Dit is waarom wij op school alles oplossen met praten

24 januari 2016

Op de democratische school De Vallei worden conflicten opgelost met praten. Leraar Jacob-Jan Voerman ontdekt elke keer nieuwe lagen in dat proces en legt hier uit hoe dat zit. 'Onze school werkt pas als je je laat zien. Ik bedoel daarmee niet dat je extravert moet zijn, of dat je je moet onderscheiden.' 

Op onze democratische school de Vallei lossen we alles op met praten. Voor sommigen is dat lastig, dat schreef ik hier al. En nu ga ik daar weer over schrijven. Omdat ik steeds nieuwe lagen ontdek.

Kijk, het zit zo. Veel kinderen zitten bij ons op school omdat ze botsten met het systeem op andere scholen. Dat is ook zo’n beetje waarom er democratische scholen zijn, om de dingen te doen die in het reguliere systeem niet kunnen. Je zou dus denken onze school systeemloos is.

Maar niets is minder waar. Wij hebben ook onze systemen. In de loop van de tijd ontstaan, op socratische wijze. Dat wil zeggen dat een voorstel aangenomen wordt als er geen overwegende bezwaren zijn. Het mooie is dat als een systeem niet meer werkt, er een motie komt om het anders te gaan doen.

En toch zitten er onder die veranderende systemen, een aantal uitgangspunten, en aannames die onveranderlijk zijn. Veel daarvan zijn helder en expliciet. Lees de schoolgids maar. Maar nog weer andere zijn minder expliciet.

Eentje daarvan heb ik gisteren ontdekt.

Onze school werkt pas als je je laat zien. Ik bedoel daarmee niet dat je extravert moet zijn, of dat je je moet onderscheiden. Met laten zien bedoel ik dat je je gevoelens niet moet verstoppen. En dat is een lastige. Want misschien voelt het nog niet veilig genoeg om die gevoelens te laten zien. Maar als je ze te lang verstopt, dan wordt het juist onveilig als je ze NIET laat zien.

Dat is het dilemma dat ik ontdekte.

Het heeft te maken met de manier waarop we conflicten oplossen. Niet door te scheidsrechteren, maar door te kijken naar wat kinderen nodig hebben. Door te kijken naar het kind achter het gedrag. Maar als dat kind zich op dat moment niet laat vinden, dan houdt het op. Er zit dan niets anders op om toch te gaan scheidsrechteren. Dus er volgt een consequentie die dan wel heel erg lijkt op een straf gaat lijken.

En dat lost het niet echt op.

Lees verder.

Jacob Jan Voerman is leraar op de democratische basisschool De Vallei. Meer verhalen van Jacob Jan vind je op zijn eigen blog.