beeld van Priscilla en Roos-Marie, hij kent ze via de sportclub, daagt op in zijn hoofd. Hun prille vriendschap ontstaan in een klas, werd vrij abrupt verbroken door tussenkomst van een van de ouders. 'Ben als volwassene een voorbeeld.' Zijn blog.

Priscilla. Haar vader en moeder hebben een slecht huwelijk. Soms gewelddadig. Moeder is werkloos, vader heeft een crimineel verleden. Al op jonge leeftijd speelt ze zelfstandig in de buurt waar ze opgroeit. Hoe laat ze thuis is, doet er niet toe.

Tijdens haar verblijf op de peuterspeelzaal valt ze op. Ze gedraagt zich ‘anders’: blijft niet op haar stoel zitten als dat gewenst is, loopt regelmatig het lokaal uit en ook het samenspelen gaat moeizaam. Op vierjarige leeftijd maakt ze de overstap naar de basisschool. Haar vader en moeder zijn inmiddels gescheiden.

In groep 1 en 2 laat ze gedrag zien, dat nauw verwant is aan haar gedrag op de peuterspeelzaal. Ze is nog te handhaven in haar kleuterperiode, ze ervaart namelijk de vrijheid om in verschillende hoeken te spelen. Met sommige klasgenootjes heeft ze een goede klik, met andere gaat het moeilijker. Soms werkt ze alleen op de gang. Er wordt gesproken over zitten blijven. Toch maakt Priscilla de overstap naar groep 3. Met een diagnose binnen het autistisme-spectrum.

In groep 3 krijgen alle leerlingen een vaste plek in het lokaal. Er wordt gestart met rekenen en taal. Dit betekent veel stil zitten, opletten en minder vrijheid. Thuis is haar ‘vrijheid’ inmiddels uitgebreid: ze verkent op eigen houtje bijna het gehele dorp. Met enkele klasgenootjes klikt het nog steeds en zeker met haar tafelgenootje Roos-Marie. Ze spreken af bij haar., drinken thee met de moeder van Roos-Marie en het klikt tussen de meisjes.

Een week later. Priscilla wil weer graag met Roos-Marie afspreken maar het lukt niet. Een reden wordt niet genoemd. Ook een week later... weer lukt het niet, zonder reden. Priscilla en haar moeder zien wel dat Roos-Marie met andere klasgenootjes mee naar huis gaat.

De moeder van Roos-Marie is inmiddels door andere moeders aangesproken. In geuren en kleuren is haar de situatie en het verleden rondom Priscilla en haar ouders verteld. De moeder van Roos-Marie raakt zeer in twijfel: 'Het was toch een gezellige middag,'; 'De meisjes spelen toch leuk samen,'; 'Priscilla was netjes en beleefd'. Toch besluit ze dat haar dochter niet meer met Priscilla mag afspreken. Haar dochter mag niet op het ‘verkeerde’ pad geraken.

Het lukt Priscilla niet om nog af te spreken met Roos-Marie en ook niet met andere klasgenootjes. Vanaf dan belandt ze vaker tijdens de lessen op de gang: ze zit niet stil, kan zich niet concentreren, wordt steeds brutaler en stoort haar klasgenootjes. Haar prestaties hollen achteruit. Ze krijgt een hekel aan school.

Buitengesloten wordt ze. Bewust. Ze voelt en merkt het, maar weet zelf niet hoe het komt. Ze kan er ook niets aan doen. Doet ze iets verkeerd? Haar eigenwaarde daalt.

Dit is waar, in mijn ogen, het boek van Micha de Winter 'Verbeter de wereld begin bij de opvoeding' de werkelijkheid raakt. Hij schrijft:

'Volwassenen moeten aan kinderen en jongeren leren wat het betekent om te leven in een democratische samenleving waarin mensen het recht hebben op een eigen identiteit, maar waarin ze anderen dan ook datzelfde recht moeten gunnen. En ze moeten hen leren hoe ze weerstand kunnen bieden tegen het verleidelijke wij - zij - denken, dat enerzijds een veilig gevoel van verbondenheid geeft, maar dat anderzijds het risico van dehumanisering en uitsluiting met zich meebrengt. Zulke opvoedingstaken maken een 'pedagogische civil society' nodig waarin socialisatie óók een gemeenschappelijke verantwoordelijkheid van burgers is.'

Bedoelt Bruce Springsteen dit streven in 'Darkness on the edge of town' uit 1978?

 

'Now some folks are born into a good life. Other folks, they just get it anyway anyhow.'

De vriendinnen wel laten spelen, hen in beide huizen welkom heten, vertrouwen geven. Ben als volwassene een voorbeeld. Meer vriendschappen zullen volgen, kleur en vrolijkheid in hun levens.

https://www.youtube.com/watch?v=SUTPsRJ6e2k