‘Ik vraag mij af of het wel reëel is wat ik van de kinderen verlang’

16 juni 2016

Het einde van het schooljaar nadert en dat betekent in groep 8 dat er een bijzondere tijd aangebroken is. Willem Meester is met zijn kinderen naar een afsluiting toe aan het werken. De kinderen gaan de basisschool verlaten, het is tijd voor een nieuw begin. Er wordt afscheid genomen en dat doen ze dit jaar wederom met een musical. Alleen, de betrokkenheid bij de kinderen lijkt niet heel groot, en dat zit Willem dwars. Hij worstelt met zijn gevoelens daarbij, en vraagt zich af hoe hij de klas kan motiveren. Dit is zijn blog.

Het einde van het schooljaar nadert en dat betekent in groep 8 dat er een bijzondere tijd aangebroken is. We zijn met de kinderen naar een afsluiting toe aan het werken. De kinderen gaan de basisschool verlaten, het is tijd voor een nieuw begin. Er wordt afscheid genomen en dat doen we dit jaar wederom met een musical.

Dit betekent hard werken voor de leerling en leerkracht. We gaan samen het hoofdstuk in het leven van de prepuber,  De Basisschool, op een prachtige manier afsluiten. In deze periode wordt er veel van de kinderen verwacht. Dagelijks doe ik een groot beroep op hun zelfstandigheid en stimuleer ik het nemen van verantwoordelijkheid. ‘Het is jullie' afscheidsavond,’ hoor ik mezelf zeggen. Toch lijkt het soms of ik het bepaal en dat zij van mij moeten. Voor mijn gevoel zeur ik te veel en moet ik er continu achteraan zitten. Teksten worden niet geleerd en spullen liggen thuis op de ontbijttafel.’Weer vergeten, meester.’'

Ik voel mij ontevreden. Waar is hun eigenaarschap? Ik vind het tijd voor een goed gesprek. Ik vraag aan de kinderen wat ze zelf willen. Het blijft stil. Zijn ze onzeker? Al gauw merk ik dat ik het woord neem en alles voor ze invul. Dus aan het einde van de dag loop ik nog steeds met hetzelfde gevoel. Dit moet ik morgen anders doen. Ik stel een aantal vragen op en zet deze op papier. De volgende dag start ik in de kring. Ik leg de kinderen uit hoe ik mij voel en vraag aan ze of dat gevoel terecht is. Wederom krijg ik weinig feedback. Even later betrap ik mijzelf erop dat ik alweer aan het woord ben, terwijl ik juist zo graag wat wil horen van de kinderen. Daarom geef ik ze allemaal een papier waarop mijn vragen staan.

- Hoe ziet jouw ideale afscheidsavond eruit?
- Wat ga jij hiervoor betekenen?
- Hoort hier een musical bij? Zo ja, leg uit waarom. Zo nee, leg uit waarom.
- Wat verwacht je van je klasgenoten?
- Wat verwacht je van de leerkracht?

Ze krijgen een kwartier om deze vragen te beantwoorden. Vervolgens heb ik ze een binnen- en een buitenkring laten vormen, zodat ze ieder iemand voor zich hebben staan. De ene kring loopt tegen de klok in, de andere met de klok mee.  Met verbaasde blikken lopen ze langs elkaar. Tot ik in mijn handen klap. Dan wisselen ze de antwoorden uit met degene die voor hen staat. Niet met mij, de control freak, nee, met elkaar.

Natuurlijk luister ik mee.

Zo gaan we alle vragen af en aan het einde zijn we allemaal bewust van wat we willen, hoe we het willen en wat we van elkaar verwachten. Van de twintig kinderen zijn er negentien die vinden dat er een musical moet komen. Dit had ik niet verwacht. Ik vraag ze hoe het komt dat ik verbaasd ben. De kinderen geven aan dat ze beter hun best gaan doen. Ik beloof dat ik ze hiermee ga helpen en bied ze een meteen een taak aan: probeer er met elkaar voor te zorgen dat er zo snel mogelijk twintig kinderen zijn die voor de musical willen gaan. Aan het einde van de week komt die ene jongen die er anders over dacht naar me toe.

‘Meester, ik wil er ook voor gaan.’

‘Goed, jongen, dan gaan we ervoor, ik doe met je mee.’

Nu kunnen we verder. Los van het feit dat ik mijzelf afvraag of het wel reëel is wat ik van de kinderen verlang. Dan denk ik terug aan mijn eigen jeugd, aan mijn tijd als groep 8-leerling. Dit helpt mij relativeren en loslaten, wat ik dit jaar veel te weinig gedaan heb en waarvoor ik nu de prijs betaal. Daarnaast vraag ik kinderen om van weinig drama-activiteiten over te stappen naar een hele musical. Tijd om goed in de spiegel te kijken in plaats van het bij de kinderen te leggen.

De volgende dag komen de kinderen de klas binnen. Hoe ik ook in mijn vel zit, dit vind ik altijd een fijn moment. Hier krijg ik energie van. We groeten elkaar en ik wil de dag met ze opstarten. Op dat moment zijn er meerdere kinderen die wat spulletjes hebben meegenomen voor de musical. Heel minimaal nog, maar toch, ze nemen wat mee.

Heb ik mij dan toch vergist? Weer te snel een oordeel gevormd? Ik ben in elk geval laaiend enthousiast en laat dit duidelijk aan ze zien. Het leeft meer bij ze dan ik dacht. We gaan met de musical aan de gang en we hebben lol. Op dat moment vergeet ik het einddoel en zitten we samen in het proces. We genieten van en met elkaar. Wanneer ik de dag afsluit, laat ik merken dat ik blij ben. Meerdere kinderen delen complimenten aan elkaar uit. We sluiten de dag af met de afspraak dat we iedere dag een stapje vooruit gaan. Kleine stapjes vooruit. Met een glimlach zit ik in de auto. Hier was ik naar op zoek. Ik ben trots op de kinderen en op mijzelf.

Willem Meester (een pseudoniem van Josse Beudeker) werkt op een wereldschool waar kinderen vanuit alle gezindten elkaar dagelijks ontmoeten. Hij geeft les aan groep 8.