GeenSchool en De Nederlandse School: 'Starten bij het leraar-zijn, van daaruit het lesgeven onder de knie krijgen'

25 september 2013

De jonge onderwijsfilosoof Simon Verwer -  tevens leraar  in Amsterdam - deed vorige week ervaring op  met twee van de meest innovatieve bewegingen in het Nederlandse onderwijs van het moment, GeenSchool en De Nederlandse School (DNS). Op donderdag 19 september werd de dag op het Hyperion Lyceum - zijn school - verzorgd door Amber Passtoors en Alette Baartmans. Vorig jaar kregen zij van denktank Nederland Kennisland het  stempel ‘radicale vernieuwer‘. En afgelopen week ging ook de ‘Teaching Challenge’ van DNS van start waar hij zelf aan deelneemt. 'Zowel GeenSchool als De Nederlandse School starten bij het 'leraar-zijn'. Om van daaruit het lesgeven als technische vaardigheid onder de knie te krijgen. Een zeer welkome benaderingswijze die kan bijdragen aan beter, mooier en slimmer onderwijs.' Lees zijn verhaal.

De context van een school is een fascinerende omgeving qua gedrag. Middels allerlei mechanismen en methoden streven we er naar gewenst gedrag te doen ontstaan dat voldoet aan de eisen van de moderne samenleving. Mijn centrale observatie in dit blog is dat ‘schools gedrag’, waar dat ook voor mag staan, niet alleen gaat over leerlingen maar ook over leraren. Om deze reden is aandacht voor leraar zijn broodnodig en waardevol.

Ik ben werkzaam als leraar op het Hyperion Lyceum. De school is drie jaar geleden van start gegaan met een groep van +- 45 pionierende leerlingen. Het is een groot voorrecht te mogen werken op een school die volop in de steigers staat en waar we zonder druk van een verleden aan toekomstgericht onderwijs kunnen werken. Vanaf de eerste dag hebben de leerlingen van de school meegekregen dat zij als eerste groep meebouwen aan een school die nog niet af is. Dit was ook de invalshoek voor onze Geen School dag.

Geen School

Afgelopen donderdag 19 september werd de schooldag voor deze groep verzorgd door Amber en Alettevan GeenSchool. Vorig jaar kregen zij, net als @jelmerevers, van denktank Nederland Kennisland en tijdschrift Vrij Nederland de stempel ‘radicale vernieuwer‘ en ze omschrijven zichzelf als volgt:

GeenSchool is een beweging van mensen die geloven dat onderwijs beter, leuker en slimmer kan. Niet morgen, maar nu. Zonder extra geld en zonder beleidsaanpassingen. De enige manier om erachter te komen hoe, is te doen. Deze mensen geloven dat alles kan en laten dat keer op keer zien.

Na een plenaire opening door schoolleider @Iljaklink en het bekijken van de TED bijdrage van medescholier Logan Laplante Hackschooling makes me happy stond er een onderzoeksopdracht centraal. Op @hyperionlyceum ontstaat de komende drie jaar de bovenbouw en we wilden graag de leerlingen bewust laten nadenken over hoe zij deze ingevuld zouden willen zien. De leerlingen hebben om deze reden in groepjes onderzoek gedaan naar de pro’s en cons van een school aangesloten bij het Platform Eigentijds Onderwijs.

Hoewel de ochtend prima verliep voelde het niet als een GeenSchool-dag. Om deze reden besloten we in de pauze dat ik in de middag alle regie uit handen zou geven aan Amber. En dit is het punt waar het interessant en spannend werd.

Amber vroeg de leerlingen hoe de dag ervaren werd en de meeste gaven aan het wel een leuke ochtend te hebben gevonden die echter te veel op school leek. Vanaf het moment dat Amber benoemde dat zij de regie overnam en ik als docent aan de zijlijn werd gezet sloeg het om, zij het ten positieve. De enige opdracht die de leerlingen meekregen was om aan het einde van de middag met een eigen visie op het ontwerp van de bovenbouw op te leveren. Het werd een energieke middag waarin de leerlingen zelfsturend aan een voorstel werkten, inclusief zelf ingelaste pauzes en werkverdelingen.

Ik stond er bij en ik keek er naar. Letterlijk.

Lees verder

Simon Verwer was in 2011 uitgeroepen tot ScienceGuide student van het jaar. Hij zat in de eerste lichting student-docenten van het project – Eerst de Klas- , het traineeprogramma voor excellente academici in het bedrijfsleven en het onderwijs. Daarin heeft hij uitgeblonken met zijn inzet en inhoud over veel meer dan zijn vakgebied filosofie. Verwer publiceert regelmatig op het blog  Onderwijsfilosofie en op andere fora. Met Eke Rebergen vormt hij samen Denkfiguren. Zij zoeken verfrissend positieve en doordachte vergezichten voor de alledaagse onderwijspraktijk.