Kinderen, woede en verdriet: emoties die horen bij het leven, maar er vaak niet mogen zijn

12 augustus 2015

Bente (9 jaar) is altijd al een temperamentvol meisje geweest, maar de laatste tijd heeft zij woede uitbarstingen waar je u tegen zegt. Als een woeste stier gaat zij tekeer en dan is er geen land met haar te bezeilen. Haar ouders schrikken van de heftigheid waarmee dit gepaard gaat. 'Wij hebben het gevoel dat haar iets frustreert, maar we weten niet wat.' Anita Matheij sprak zowel het meisje als haar ouders, en merkte onderwijl dat de ouders van Bente, net zoals veel andere ouders, zich ongemakkelijk voelen als hun kind negatieve emoties toont.

De aanleiding voor een woedeuitbarsting van Bente kan in principe van alles zijn. Meestal is het iets kleins dat haar niet zint en daar kan zij een halve dag boos over blijven. Bente kan niet accepteren dat het anders gaat dan zij heeft bedacht. Wanneer haar ouders voet bij stuk houden, ontploft zij. De druppel die de emmer deed overlopen, was toen Bente in haar woede alle spullen uit haar kamer gooide.

Wanneer zij samen met haar moeder bij mij komt, stel ik haar de volgende vraag: “Wat zou jij wel leuker of makkelijker willen in je leven?” Op die manier beginnen we positief aan de sessie en kan Bente haar wensen kenbaar maken. Het eerste dat zij kan bedenken is: “Ik zou graag groter willen zijn.” Gevolgd door “niet zo snel boos worden” en “voelen dat ik het goed doe.” Onder die grote boze laag blijkt een klein onzeker meisje te zitten.

Waarvoor ben jij in de wieg gelegd?

Waar is Bente bang voor?, vraag ik mij af. Waar komt zij tegen in opstand? Het blijkt dat Bente onbewust bang is om haar kracht kwijt te raken, zodat zij niet meer kan doen waarvoor zij in de wieg is gelegd. Wat zij namelijk heel goed kan, is mensen helpen waardoor zij weer blij worden. En dat is precies waar de wereld nu behoefte aan heeft: mensen die andere mensen blij maken.

Stel je voor: jij hebt een kostbare schat, waarvan je weet dat die belangrijk is voor de mensen. Je voelt van binnen dat je deze schat goed moet bewaken. Wanneer iemand jou gaat vertellen wat je moet doen, word je boos omdat je bang bent dat jouw schat in het geding komt. Als je het op deze manier bekijkt, is het best begrijpelijk dat Bente zo reageert. Maar zij bewaakt haar schat te goed en daardoor houdt zij geen energie meer over voor leuke dingen.

Bewaak de schat die in jou verborgen ligt

Daarom gaan we praten met het deel van Bente dat de ''schat'' bewaakt. Dit deel is onzeker of hij het wel goed doet. Samen bekijken we of er een andere manier is om de schat veilig te stellen. Bente geeft aan dat zij zich wil openstellen voor de mensen die van haar houden. Zij wil graag in haar natuurlijke kracht gaan staan, zodat het niet meer nodig is om deze met hand en tand te verdedigen.

Vervolgens gaan we in gesprek met het deel dat de baas is over de boosheid. Hij wordt boos als Bente anders wordt behandeld. Zij wil gelijkwaardig zijn; net zoveel waard als een ander. Door met dit deel in gesprek te gaan en het nieuwe taken te geven, kan Bente woorden geven aan haar gevoel. Ook leert zij de boosheid te doseren, zodat zij per situatie kan bepalen hoeveel boosheid er nodig is.

Een maand later krijg ik een telefoontje van de vader van Bente. In het begin zocht zijn dochter nog regelmatig de confrontatie op, maar na een tijdje werd dat vanzelf minder. Bente kan nu heel goed vertellen wat haar bezighoudt en verwoorden waarom ze boos is. Zij kan soms nog wel theatraal reageren, maar heeft niet meer van die enorme uitbarstingen. Toch zijn haar ouders nog steeds voorzichtig met haar. Zij vragen zich af of zij hun dochter niet teveel ruimte geven en willen weten of de manier waarop zij haar nu benaderen wel goed is.

Emoties horen gewoon bij het leven

Veel ouders willen praten als hun kind boos of verdrietig is. Zij willen graag helpen, omdat zij willen dat hun kind zich gauw weer prettig voelt. In feite zeg je daarmee dat het boze of verdrietige gevoel niet oké is en dat het zo snel mogelijk weg moet. Terwijl emoties als boosheid, verdriet, angst en onzekerheid bij het leven horen. Beter is het om de emotie er gewoon te laten zijn en het kind de ruimte te geven die op zijn eigen manier te verwerken. Waarmee ik niet bedoel dat je alles maar goed moet vinden.

Lees verder.

Anita Matheij is kindertherapeute, blogt op haar website en heeft het boek Ken je kind geschreven