De inspecteur en de leerkracht: 'Waar vind ik nou wat er precies verplicht is en wat niet?'

10 mei 2016

Onlangs was Rosanne Bos - leerkracht van een groep 3 - in gesprek met Maarten Hartog, senior communicatieadviseur van de Inspectie van Onderwijs. Zij vertelde hem hoe druk ze is als leerkracht, maar ook hoe ze haar eigen versie maakte van de standaardplannen en documenten die ze moet invullen. Lees hieronder de bijzondere uitwisseling die de leerkracht en de inspecteur hadden. 

‘Van wie moet dat dan?’, vroeg hij. 
‘Van jullie, toch?’, zei ik. 

We spraken over groepsplannen, het invullen van verschillende observatielijsten, over het administreren van gegevens op verschillende plekken. 

‘Het is zo veel en zo uitgebreid, en soms doe ik er niet eens iets mee…’, zei ik.
‘Waarom doe je het dan?’, vroeg hij.
‘Maar dat moet toch?' zei ik. 

Het ging over de interactie tussen leerkracht en leerling, en hoe dat in elke vorm van onderwijs centraal staat. Het ging over hoe de toezichtkaders van de inspectie aan het veranderen zijn. Over hoe de inspectie steeds meer kijkt naar hoe een school zijn ambities realiseert, in plaats van hoe een individuele les in elkaar steekt. Over hoe er in gesprek met directie en bestuur doorgevraagd wordt, in plaats van dat er in de mappen doorgegraven wordt. 

‘Maar waar vind ik nou wat er precies verplicht is en wat niet?’, vroeg ik.
‘Doe niets voor ons’, zei hij.
‘Maar we willen toch een goede beoordeling!’
‘Als je het kan verantwoorden naar ouders, naar collega’s en naar jezelf, dan doe je het goed.'
‘Is het echt zo simpel?’
‘Ja.'

Het ging over de communicatie tussen inspectie en scholen. Over de kloof tussen die twee. Over slecht geïnformeerde directies, besturen, IB-ers en leerkrachten. Over miscommunicatie. Ik vertelde dat ik op zoek was geweest naar informatie over hoe uitgebreid een groepsplan zou moeten zijn. Daarover heersen bij ons op school verschillende ideëen, maar ik kon nergens terugvinden wat de regels zijn. 

‘Ik zou willen dat er een website was om dit op na te kijken’, zei ik.
‘Ja. Of een telefonisch spreekuur met een inspecteur?’, vroeg hij.
‘Ja, fijn.'
‘Of een tijdschrift van de inspectie, waarin we feiten, fabels en mooie voorbeelden plaatsen?’
‘Ja, super.'

We spraken over de vele reacties die ik kreeg op eerdere blogs over werkdruk in het onderwijs. Over hoeveel leerkrachten gefrustreerd zijn over de administratieve druk, maar wel ‘braaf’ doen wat er van ze gevraagd wordt. Ik vertelde over mijn zelfgemaakte groepsplan van 1 pagina. Over de eigen gemaakte sociale-competentie-vragenlijst, en hoe die mij een stuk meer informatie gaf dan de multi-interpretabele vragen van de standaardlijst. Over mijn zoektocht op internet omdat ik wilde weten of ik de standaardlijst door mijn eigen lijst mocht vervangen, en of mijn groepsplan inspectie-proof was. Over dat ik die informatie nergens kon vinden. 

‘Ben jij bijzonder?’, vroeg hij.
‘Hoe bedoel je?’ vroeg ik.
‘Zijn er meer leerkrachten die naar zulke informatie op zoek zijn, of ben je daarin uniek?’
‘Volgens mij worden het er steeds meer.'
Dat hoop ik, dacht ik.

Lieve collega’s, vertel mij dat ik niet bijzonder ben. 

Rosanne Bos is leerkracht en gedragsdeskundige. Lees hier meer over haar werk.