Ellen en Marieke, een-tweetje tussen duopartners: 'Eerst vlammetjes aanwakkeren. En dan gas geven'

15 september 2013

Ellen Emonds en Marieke Jansen-Kellendonk zijn duopartners. Samen begeleiden ze een grote groep 7-8. En ze schrijven elkaar, met hetkind als hun overdrachtsschrift. In deze eerste aflevering kijkt Marieke terug op een survivaltocht tijdens het schoolkamp. Toen ze de instructies niet begreep, wierp leerling Lynn zich op als haar leraar. Ellen reageert met haar ervaringen tijdens motorrijles én de uitleg over een nieuw administratiesysteem. Bij dat laatste werd ze zelf de narrige, opstandige leerling: 'Ik doe niet zonder meer wat er gezegd wordt. En als ik zo onze klas eens rondkijk, dan hebben we er daar meer van.'

Lieve Ellen,

Net als jij, hou ik van kamp. Afgelopen week was weer een feestje! Ik weet nog hoeveel mijn eigen schoolkamp voor me betekende en dat je er ervaringen kunt opdoen die je je hele leven meeneemt. Maar goed, dat geldt voor mij als juf nog steeds. Mijn mooiste moment van dit jaar was in het klimbos. Opeens was ik de leerling en mijn leerling de leraar:

Lynn, uit groep 7, staat naast me. Ik kijk haar aan. “Ik begrijp er niets van. Wát moet je nou doen met die gordel?”, vraag ik. Samen met zo’n twintig kinderen probeer ik de instructie te volgen die wordt gegeven voordat we in het klimbos, op minstens vijf meter hoogte, onze kunsten mogen vertonen.

Ik loop nog iets meer naar voren, buig mijn hoofd naar de instructeur, maar zijn lange uitleg haakt niet vast in mijn vermoeide hoofd. Ik wil opletten, ik wil het begrijpen, maar het komt niet binnen. Ik voel een lichte paniek opkomen, want dadelijk moet ik op het oefenparcours laten zien dat ik weet wat ik moet doen. Een kind of vijftien in de rij voor me volgen de instructie precies op. En dan ben ik. Zweetdruppeltjes parelen langs mijn rug. “Ik weet niet hoe ik mij moet zekeren”, fluister ik tegen Lynn. Lynn doet het voor, legt uit wat ik moet doen en het lukt mij het oefenparcours te volbrengen.

Nu is het tijd voor het echte werk. Kim vraagt of ze bij mij mag blijven. Ze vindt het spannend. Lynn zegt zonder omhaal: “Nou, zij is niet zo goed.” Pats, die komt aan. Kim kijkt mij met een beteuterd gezicht aan. Schaapachtig lach ik naar haar. Ik zou ook willen dat het anders was. “Wil je tegen Kim zeggen, dat als ze het spannend vindt, ze beter met iemand mee kan gaan die het goed onder de knie heeft?” “Eigenlijk wel”, zegt Lynn. Een verstandig advies. Kim kiest eieren voor haar geld.

Lynn is gelukkig de flauwste niet en gaat achter me in de rij staan. Dat voelt goed. Ze helpt me, beantwoordt mijn vragen en complimenteert me. Als mijn voeten, na het laatste stuk tokkelen de aarde raken, juich ik inwendig. Best trots ben ik. Op mezelf omdat ik het parcours heb doorlopen, maar vooral op Lynn, die een geweldig coach voor me was.

In de klas ervaren kinderen dit dagelijks. Dat ze, ondanks dat ze wíllen opletten, mijn uitleg niet kunnen volgen. Goed om weer even bij stil te staan. En hoe fijn is het dan om te weten dat er klasgenoten zijn die je willen helpen!

Ben jij ook ooit de leerling in plaats van de leraar?

Marieke

Lieve Marieke,

Ik ben bezig mijn motorrijbewijs te halen. Vooraf had ik al voorspeld dat ik geen natuurtalent zou zijn en nu, tien lessen later, blijk ik een betere voorspeller dan motorrijder. Het gaat aardig, maar wat moet ik er hard voor werken. Iedere week rijd ik rondjes op een gevaarte van meer dan 200 kilo en doe ik mijn best de achtjes, slalommen en remproeven foutloos uit te voeren. Regelmatig vraag ik mezelf af waarom ik ook alweer zo nodig mijn motorrijbewijs moet halen. Waarom doe ik dit mezelf aan, denk ik als ik voor de derde keer onder mijn motor lig in plaats van erop zit.

Het antwoord is simpel. Het is het verlangen dat me drijft. Het verlangen om op een mooie dag op mijn motor te stappen, zomaar ergens heen te rijden, me vrij te voelen, met mijn vader en mijn zus mooie tochten te maken. Dat verlangen trekt me door die lessen heen, motiveert me en maakt me uiteindelijk beter.

Ik luister met volle aandacht naar mijn instructeur, ben stil of stel vragen, oefen net zolang tot ik het kan en geef niet op. Ik scoor bij mezelf een hoge betrokkenheid en in de meeste situaties ook een hoog welbevinden. Dat ik mijzelf bij tijd en wijle hartstikke competent voel, kan dus ook niet uitblijven.

Hoe anders was het vandaag, tijdens een knoppencursus over een nieuw administratiesysteem. Dat is iets waar ik nou helemaal niet naar verlang. Na een half uurtje heb ik genoeg gezien om het vanaf daar zelf uit te kunnen vogelen, maar de cursus was nog lang niet klaar. Drie uur duurde het! En dan verander ik in een ongemotiveerde leerling. Ik praat er doorheen, maak flauwe grapjes, let niet op en ben stiekem het lesprogramma voor volgende week aan het maken. Zonder verlangen is er bij mij geen sprake van intrinsieke motivatie en kan ik mezelf er amper toe zetten om fatsoenlijk een cursus bij te wonen. Ik deed alles dat ik niet graag zie bij mijn eigen leerlingen. Het had niet zo veel te maken met de cursusleidster – ze deed haar best er iets van te maken. Nee, het ging om het vlammetje in mij dat niet flakkerde. Om het uitblijven van een verlangen.

Ik ben geen leerling die zonder meer doet wat er gezegd wordt. En als ik zo onze klas eens rondkijk, dan hebben we er daar meer van. We moeten op zoek naar de vlammetjes bij die kinderen, hun verlangen aanwakkeren en dan gaan ze, dan geven ze gas.

Ellen

Fotografie: Bob Barten

Ellen Emonds en Marieke Jansen-Kellendonk zijn duopartners op EGO-school De Bonckert in Boxmeer. Ellen heeft veel ervaring in groep 8 en stond vorig jaar voor groep 6-7. Marieke was lang de juf van groep 7, maar begeleidde vorig jaar groep 8 naar de eindstreep. Dit jaar hebben ze een grote groep 7-8. Meer verhalen over hun leraarschap en hun school vind je onder andere hier en hier.