De boze zoon en zijn vader: 'Jouw hart is niet open, hè papa?'

25 maart 2015

Lars is 6 jaar en hij maakt dingen kapot. Vooral de spullen van zijn broer moeten het vaak ontgelden. Zijn kamer is al vele malen opnieuw behangen, omdat Lars uit frustratie het behang van de muur trekt. Tijdens zo’n aanval lijkt het alsof hij zichzelf niet in de hand heeft. 'Mijn hoofdje zegt dat ik dat moet doen', zegt hij zelf. Zijn ouders kloppen aan bij Anita Matheij, die tot een verrassend en confronterend inzicht komt.

Zijn ouders zijn ten einde raad. In het afgelopen jaar hebben zij verschillende hulpverleners geraadpleegd, die elk een stukje van de puzzel aandroegen. Het gaat wel wat beter, maar de vernielzucht blijft. Inmiddels vragen zij zich af of zij iets over het hoofd hebben gezien en of Lars wellicht een stoornis heeft. 'Vertoont hij dit gedrag ook op school?', vraag ik als we elkaar spreken door de telefoon. 'Nee, op school heeft hij er geen last van.' 'Volgens mij kun je een stoornis niet uitzetten', merk ik nuchter op. De opluchting aan de andere kant van de lijn is voelbaar. 'Dat is de beste opmerking die ik in maanden heb gehoord', zegt de vader van Lars.

Bambino miracolo

Het vernielen is begonnen toen Lars vier jaar was. Als we een tijdlijn maken van Lars zijn leven, blijkt dat er rond die leeftijd van alles is gebeurd. Op vakantie in Italië viel hij van grote hoogte naar beneden. Wonder boven wonder mankeerde hij niets. De Italianen noemen hem “bambino miracolo”: het wonderkind. In dezelfde periode ging Lars voor de eerste keer naar de basisschool, onderging hij een operatie aan zijn oog, overleed de opa van zijn vader en kreeg de oma van Lars een herseninfarct. Je zou van minder overspannen worden.

Om ruimte te maken in zijn rugzak met levensbagage gaan we De Grote Schoonmaak doen. Daarmee kun je opsporen en opruimen wat in de weg zit en het vervangen door iets leukers. Wat we aantreffen, is verrassend en ook confronterend. Lars heeft last van rouw. Niet het eerste wat je zou verwachten bij een jongetje van zes jaar. Er blijkt een link te zijn naar de vader van Lars, die op 13-jarige leeftijd zijn moeder heeft verloren. Hij heeft nooit de tijd genomen om te rouwen en heeft zijn gevoel op slot gedaan. 'Als je iemand verliest waar je van houdt, dan wil je nooit meer zo gekwetst worden en daarom leg je een schil om je hart.'

Een echte hartenopener

Lars heeft er last van dat zijn vader zijn verdriet niet uit. Hij gunt het zijn vader om in contact te komen met zijn gevoelens. Terwijl we het hierover hebben, legt Lars zijn handen op de wangen van zijn vader, kijkt hem liefdevol aan en zegt: 'Jouw hart is niet open, hè papa?'
Lars is een hartenopener. Mensen leren hun hart open te stellen is zijn levenstaak. Zijn vader is heel belangrijk voor hem. Wanneer het niet lukt om zijn vaders hart te openen, voelt dat als een groot falen. Daar wordt hij boos en gefrustreerd van en dan gaat hij dingen stuk maken. Door zijn gedrag wil hij zijn vader laten zien dat het tijd wordt aan de slag te gaan met zijn gevoelens. Wanneer zijn vader hierin zijn eigen verantwoordelijkheid neemt, kan Lars zijn gedrag loslaten. Het is dan niet langer nodig.

De vader van Lars is diep geraakt. Hij wil graag dat het beter gaat met zijn zoon, maar vindt het doodeng om zijn hart te openen.

LEES VERDER.

Anita Matheij is kindertherapeute, blogt op haar website en heeft het boek Ken je kind geschreven.