‘Deze kinderen zijn in hun leven waarschijnlijk iets te vaak wél overgeslagen’

4 september 2017

'De angst om overgeslagen te worden is diepgeworteld.' De net afgestudeerde Tessa Otten vond al snel een baan: dit schooljaar is ze begonnen op basisschool Klinkers in Tilburg. Tijdens de zomervakantie heeft ze een maand lesgegeven bij Taal52, een initiatief van Plein013 om vluchtelingenkinderen de mogelijkheid te geven om in de vakantie naar school te gaan. Zo wordt voorkomen dat zij het Nederlands “verleren” tijdens de vakanties. Tessa ervaart dat het met man en macht verdedigen van je recht om iets te krijgen bij deze kinderen onevenredig goed ontwikkeld is, en niet voor niets.


De school waar ik momenteel werk is verre van normaal. Leerlingen van verschillende leeftijden uit Syrië, Roemenië, Eritrea en Indonesië komen in mijn klas samen om Brabants te leren. Ehh, Nederlands bedoel ik. Nederlands!

Terwijl ik op de meeste scholen waar ik ooit werkte mijn best moest doen om de leerlingen wat assertiever te maken en voor zichzelf op te leren komen, is het in deze situatie helemaal anders. Deze leerlingen hebben – stuk voor stuk – een diepgewortelde angst om te worden overgeslagen. Wanneer ik met een kan water langs de tafeltjes ga, om de kinderen in hun dagelijkse portie hydratatie te voorzien, breekt er al snel paniek uit.

‘Juf, ikke!’ Er schieten demonstratief lege bekers de lucht in terwijl het roepen doorgaat. ‘JOEFFROUW! Ik wil, ik wil!’ Gewoonlijk probeer ik dit gedrag te negeren en gewoon m’n rondje af te gaan, zodat de kinderen zelf tot de conclusie zouden komen dat ze vanzelf aan de beurt komen, maar in dit geval werkte het niet. Iets uitdelen, wat het ook is; drinken, fruit, papier, potloden… het levert allemaal evenveel geschreeuw op. In deze klas is iets uitdelen zoals een hele slechte DJ: elke keer hetzelfde liedje. Ik besloot er iets van te zeggen.

‘Jongens, is dit echt nodig?’ zeg ik zuchtend. ‘Jullie weten nu toch wel dat iedereen iets krijgt? Ik ga toch niet jou iets geven en jou niet? Ik kom echt wel bij je.’ Heel even zie ik een paar geduldige gezichtjes mijn kant op kijken. ‘Ik vergeet jou écht niet, hoor,’ voeg ik eraan toe.

Later bleek ook dit tevergeefs. Het met man en macht verdedigen van je recht om iets te krijgen, zit bij deze kinderen te diep. Zij zijn in hun leven waarschijnlijk iets te vaak wél overgeslagen.

Tijdens een uitje op de laatste dag van de zomerschool pakt Rima, het jongste meisje uit de klas, mijn pink stevig vast. Nooit eerder heeft mijn pink zoveel aandacht en liefde gekregen dan de afgelopen twee weken. ‘Juffrouw,’ zegt ze zacht. Ik buk om haar beter te kunnen verstaan. ‘Ja?’ zeg ik vragend. ‘Ik vergeet jou écht nooit meer hoor.’

Tessa Otten is in 2017 afgestudeerd aan de Fontys Hogeschool (Kind & Educatie) in Tilburg en dit schooljaar begonnen als leerkracht op basisschool Klinkers in Tilburg.