Leraar en leerling zijn sámen verantwoordelijk voor het leerresultaat. En dat voor welk onderwijsresultaat dan ook!

14 juli 2016

Machiel Karels sprak uitgebreid met Luc Stevens over actuele onderwijskundige thema’s. Dit gesprek werkte hij uit in drie artikelen, die in zijn volledigheid worden gepubliceerd op de website wij-leren. In zijn derde en laatste bijdrage van het interview wordt er over de rol van ouders in het onderwijs gesproken en over ouderbetrokkenheid. Stevens: ‘Zet ouders niet in een onderwijsleerproces, maar houdt ze wel dicht bij de schoolse ontwikkeling van hun kinderen.'

Eerder in deze serie gepubliceerd: 

Onderwijs is alleen passend als het de kansen van kinderen als uitgangspunt neemt

'Geen leraar kan neutraal zijn. Je vindt dingen belangrijk en onbelangrijk. En dat zal je aan de kinderen laten zien!’

Aflevering 3

Ouderbetrokkenheid is een actueel thema. Peter de Vries van het CPS geeft aan: uit onderzoek blijkt dat ouderbetrokkenheid net zo veel invloed heeft op leerprestaties als goede leerkrachten en directeuren. Dat moeten we dus blijkbaar meenemen in de herinrichting van ons onderwijsproces. Wat vindt u van het invoegen van ouders in het onderwijsleerproces?

We weten eigenlijk al heel lang dat ouderbetrokkenheid belangrijk is voor goede onderwijsresultaten. In de jaren ‘60 en ‘70 kregen we echt aandacht voor de kinderen met achterstanden. Toen werd al snel duidelijk dat de programma’s waarbij ouders betrokken waren de beste resultaten opleverden. Ouders voelden zich mede-eigenaar van het programma.

Dus de ouders horen er bij. Maar dat is niet gemakkelijk voor een school. Een school had daar niet op gerekend. En dat is nog zo, er is grote afstand.

In een aantal gevallen bedoelt u, want je kunt niet alle scholen over één kam scheren in dat opzicht.

Jawel, je kan ze over één kam scheren daar waar ze de ouders geen toegang verlenen tot hun pedagogische praktijk. Daarin zijn ze allemaal hetzelfde.

Dat is interessant! Wat bedoelt u daarmee?

Je krijgt als ouder geen toegang tot een leerkracht die niet functioneert. Ik vind dat echt een punt. Die leraar hoeft helemaal niet te luisteren. Hij heeft een vaste aanstelling, punt. Een vervelend voorbeeld, maar het komt mij te vaak voor. De ouders hebben helemaal geen invloed op het functioneren van de leerkracht van hun kind.

U zegt: een leerkracht die niet functioneert, daar kunnen de ouders niets mee. Maar hoe ziet u dat dan wel voor zich? Heeft u daar een concrete opvatting over?

Ja, leerkrachten moeten verantwoording afleggen aan de ouders. Leraren zijn verantwoordelijk voor het leerresultaat, samen met hun leerling. De cultuur op de meeste scholen is zo dat de leerlingen verantwoordelijk zijn voor het leerresultaat. De leraar doet gewoon z’n best. Dat is te weinig! Leraar en leerling zijn sámen verantwoordelijk voor het leerresultaat. En dat voor welk onderwijsresultaat dan ook! Samen leggen ze verantwoording af aan de ouders.

En geen tienminuten-gesprekken. Die hebben geen zin. Dat is geen verantwoording afleggen, maar ter verantwoording roepen. Daar wordt ook helemaal geen gesprek gevoerd, dat weten we allemaal. Je raakt er aan gewend en je kinderen redden zich meestal wel. Ik heb drie keer ervaring gehad. En als het jaar over is, dan hoop je op betere kansen. Je legt je er bij neer, terwijl het niet oké is.

Maar zoals u het net formuleert, leraar en leerling leggen samen verantwoording af aan de ouders: dat lijkt nog niet op ouderparticipatie.

Nee, en ouders moeten ook niet in het onderwijsproces participeren. Zij zijn betrokken! Zij tonen zich geïnteresseerd. En zij vragen hun kinderen naar hun welbevinden en of ze het gevoel hebben dat ze tot hun recht komen. Als ouders vragen hoe was het op school, dan bedoelen ze een heleboel tegelijk. Dat is een hele serieuze vraag. Ouders zijn wel degelijk betrokken bij de school. Maar ze weten dat ze er geen stem hebben.

Zet ouders niet in een onderwijsleerproces, maar houdt ze wel dicht bij de schoolse ontwikkeling van hun kinderen. Ouders en school hebben een intensief contact met elkaar. En school zoekt de ouders ook op. Scholen als pedagogische instituten zijn medeverantwoordelijk voor het eindresultaat. Ze hebben zo’n grote invloed op kinderen.

Lees het complete interview op kennisplatform wij-leren.nl via de volgende link: Luc Stevens over ouderbetrokkenheid.