Gerdien Bertram - Troost

leerstoelhouder aan de VU

Gerdien Bertram-Troost  is hoogleraar Onderwijs in levensbeschouwelijk en pedagogisch perspectief aan de VU.

Na een studie onderwijs- en ontwikkelingspsychologie (cum laude) aan de Universiteit Leiden, werd Gerdien Bertram-Troost (1979) aio bij de Stichting Hendrik Piersonleerstoel. Zij promoveerde in 2006 aan de VU op het onderzoek ‘Geloven in bijzonder onderwijs. Levensbeschouwelijke identiteitsontwikkeling van adolescenten in het voortgezet onderwijs’. Vervolgens was Bertram-Troost als post-doc betrokken bij het grootschalige Europese REDco naar jongeren, religie en onderwijs. Naar aanleiding van dit onderzoek zijn diverse internationale publicaties verschenen waaronder twee mede door Bertram-Troost geredigeerde bundels: ‘Teenagers’ Perspectives on the Role of Religion in their Lives, Schools and Societies’ en ‘Encountering Religious Pluralism in School and Society’ (beiden bij Waxman, Münster).

In een functie als universitair docent heeft Bertram-Troost onder meer enkele onderzoeken uitgevoerd in opdracht van de toenmalige Besturenraad (nu Verus). Deze onderzoeken richtten zich op ouders, leerlingen en/of leerkrachten in het christelijk basis- en voortgezet onderwijs:

• Bertram-Troost, G.D., Kom, C., Ter Avest, K.H., Miedema, S. (2012). Typen van protestants-christelijk basisonderwijs in een seculiere tijd. Schoolleiders aan het woord over de eigenheid van hun school.
• Ter Avest, K.H., Kom, C., Wolff, de, A., Bertram-Troost, G.D en Miedema, S. (2013). Als het goed voelt. Onderzoek naar schoolkeuzemotieven van ouders van jonge kinderen.
• Bertram-Troost, G.D., Versteegt, I., Van der Kooij, J., Van Nes, I en Miedema, S. (2015). Om eigenheid en openheid. Inspiratie, motivatie en levensbeschouwing van docenten in het christelijk voortgezet onderwijs.

Meer recent heeft Bertram-Troost onderzoek gedaan naar hoe docenten godsdienst/levensbeschouwing aan kijken tegen (de toekomst van) hun vak.

• Bertram-Troost, G.D., Visser, T.D. (2017) Godsdienst/levensbeschouwing, wat is dat voor een vak? Docenten godsdienst/levensbeschouwing over zichzelf en hun vak, nu en in de toekomst.

Levensbeschouwelijke vorming
Een centraal aandachtspunt van de Verus-VU-Onderzoekplaats is de vraag naar de rol en invulling van levensbeschouwelijke vorming in onderwijs.  Deze vraag is onlosmakelijk verbonden met vragen rondom het waartoe van onderwijs en de vraag wat goed onderwijs is. Deze vragen dienen in het kader van onze huidige cultuur en samenleving geplaatst te worden. Vragen rondom ‘goed onderwijs’ en de mogelijke rol van levensbeschouwing daarbij staan namelijk niet op zichzelf.

Onder levensbeschouwelijke vorming wordt hier zowel het vak als het vormingsgebied verstaan. Daarom richt Gerdien haar onderzoeken niet alleen op het vak godsdienst/levensbeschouwing (zoals dat met name in het voortgezet bijzonder onderwijs aangeboden wordt), maar ook op de brede levensbeschouwelijke vorming van kinderen en jongeren in zowel het basis-, voortgezet als hoger onderwijs.

Een goed zicht op de (mogelijke) rol van levensbeschouwelijke vorming in onderwijs is van wetenschappelijk belang, maar ook maatschappelijk relevant: Het biedt het fundament van waaruit scholen hun eigen visie op goed onderwijs verder kunnen ontwikkelen en biedt aanknopingspunten om verdere invulling te geven aan levensbeschouwelijke vorming. Dit is in het belang van zowel individuele kinderen en jongeren als de samenleving als geheel.

Interesse
Vanuit haar belangstelling voor samenlevingsvraagstukken, levensbeschouwelijke diversiteit en onderwijs is Gerdien in maart 2019 meegeweest op een door Verus georganiseerde studiereis naar Israël en de Palestijnse gebieden.  Leiderschap, onderwijs en spiritualiteit waren de kernthema’s. Enkele ervaringen – met name rondom het bezoek aan het kindermonument en het monument van Janusz Korzack in Yad Vashem-  beschreef ze in haar essay ‘Herdenken, vieren en opvoeden: blijven geloven dat het kan’.