'Moeten we het er over hebben dat jij noch ik de plek van onze wieg uitkozen?'

22 mei 2016

Onderwijsbegeleider Simone Leereveld is zoals velen geraakt door de harde actualiteit, die zich kenmerkt door brandhaarden, aanslagen en intolerantie. Hoe kunnen we in deze wereld kinderen opvoeden tot humane wereldburgers die afzien van geweld? En wat is daarbij de rol van scholen? Het leidde bij haar tot de volgende gedachten.

Dit is een bijdrage aan de scholendebatreeks over Burgerschapsvorming dat momenteel plaatsvindt n.a.v. de documentaire Maatschappijleer (zie trailer). Op 15 juni is het slotdebat in De Balie in Amsterdam.

Moeten we het er over hebben
dat jij en ik, wanneer we tegenover elkaar staan, uit gelijksoortige lichamen bestaan, maar dat genen, culturen en  geschiedenissen ongevraagd onze ziel, hart en geest beïnvloeden

Moeten we het er over hebben
dat jij noch ik de plek van onze wieg uitkozen. Dat dit toeval het eenvoudige vertrekpunt is waar vanuit we onze verschillen kunnen accepteren en ontdekken

Moeten we het er over hebben
in een land waar velen al boosheid vertonen als men aan “onze” Zwarte Piet komt, dat elke cultuur, religie en traditie om een eigen weg en tempo naar democratisering en emancipatie vraagt

Moeten we het er over hebben
hoe wij onze kinderen elke dag die veilige plek in school en opvang kunnen bieden

Moeten we het er over hebben
hoe wij kinderen elkaars culturen, tradities en religies laten beleven, vieren en zelfs proeven

Moeten we het er over hebben
dat ruimte voor elkaar voorwaarde is voor dialoog en protest in welke vorm dan ook. Ook om te leren wat jou wel en niet persoonlijk mag raken

Moeten we het er over hebben
hoe wij het onderwijs zo samenstellen dat het de diversiteit uit onze maatschappij vertegenwoordigt en wij kinderen verrijken op hun pad naar wereldburgerschap

Moeten we het er over hebben
dat school en opvang de ultieme plekken zijn voor die ontmoetingen en samenwerking tussen jong en oud waarin we de kracht van de verschillen ervaren

Moeten we het er over hebben
hoe wij dag na dag role models zijn en een goed voorbeeld meer doet dan vele lessen en instructies

Moeten we het er over hebben
welke sleutelrol educatie heeft? Dat wij werken met het kostbaarste goed op aarde, onze jeugd, en wij zo waarachtig een meer geweldloze toekomst kunnen beïnvloeden

Moeten we het erover hebben
hoe wij de onbevangen nieuwsgierigheid van kinderen naar elkaar kunnen koesteren, sterker, hoe we dat van hun kunnen leren?

Simone Leereveld was juf binnen het (S)BO, VSO en cluster 4 en is nu eigenaar van Talentenportfolio. Dit is haar eigen blog dat ze na onze vraag heeft geactualiseerd.

Trailer Maatschappijleer

Scholentour en slotdebat

Op 16 mei - 20.55 uur op NPO2 - werd de documentaire Maatschappijleer uitgezonden door de VPRO. Vanaf 10 mei is  2Doc: Maatschappijleer al op tour gegaan langs middelbare scholen door het hele land waarbij docenten, schoolleiding en leerlingen naar aanleiding van de film met elkaar in debat gaan. Op woensdag 15 juni om 20.00 uur volgt het slotdebat in De Balie in Amsterdam waarbij afgevaardigden van de scholen, de politiek, beleidsmakers, docenten, leerlingen en de hoofdrolspelers uit de documentaire met elkaar in gesprek gaan over het begrip burgerschapsvorming en de vertaling daarvan naar de praktijk. Dit debat is bij te wonen in De Balie en live te volgen op deze pagina.

Wat is jouw verhaal bij burgerschapsvorming?

Via de politiek en via andere kanalen wordt het begrip Burgerschapsvorming en de urgentie ervan – ook voor onderwijs – steeds nadrukkelijker onder de aandacht gebracht. Maar waarover hebben we het dan? En waarover heb jij het dan? De documentaire biedt misschien enige input. Maar waarschijnlijk heb jij - als docent, leraar, schoolleider - je eigen beelden en verhalen erbij. We zijn vooral benieuwd naar die praktijkverhalen, dus van de mensen in het onderwijs of anderszins waarin ((goed) burgerschap of burgerschapsvorming zichtbaar wordt. Of misschien het begin ervan. Onze vraag is dus: in welke ervaring van jou, in welke lespraktijk, opvoedingssituatie zit de waarde van burgerschapsvorming opgesloten? En wat zie je jezelf dan doen? Heb je zo’n verhaal/moment, dan lezen we er graag over.

Deze blogs/verhalen (klein/groot) publiceren we vanaf de verschijning van de documentaire (16 mei) en gedurende de tien schooldebatten die worden gehouden.

Daan in het magazine #4 van hetkind

In het volgende magazine van hetkind over Grenzen in onderwijs en opvoeding - dat nu al te bestellen is en vanaf 11 mei verkrijgbaar is -  vindt u een vraaggesprek met Daan Faasen en zijn Schoolpraktijkdocent Riël van Gastel van het Theresialyceum in Tilburg. Het is een dialoog over de grenzen die mogelijk aan een opdracht tot burgerschapsvorming worden ervaren. Het magazine is een halfjaarlijkse uitgave, de verhalen en artikelen zijn bedoeld om het gesprek over goed onderwijs in scholen te stimuleren en te voeden.