Dienend leiderschap: 'Niet duwen: echte professional heeft ruimte nodig'

26 augustus 2014

Mathieu Weggeman betoogt in dit filmpje dat een leider, chef of manager dienend moet zijn. 'Professionals hoef je niet te motiveren. Zij doen liever iets goed, dan fout'. Een bijdrage van Martin Dogger, die de theorie over leiderschap op schoolniveau vertaalt naar de klas.


Binnen een organisatie zijn er afspraken over hoe er gewerkt wordt, wanneer welke actie wordt ondernomen, en wie er daar voor verantwoordelijk is. Dat geeft duidelijkheid aan de betrokkenen. Mathieu Weggeman is een Nederlands bedrijfkundige, en hoogleraar organisatiekunde aan TU Eindhoven. Hij heeft veel onderzoek gedaan naar innovatieprocessen en de wijze waarop organisaties ingericht zijn. In dit filmpje van ongeveer tien minuten geeft hij een aantal punten, waar schoolleiders en coördinatoren rekening mee kunnen houden in hun school.

Zo is hij duidelijk over de functie van een manager. Die moet niet te veel hangen aan regels, controle en protocollen. "Schud hem dan hartelijk de hand, en heet hem welkom in de jaren tachtig. Het is geweest!"

Iemand die zich professioneel opstelt, wil namelijk zijn werk goed doen. Een professional heeft een innerlijke drive om zijn werk te doen zoals het moet. Liever doet een professional iets goed, dan fout. Geef ze daarom de ruimte om hun werk te doen. "Als je mensen duwt in de richting die ze al gaan, wat gaan ze dan doen? Gaan ze harder lopen? Nee, dan gaan ze tegen hangen".



Deze wijze van kijken naar de organisatie is van toepassing op de school. En ook op het niveau van je eigen klas is het relevant. Het kan verleidelijk zijn als leraar om samen met de klas afspraken en regels op te stellen. Daarin zit wel de valkuil dat je te veel regels opstelt, dat je elke situatie vooraf gedekt wil hebben, dat je zo veel zaken op papier hebt gezet dat het ook alleen op papier opgelost kan worden. Weggemans zegt over dienend leiderschap dat dat "samen met de mensen het ontwikkelen van een collectieve ambitie is".

Als leraar kun je met dit inzicht je voordeel doen. Je klas is een kleine organisatie. Jij kunt als dienend leider met de kinderen een ambitie ontwikkelen. Wanneer je met de kinderen doelen stelt, en ze laat verwoorden wat ze zelf kunnen, wat ze met elkaar kunnen en waar ze jou nodig hebben, komt de collectieve ambitie vanzelf boven. Regels en afspraken worden dan vanzelfsprekend, en hoeven niet elke dag herhaald en geëvalueerd te worden. Want net als professionele werknemers, hoef je kinderen niet te motiveren. Zij doen liever iets goed dan fout.

Martin Dogger is leraar op OBS Schatkamer in Zwolle.

-

Meld je aan voor onderwijsconferentie 'Leider zijn' op 24 september in Driebergen -->

Deze conferentie in theater Maitland in Driebergen richt zich op schoolleiders, rectoren en bestuurders uit alle onderwijssectoren. De bekende denkers en wetenschappers Dolf van den Berg en Gert Biesta zullen de conferentie op woensdag 24 september inleiden en hun concepten presenteren aan de deelnemers. Marcel van Herpen en Luc Stevens zullen het begrip Pedagogisch Leiderschap uitwerken. Verder zullen deelnemers uitgenodigd worden om te reflecteren op hun eigen leiderschap en zal de conferentie rijk zijn aan voorbeelden van (school)leiders waarmee de deelnemers zich persoonlijk kunnen verstaan. --> KLIK hier.

Datum: woensdag 24 september 2014 – 9.00 – 17.00 uur.
Locatie: Landgoed de Horst, De Horst 1, Driebergen
Kosten: € 145,- inclusief boek

Of ‘Leidinggevende, wie ben je’ van Dolf van den Berg, Luc Stevens en Roland Vandenberghe.
Of ‘Zichtbaar! Ambities van schoolbestuurders in persoonlijke verhalen’ door werkgroep Zichtbaar!

Aanmelding: [email protected]