Leerlingen leren om de vrijheid te gebruiken om te leren

1 augustus 2013

Voor geschiedenisleraar Jelmer Evers is het belangrijk dat zijn leerlingen de vrijheid krijgen om te leren. Ook dat moeten ze namelijk leren. 'Op UniC hebben ze gelukkig al meer vrijheid dan op veel andere scholen, maar het verbaast me elke keer weer hoe snel ze het oppakken. Het is echt mooi om te zien hoe enthousiast leerlingen met leren aan de slag gaan als ze zich eigenaar voelen van hun leerproces.' Zijn bijdrage.

Binnen mijn hele geschiedeniscurriculum hebben leerlingen veel keuzevrijheid. Ze hebben de keuze om traditioneel en gestructureerd door de stof heen te gaan, om met onderzoeksopdrachten te werken, maar ook om met een geheel eigen invulling te komen. "Doe maar een voorstel" zeg ik tegen ze.

Die keuzevrijheid gaat veel docenten te ver. Maar als je keuzevrijheid niet inzet dan loop je een cruciaal instrument mis om leerlingen te motiveren. Je hoeft niet je hele curriculum open te gooien. Je kunt ook beginnen met een les.

Vanochtend had ik weer een mooie ervaring met 5 HAVO. Als introductie van de 19e eeuw mochten ze aan de hand van een aantal begrippen voor zichzelf een overzicht creëren. Ze moesten daarbij aangeven waarom juist deze begrippen belangrijk waren. Hoe ze dat deden was aan henzelf. Ze hadden ook de vrijheid om zich de stof op een andere manier eigen te maken, bijvoorbeeld door met andere opdrachten te beginnen, maar ze wilden allemaal graag aan een overzicht werken. De meesten gingen met digitale tijdlijnen via prezi of timerime aan de slag. Anderen maakten een begrippenlijst met uitleg of een mindmap. Allemaal hebben ze iets gekozen wat bij ze past.

Een ander groepje koos voor een serie cartoons. Die wilde ik even delen. Er zitten nog een paar historische onduidelijkheden in, maar dat geeft me juist een aanknopingspunt om met ze in gesprek te gaan over geschiedenis (Waarom 1815 Duitse Bond in plaats van 1871 het Keizerrijk bijvoorbeeld?) Voor de rest zijn het gewoon goed doordachte en getekende cartoons die de lading fantastisch dekken, en dat binnen een uur.

Neem leerlingen serieus en geef ze de vrijheid om te leren en ze zullen je verrassen met de mooiste dingen.

Jelmer Evers schrijft over zijn praktijk op zijn eigen blog Bits & History. Recent verscheen een reportage over hem in de eerste onderwijskrant van hetkind '10.000 hits , maar het gaat om de leerling'  1520 DekrantvanHetKind pag12_13

Cartoons 18e eeuw - 5Havo: