‘Meester Marco, kom eens even naar voren…’
13 oktober 2017
Anne van Hees mag op bezoek bij een lerares van groep 3 die zij begeleidt. De juf (met ADHD) vindt sommige onderdelen van het lesprogramma (de vertelkring) eigenlijk niks aan: te gestructureerd en saai. Maar daarna keert het tij...
Op een donkere winterochtend bezoek ik de groep 3 waarvan jij (35 jaar, ADHD) de juf bent. We hebben afgesproken dat ik vandaag extra zal letten op jouw omgang met het lijden van kinderen. Jij ontdekte namelijk in ons laatste gesprek dat jij jouw handelen sterk laat bepalen door het lijden wat jij waarneemt of denkt waar te nemen. Dit kost je te veel aandacht en energie.Omdat het maandag is begin je met de vertelkring. Al voordat de kring is opgesteld heb je verschillende leerlingen ‘geholpen’ die tot dan toe de worsteling met hun stoel niet wonnen. Je gezicht staat de meeste tijd op ‘neutraal’, je mimiek laat de kinderen in het ongewisse over wat je vindt en voelt.
De vertelkring lijk je op de automatische piloot te begeleiden. Zo nu en dan deel je een aanwijzing uit, die voorkomt dat een kind lijdt. Ik noteer er enkele in mijn notitieblok.
Zo’n drie kwartier na de start van de dag bevinden we ons midden in een taalinstructie. De sfeer is niet anders dan tijdens de vertelkring. Ook nu noteer ik zo nu en dan een opmerking van je.
Dan verschijnt er een nieuw woord op het bord. ‘DUIF’ staat er in grote letters. ‘Wie kan er de andere kinderen iets vertellen over dit nieuwe woord?’ vraag je de klas. Er gaan veel vingers de lucht in. ‘Meester Marco, kom eens even naar voren…’ hoor ik je zeggen.
Ik kijk op van mijn notitieblok alsof ik wakker word uit een dagdroom. Dit is de eerste keer vandaag dat ik je een dusdanige uitnodiging voor eigen initiatief hoor uitspreken naar een kind. Marco loopt naar voren en jij vraagt nogmaals wat hij de anderen kan vertellen over het woord ‘duif’. Marco vertelt stralend dat er een nieuwe letter in dit woord zit, en wel de ‘f’.
Vanaf dat moment lijkt het tij gekeerd. Ik zie je lachen, ontspannen rondkijken, bewust je keuzes maken in wat je zegt en doet naar de leerlingen; ik zie vooral ook dat je vaak niets doet en daarmee ruimte laat voor ideeën en initiatief van de leerlingen.
Door de gesprekken die ik met je voer, weet ik dat je een broertje dood hebt aan de vertelkring. Telkens weer hetzelfde ritueel en steeds weer soortgelijke verhalen, het verveelt je mateloos. Ook het programmatisch afwerken van een instructie is niet je ‘ding’ en vooral ook niet de reden waarom je hebt gekozen voor dit beroep. Jij komt tot je recht als je kan improviseren, als je creativiteit wordt aangesproken.
De verandering in je houding vanaf ‘meester Marco’ sorteert direct effect voor jezelf: je ervaart plezier en voldoening in het contact met de kinderen. Maar ook is er een direct effect voor de kinderen; de sfeer in de klas wordt luchtiger, vrolijker en meer ontspannen. In het kwartier dat ik nog in de klas ben nadat je ‘meester Marco’ naar voren riep, hoor ik geen uitspraken meer die ik zou willen noteren en bespreken. Bovenal heb ik geen zin meer om te schrijven. Ik geniet enkel nog van wat je uitstraalt en de leerkracht die je aan de kinderen laat zien.
Anne van Hees is onderwijskundige en op haar eigen site blogt Anne regelmatig over onderwijs, opvoeding en ouderschap.
Reacties